ورود افراد غیرحرفه ای در حوزه رسانه های استان، نبود تعریف درست از خبرنگار واقعی، لزوم واگذاری امور مرتبط با رسانه به خانه مطبوعات، ضرورت تفکیک رسانه های حرفه ای از غیرحرفه ای، اهمیت عشق و علاقه برای ورود افراد به حوزه رسانه و توجه به موضوع مهم آموزش از جمله موارد طرح شده در میزگرد بود.
** نبود تعریف درست از خبرنگار واقعی
سرپرست روزنامه کیهان در استان با بیان اینکه تعریف درستی از خبرنگار وجود ندارد، گفت: در حالیکه شمار معدودی افراد نسبت به پوشش برنامه های خبری اقدام می کنند، در زمان تجلیل از آنها حدود 200 نفر به عنوان خبرنگار در نشست های مرتبط حضور می یابند.
حایری زاده افزود: معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در 15 سال اخیر برای تعداد زیادی نشریه مجوز صادر کرد، آنها هم بدون در نظر گرفتن توانمندی های افراد، تعدادی را به عنوان خبرنگار معرفی کردند.
وی ادامه داد: حتی افرادی برای دریافت مجوز نشریه به صورت الکترونیکی در آزمون قانون مطبوعات شرکت می کنند، توانایی پاسخ به پرسش ها را ندارند و افراد دیگری به جای آنها شرکت می کنند.
حایری زاده اضافه کرد: برخی سرپرستی روزنامه های سراسری در یزد صرفا برای جذب آگهی و هدیه تاسیس شد، به عنوان مثال فردی بدون در نظر گرفتن توانمندی، برای فرزند و اقوام خود مجوز اخذ و مدعی کار خبری هم هست.
** افرادی یک شبه خبرنگار می شوند
سرپرست روزنامه کیهان در یزد با بیان اینکه افرادی در استان یک شبه خبرنگار می شوند، تصریح کرد: در حالیکه کمتر کسی تخصص حرفه ای مرتبط با خبرنگاری دارد، در نشست های خبری حدود 50 نفر به عنوان خبرنگار ظاهر می شوند که بسیاری آنان ابتدایی ترین آموزش ها را در این حوزه فرا نگرفته اند.
حایری زاده با تاکید بر لزوم استفاده از مدرسان برجسته برای آموزش خبرنگاران افزود: وقتی خبرنگار خبرگزاری غیردولتی در تنظیم خبر مشکل دارد و به آموزش افراد مبتدی می پردازد، نباید انتظار داشت، خبرنگار حرفه ای در استان تربیت شود.
وی ادامه داد: ارتقای کیفیت در حوزه خبر استان زمانی رخ می دهد، اهالی رسانه با یکدیگر متحد و همدل باشند و از انشقاق در این حوزه پرهیز کنند.
این فعال رسانه ای با بیش از 20 سال سابقه خبری ، اظهارداشت: در این مدت تلاش کرد، صادقانه انجام وظیفه کند، حتی به دادگاه هم احضار شد، خوشبختانه همه مسائل و مشکلات رفع شد.
به گفته سرپرست روزنامه کیهان در یزد، بسیاری از مدیران و کارکنان روابط عمومی اداره های استان نیز آموزش مناسبی در حوزه خبر ندیده اند و برخی از آنان حتی اسامی و چگونگی کارکرد خبرنگاران و رسانه های مختلف را نمی دانند.
** لزوم واگذاری امور رسانه به خانه مطبوعات
حایری زاده با ابراز خرسندی از تصمیم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر واگذاری بسیاری از فعالیت های مرتبط با حوزه رسانه به خانه مطبوعات استان ها تصریح کرد: این تشکل صنفی باید مشکلات موجود را شناسایی و نسبت به رفع آنها تلاش کند.
وی افزود: مواردی از جمله تشکیل کمیته های مختلف، برگزاری دوره های آموزشی برای خبرنگاران و روابط عمومی ها، فهرست بندی مشکلات و چالش های موجود و ارتباط تنگاتنگ با معاونت مطبوعاتی وزارتخانه ،سطح بندی خبرنگاران، صدور کارت خبرنگاری متحدالشکل باید در دستور خانه مطبوعات باشد.
حایری زاده با ابراز خرسندی از برگزاری دوره های آموزشی توسط پنجمین دوره خانه مطبوعات یزد گفته است: فردی که استعداد کار خبری دارد با ارائه آموزش مهارت های لازم را فرا خواهد گرفت، کسی که استعداد و علاقه ای ندارد، آموزش پذیر هم نیست.
** ورود افراد غیرحرفه ای در حوزه رسانه استان
همچنین عکاس و خبرنگار آزاد استان با 22 سال کار در حوزه خبر با بیان مشکلات این قشر ، می گوید: واقعیت این است « خبرنگاری» هنوز بعنوان حرفهای مستقل در استان چندان شناخته شده نیست.
میرجلیلی با اشاره به چالش ها و ضعف های اطلاع رسانی در حوزه رسانه افزود: افراد مختلفی به این حوزه ورود پیدا کرده اند و با چاپ نسخه ای از نشریه خود را رسانه ای می دانند و مدعی تر از دیگران که سال ها در این حوزه فعالیت دارند، هستند.
وی پالایش و ساماندهی تفکیک افراد رسانه ای از غیر رسانه ای را از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی یزد ضروری دانست و گفت: باید به خبرنگاران حرفه ای بیشتر توجه شود.
میرجلیلی که تجربه کاری در روزنامه ها و خبرگزاری ها را دارد، یادآور شد: تعدادی از خبرنگاران بیمه نیستند، این موضوع یکی از دغدغه های آنهاست.
وی با اشاره به راه اندازی صندوق هنرمندان و نویسندگان در دولت اصلاحات افزود: البته با راه اندازی صندوق بخشی از مشکلات خبرنگاران رفع شد اما هنوز تعدادی در پیچ و خم انتظار بیمه شدن هستند.
میرجلیلی با اشاره به حق الزحمه بودن بسیاری از خبرنگاران استان ادامه داد: دستمزد آنها بسیار پایین است و کفاف زندگی آنها را نمی دهد.
وی افزود: اوج بی انصافی است، نشریه محلی که یارانه و آگهی دریافت می کند و در عرصه خبری هم فعالیتی ندارد، بیشتر مطالب آن مربوط به خبرگزاری ها و سایت های خبری است به یک چشم دیده شود.
این فعال رسانه ای خاطر نشان کرد: با همه این اوصاف به راستی آنها به درستی یا نادرستی خبرنگار معرفی و قدم در این وادی گذاشته اند، آیا واقعا خبرنگار هستند، آیا تمامی افرادی که وارد این حرفه می شوند، قابلیت این توانایی را دارند؟
میرجلیلی اضافه کرد: ورود افراد غیرحرفه ای، بدون علاقه و توانا به عرصه خبر باعث خدشه به ماهیت کار در این عرصه شده است.
وی خاطرنشان کرد: متاسفانه ورود آسان و بدون مانع افراد غیرحرفه ای به حوزه خبر و مطبوعات استان باعث افت ارزش اجتماعی این حرفه شد، طوریکه اهمیت چندانی به این رشته در جامعه داده نمی شود.
میرجلیلی تصریح کرد: مهمترین آسیبی که با ورود افراد غیرحرفه ای به حوزه خبر وارد شد ، افت کیفیت مطالب و کار اطلاع رسانی است که چهره نامطلوبی را از رسانه ها در ذهن مردم و مسوولان ایجاد کرد.
این فعال رسانه ای می گوید: سرپرستی روزنامههای سراسری منابع مالی و آگهی های خود را از استان تامین و در این زمینه با رسانه های محلی رقابت می کنند، در حالیکه در تولید محتوا و پیگیری مشکلات استان نقشی ندارند و از ظرفیت خود برای طرح مسائل استان در سطح ملی استفاده نمی کنند.
وی ادامه داد: برای ورود افراد به این عرصه هیچ معیاری وجود ندارد، کسانی وارد این مجموعه می شوند، از سواد مطبوعاتی لازم هم برخوردار نیستند.
این عکاس خبری اظهارداشت: در این مدت بارها شاهد ورود چهره های جدیدی به این عرصه بود، که مشخص نیست، آنها چگونه یک شبه خبرنگار شدند.
میرجلیلی تعداد زیاد نشریه را از جمله آسیب های حوزه رسانه عنوان کرد و گفت: در حال حاضر 130 نشریه در استان مجوز فعالیت دارد به این معنی که از نظر تعداد و کمیت مشکلی نداریم اما کیفیت کار برخی نشریه ها پایین است، به جز یک، دو نشریه که مطالب آنها با کیفیت و پرمخاطب است.
** پاسخگو نبودن مسئولان
وی پاسخگو نبودن برخی مسوولان را از دیگر مشکلات حرفه خبرنگاری برشمرد و گفت: مدیران، مهمترین منابع اطلاعاتی خبرنگاران هستند پس باید ارتباط خوبی با خبرنگاران داشته باشند ، زیرا آنها در انتشار عملکرد دستگاه ها نقش زیادی دارند.
میرجلیلی اظهارداشت: پاسخگو نبودن مدیران موجب می شود خبرنگاران برای اطلاع رسانی صحیح به مردم با مشکل مواجه شوند و برخی ها هم حتی سالی یکبار حاضر به برگزاری نشست خبری نیستند.
** ضرورت تفکیک رسانه های حرفه ای از غیرحرفه ای
این فعال رسانه ای عنوان کرد: اگر خبرنگاران حرفه ای و غیرحرفه ای در استان تفکیک شوند، وضعیت رسانه های استان هم قطعا بهتر خواهد شد.
میرجلیلی در این ارتباط بیان کرد: کسی خبرنگار حرفه ای است که در نشست های خبری شرکت و مطالب را منتشر و پیگیر مشکلات استان هم باشد نه کسی که آگهی می گیرد و اخبار پایگاه های خبری را استفاده می کند.
وی بر این عقیده است: فعالیت اینگونه افراد رسانه ای است اما خبرنگاری نیست.
این خبرنگار آزاد استان می گوید: با وجود اینکه تفکیک خبرنگار حرفه ای و غیرحرفه ای بارها در شورای اطلاع رسانی استان طرح شد اما به آن عمل نشده است ، بار دیگر پیشنهاد کرد، شورا با اداره کل فرهنگ و ارشاد استان در جهت کیفیت بخشی به حوزه رسانه نسبت به رتبه بندی و پالایش مطبوعات استان اقدام کنند.
** عشق و علاقه در خبرنگاری مهم است
صاحب امتیاز و مدیرمسئول دوهفته نامه سی و سه هم در این میزگرد اظهار داشت: افراد زیادی وارد حرفه خبرنگاری می شوند از بیرون این حرفه را پرهیجان و جذاب می بینند.
درخشش اظهار داشت: کسانی که در این وادی با عشق و علاقه این حرفه را انتخاب کردند خود را با مشکلات و سختی های آن وفق می دهند.
وی ادامه داد: کسانی که نگاه حرفه ای به این شغل ندارند و از آن به عنوان سکوی پرش برای جذب در اداره های دولتی نگاه می کنند، نسبت به درخواست مجوز نشریه اقدام و به قولی خبرنگارنما می شوند.
درخش می افزاید: باید پذیرفت، برخی رسانه ها به معنای واقعی رسانه نیستند، هر کسی که روزنامه یا رسانه ای دارد می خواهد از آن استفاده کند، به مقامی دست یابد از این روست اینگونه رسانه ها دغدغه خبرنگاران خود را ندارند.
این فعال رسانه ای تصریح کرد: آنها نمی دانند هدف و رسالت رسانه چیزی دیگری است و نباید برای اهداف شخصی از آن استفاده کند.
به گفته وی همچنین افرادی که از دانشگاه ها به این شغل روی می آورند به دلیل آشنایی با مباحث نظری، در عمل دچار مشکل هستند.
مدیرمسئول دوهفته نامه سی و سه اظهار داشت: در مجموع افرادی که تخصص و توانایی لازم در این حرفه ندارند و کار افراد حرفه ای و خبره را به زیر سئوال می برند.
درخش مشکلات مالی را از دیگر دغدغه های خبرنگاران دانست و اضافه کرد: خبرنگاران در ازای زحمتی متحمل می شوند، دستمزد ناچیزی هم دریافت می کنند.
وی با بیان اینکه خبرنگاران مطالبات همه صنوف را می نویسند به جزو حرفه خود، پرسید، به راستی چه کسی مسئول پرداختن به مشکلات قشر خبرنگاران است؟
مدیرمسئول دوهفته نامه سی و سه با اشاره به قانون مشاغل و سخت زیان آور، خاطرنشان کرد: در این قانون 22 عنوان شغلی مطرح شد که حرفه خبرنگاری جزو این عناوین نیست در این زمینه کمیته ای در تامین اجتماعی تشکیل شد که در آن شغل خبرنگاری از لحاظ سختی کار مورد بررسی قرار می گیرد.
وی با 16 سال سابقه فعالیت در حوزه خبر، افزود: چرا خبرنگاران در مقابل این قانون سکوت می کنند بلکه باید شغل خبرنگاری مانند دیگر مشاغل سخت زیان آور در کنار دیگر شغل های دیده شود در واقع در این قانون ابهام وجود دارد اگر خبرنگاران با هم متحد شوند بسیاری از مشکلات آنها از جمله این مورد رفع می شود.
درخش تصریح کرد: باید تفاوتی وجود داشته باشد بین روزنامه ای که نیرو تربیت و برای تعدادی شغل ایجاد می کند تا نشریه ای که دفتر و نیرو هم ندارد.
وی با بیان اینکه اداره فرهنگ ارشاد و اسلامی یزد در این زمینه باید ورود پیدا کند، پیشنهاد کرد: باید رسانه های فعال و غیرفعال استان رتبه بندی شوند.
** بایکوت خبری از دیگر چالش های خبرنگاران
درخش در ادامه به آموزش خبرنگاران اشاره کرد و گفت: هم اکنون کلاس های آموزشی در زمینه خبرنویسی از سوی خانه مطبوعات استان درحال برگزاری است شاهد هستیم افرادی در این کلاس ها حضور پیدا می کنند که اصلا رسانه ای نیستند.
وی ادامه داد: جای سئوال است، چرا رسانه های استان برای ارتقا سطح علمی خود قدم بر نمی دارند؟
مدیرمسئول دوهفته نامه سی و سه خاطر نشان کرد: مدیران نشریه ها و رسانه ها باید خبرنگاران خود را به سمت آموزش ترغیب و با سرمایه گذاری ، نیروهای آموزش دیده تربیت کنند.
وی پاسخگو نبودن مدیران را از دیگر چالش های حرفه خبرنگاری بیان کرد و گفت: هنوز جایگاه رسانه ها برای دستگاه های اجرایی و نهادهای مختلف و روابط عمومی های استان ثابت نشد و در ارائه اطلاعات به رسانه ها مقاومت می کنند.
درخش افزود: روابط عمومی دستگاه های اجرایی تمایل به همکاری با رسانه های همسو با خود دارند که از آنها تعریف و تمجید کند، که این یک آفت است .
وی در ادامه گفت: به نظرم روابط عمومی اداره ای قوی است که از رسانه ها بخواهد کارکرد آنها را نقد و بررسی تا در جهت رفع آنها اقدام کند.
این فعال رسانه ای ادامه داد: موضع گیری نسبت به رسانه ها در قبال انتشار اخبار واقعی، اما خلاف میل دستگاه های اجرایی و بایکوت خبری از دیگر چالش های خبرنگاران در عرصه اطلاع رسانی است.
مدیرمسئول دوهفته نامه سی و سه افزود: خبرنگار فردی به شمار می رود که با اتکا به ذوق و استعداد شخصی خویش، پس از گذراندن دوره آموزش تجربی در کنار تحصیلات علمی و با توجه به مسئولیت اجتماعی این حرفه، قدرت تجزیه و تحلیل مطالب را داشته باشد.
** ورود چهره های جدید به حوزه خبرنگاری
مدیر باشگاه خبرنگاران جوان صدا و سیما مرکز یزد هم گفت: برخی مواقع در نشست های خبری با چهره های جدیدی برخورد می کنیم که از طرفی خوشحال کننده و از طرفی شاید بازدهی نداشته باشد.
امینی با بیان اینکه مهمترین موضوع در حوزه رسانه آموزش است، افزود: رسانه هایی که سابقه طولانی دارند به اهمیت و نوع فعالیت خود آشنا هستند، اما برخی رسانه های جدید نیروهایی را بدون هیچگونه آموزشی به کار می گیرند که رفتارها و نحوه برخورد آنان وجهه خبرنگاری را به زیر سئوال می برد.
** لزوم ساماندهی خبرنگاران
وی با بیان اینکه هیچگونه ساماندهی در خصوص خبرنگاران وجود ندارد، ادامه داد: باید یک نهاد مشخص مانند خانه مطبوعات یا روابط عمومی استانداری اسامی خبرنگاران فعال در رسانه ها را دریافت و برای آنان کارت متحدالشکل صادر کند.
مدیر باشگاه خبرنگاران جوان صدا و سیما مرکز یزد اظهار داشت: در این مجموعه افرادی بدون رابطه استخدامی به صورت حق الزحمه ای فعالیت دارند که با مشکلاتی از جمله بیمه خبرنگاری مواجه هستند.
** تعامل صدا و سیما و اداره ارشاد برای بیمه خبرنگاران
امینی خاطر نشان کرد: خبرنگاران حق الزحمه ای صدا و سیما در 2 استان با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد از بیمه خبرنگاری استفاده کردند، امیدواریم این مهم در یزد نیز محقق شود.
وی با تاکید بر لزوم ساماندهی خبرنگاران توسط نهادی مشخص ادامه داد: خبرنگاری حرفه ای دشوار است و فعالیت در این حوزه بدون عشق و علاقه ممکن نیست.
مدیر باشگاه خبرنگاران صدا و سیما مرکز یزد اظهار داشت: برگزاری نشست های مشترک اهالی رسانه به صورت هفتگی یا ماهانه تاثیر زیادی بر ایجاد روحیه همدلی و اتحاد در بین خبرنگاران دارد و بسیاری از مشکلات را رفع می کند.
امینی با یادآوری ناهماهنگی در دعوت خبرنگاران در برنامه های خبری افزود: برخی مواقع برای یک برنامه خبری از سه نهاد مختلف دعوت نامه دریافت می کنیم، امیدواریم با ساماندهی این موضوع، دعوت ها فقط از یک مرجع رسمی مشخص صورت گیرد.
158 رسانه شامل رسانه های چاپی، الکترونیک - برخط و الکترونیک - غیربرخط در یزد دارای مجوز فعالیت از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هستند.
ایرنا به عنوان تنها خبرگزاری رسمی کشور همواره بر اساس رسالتی که بر عهده دارد نسبت به برگزاری میزگردهای مختلفی با هدف ارتقای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جامعه اقدام می کند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی در سال 1313 خورشیدی با نام «آژانس خبری پارس» به عنوان ششمین خبرگزاری جهانی تاسیس شد و در بیش از هشت دهه فعالیت، علاوه بر جریان سازی خبری یکی از منابع مهم خبری رسانه های داخلی و خارجی است.
17 مرداد سالروز شهادت محمود صارمی خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) روز خبرنگار نامگذاری شده است.
شهید صارمی سال 1347در شهر بروجرد چشم به جهان گشود و 17 مرداد 1377 در شهادت دیپلمات های ایرانی به دست گروه طالبان در شهر مزارشریف مرکز استان بلخ در شمال افغانستان به شهادت رسید.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از خبرگزاری ایرنا، تاریخ انتشار: 15 مرداد 1397 ، کدخبر: 82992601،www.irna.ir
س.ق76