**مشکلات معیشتی انگیزه خبرنگاران را پایین آورده است

یکی از خبرنگاران روزنامه ولایت در زمینه مشکلات اصحاب رسانه با اشاره به وضعیت رسانه های مکتوب در کشور گفت: متاسفانه وضعیت این رسانه های در کشور رو به افول است که می‌توان دلایل زیادی برای آن برشمرد.

مریم بهبهانی فر خاطرنشان کرد: بروز و ظهور شبکه‌های اجتماعی سبب شده تا امروز دنیای مطبوعات در این رقابت نفس‌گیر عقب بمانند و از سویی عدم آموزش صحیح به خبرنگاران جدید و چالش های اقتصادی رسانه ها سبب شده تا وضعیت مطبوعات اسفناک ‌تر شود.

**مسکن مطبوعات پس از 10سال انتظار هنوز به ثمر نرسیده است

بهبهانی فر که دبیر صفحه بانوی روزنامه ولایت است به مساله تعاونی مسکن خبرنگاران قزوین هم اشاره کرد و گفت: متاسفانه 10 سال از تاسیس این تعاونی می گذرد و فعالان این عرصه اندک سرمایه خود را به امید خانه دارشدن در آن سرمایه گذاری کردند ولی از آنجایی که نظارتی بر تعاونی های مسکن وجود ندارد متاسفانه برخی افراد سودجو بدون توجه به درآمد اندک اصحاب رسانه و این که اعضای تعاونی با مشقت این هزینه را تامین کرده اند از این روزنه امید آن ها به نفع خود بهره برداری کردند و تعاونی را به مخاطره انداخته اند واجازه نمی دهند خواسته اصحاب رسانه محقق شود.

وی ادامه داد: انتظار می رود مسئولان حوزه تعاونی ها نظارت موشکافانه داشته باشند تا اعضاء به حق از دست رفته خود دست پیدا کنند.

این بانوی روزنامه نگار اظهار داشت: در شرایط فعلی که به دلیل کثرت رسانه ها و حضور برخی افراد غیرحرفه ای در این عرصه جایگاه اجتماعی خبرنگاران تضعیف شده، از خانه مطبوعات انتظار می رود که به مسایل صنفی، بنیادی و تقویت جایگاه اجتماعی خبرنگاران توجه کند.

بهبهانی فر با بیان اینکه انتظار می‌رود مسئولان حامی خبرنگاران باشند و با اقدامات مورد نیاز بستر لازم را برای ادامه فعالیت این قشر فراهم کنند، افزود: بدون شک حمایت بی‌دریغ مسئولان فرهنگی از خبرنگاران در ابعاد مختلف می‌تواند انگیزه خبرنگاران را برای انجام کار حرفه ای تقویت کند.

این روزنامه نگار قزوینی اظهار داشت: هرچه خبرنگاران حمایت‌های مادی و معنوی داشته باشند و این قشر مورد حمایت بیشتر مسئولان قرار گیرند می توانند در فرهنگ سازی، اطلاع‌رسانی و توسعه استان و حل مشکلات مردم نقش بهتری ایفا کنند.

وی، طولانی شدن برخی از برنامه‌ها، عدم ساعت و زمان‌بندی مشخص، نبودن جایگاه ثابت برای خبرنگاران در برنامه ها، نداشتن حقوق و مزایا و بیمه را از مشکلات کلی خبرنگاران ذکر کرد.

بهبهانی فر اضافه کرد: خلاء حمایتی از جانب قانون مطبوعات، نداشتن صنف فعال و منسجم، ورود بدون ضابطه افراد به عرصه خبر و عدم منشور اخلاقی را از جمله دغدغه‌های خبرنگاران حرفه‌ای دانست.

**بسترهای لازم برای فعالیت بانوان خبرنگار فراهم نیست

دبیر صفحه بانو روزنامه ولایت خاطر نشان می کند: در شرایطی که بخش قابل ‌توجهی از خبرنگاران رسانه‌های قزوین را بانوان تشکیل می‌دهند ولی با وجود فعالیت زیاد بانوان خبرنگار، مسئولان رسانه‌ای استان، بستر لازم را برای فعالیت آنان به خوبی فراهم نمی‌کنند.

بهبهانی فر یادآور شد: از اجحاف‌هایی که در حق خبرنگاران و بویژه بانوان خبرنگار می شود ، این است که در برخی خبرگزاری‌ها و مطبوعات، حقوق و مزایای ثابتی برای آن ها در نظر نمی‌گیرند تا آنجا که برخی خبرنگاران استان به ویژه بانوان با وجود سابقه های زیاد همچنان به صورت حق التحریر فعالیت می کنند و مهم تر آنکه به دلیل استخدام نبودن از امنیت شغلی و درآمدی متناسب با سختی کار برخوردار نیستند.

این فعال مطبوعاتی ادامه داد: عدم پوشش بیمه‌ای و برخوردار نبودن از حقوق مطابق با قانون کار از مهم‌ ترین مشکلاتی است که خبرنگاران با آن روبرو هستند و دریافتی بخش قابل توجهی از خبرنگاران استان ناچیز است و هیچ همخوانی میان فعالیت سخت و حقوق آن‌ها وجود ندارد.

***برخی روابط عمومی ها خبرنگاران را رقیب خود می دانند

این روزنامه نگار اضافه می کند: بالاتر از نداشتن امنیت شغلی و نبود امکانات لازم برای تهیه خبر؛ ارزش دادن به جایگاه و ارج نهادن به شخصیت خبرنگار است که در بسیاری از موارد مورد توجه مسئولان قرار نمی‌گیرد.

بهبهانی فر اضافه کرد: البته در مواردی شاهد هستیم مدیران روابط عمومی ها به جای همکاری با اصحاب رسانه مانعی بر سر راه اطلاع رسانی و شفاف سازی های آن ها می شوند تا آنجایی که در مواردی دسترسی به مدیر کل برای یک خبرنگار چنانچه بدون هماهنگی با روابط عمومی باشد به مراتب آسان تر است.

**هیچگونه قوانین بالادستی در زمینه دستمزد و رفاه خبرنگاران وجود ندارد

روزنامه نگار نشریه فروردین امروز نیز با بیان اینکه هنوز برخی خبرنگاران از خدمات اجتماعی و رفاهی در جامعه محروم هستند، گفت: هیچ گونه قوانین بالادستی و حاکمیتی در خصوص میزان دستمزد و رفاه اجتماعی خبرنگاران وجود ندارد و خبرنگاری مانند یک شغل آزاد و بدون تعریف به حال خود رها شده تا هر کس خود بتواند گلیمش را از آب بیرون بکشد.

میثم مالمیر افزود: نشریه‌، پایگاه خبری و حتی روزنامه‌هایی موفق خواهند بود که از منابع مالی قوی برخوردار باشند و سپس با خیال راحت به جذب خبرنگار بیشتری اقدام می‌کنند و مطالب بهتری به سمع و نظر مردم می‌رسد.

وی اضافه کرد: در این میان اگر رسانه با یک سازمان دولتی یا غیردولتی همکاری کند، تا حدودی به دغدغه‌های خودش پاسخ داده است اما در عوض نشریات ضعیف تر با مسیر آگهی و رپرتاژ هنوز در تامین منابع اولیه خود مانده‌اند و همین مساله رسانه را از مسیر اصلی خود خارج می کند.

مالمیر ادامه داد: تیترفروشی برای مدیران و مسئولان، خود سانسوری، بیان نکردن حقایق به علت مصلحت از جمله مشکلاتی است که بدتبال این مساله ایجاد می شوند.

**احیای سندیکاهای رسانه ای راهکاری برای تامین منابع مالی رسانه ها

این فعال مطبوعاتی گفت: یکی از راهکارهای موجود برای حل این بحران، احیای سندیکاهای رسانه‎ای است که با حمایت دولت بتوانند خبرنگاران خودشان را از مزایای دستمزد و بیمه بهره‌مند سازند.

مالمیر افزود: خبرنگار نیز باید همانند همه مشاغل در شورای عالی کار نماینده‌ای داشته باشد و هرساله با توجه به نرخ تورم شاهد افزایش دستمزد خود باشد و نباید احساس کند که شغلش وقت تلف کردن است و با ادامه این روند تمام سرمایه‌های زمانی و مالی خودش را از دست می‌دهد.

وی افزود: تا اساس و پایه‌ای محکم برای خبرنگار وجود نداشته باشد، موضوعاتی از قبیل آزادی بیان، نظارت بر قوای حاکمیتی و دولت، مطالبه‌گری شفاف و صریح از مسئولان و حتی برآورده ساختن مطالبات شهروندان توسط مطبوعات هرگز به نحو احسن میسر نخواهد شد.

** نگاه از بالا به پایین به خبرنگاران آزار دهنده است

خبرنگار خبرگزاری ایسنا قزوین در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: مشکلات معاش و بیمه خبرنگاران همیشه در صدر دغدغه ها بیان می شود و راه حلی برای آن ارائه نمی‌شود اما اگر نگاهی حرفه ای به مشکلات این قشربیاندازیم، اصلی‌ترین مشکل این است که آنطور که باید توسط مسئولان جدی گرفته نمی‌شوند و برخی از مدیران احترامی برای خبرنگار قائل نیستند.

آرزو یارکه سلخوری افزود: در بسیاری از موارد مدیران و مسئولان برای وقت خبرنگاران ارزشی قائل نیستند و در مصاحبه های مطبوعاتی با تاخیر حضور می یابند که این تاخیر از 10 دقیقه تا یک ساعت به طول می انجامد.

وی با بیان اینکه برخی از مدیران نیز نگاهی از بالا به پایین به خبرنگاران داشته و اغلب خبرنگاران را فردی مزاحم تلقی می‌کنند،اضافه کرد: پشت در سالن جلسات ماندن‌ها و بی احترامی‌های‌ گاه و بی‌گاه گواه بر این امر است، به گونه ای که در برخی از مصاحبه های حضوری، مسئولان در برخورد با خبرنگار اصول اولیه آداب معاشرت را رعایت نمی‌کند و در حالی که پشت میز نشسته است از خبرنگار می‌خواهد در کوتاهترین زمان ممکن سئوالاتش را بپرسد.

یارکه سلخوری خاطرنشان کرد: خبرنگاران برای دسترسی به برخی از مدیران استانی که با توجه به مسئولیتشان باید به سرعت پاسخگو باشند، باید مسیر بوروکراسی را طی کنند که این امر باعث تمام شدن وقت مفید گزارش مورد نظر می شود چرا که این مسیر حداقل یک ماه زمان می‌برد و برخی دستگاه‌ها نیز اصلا به خبرنگاران اجازه ورود به جلسات را نمی‌دهند و اطلاع رسانی را به درگاه روابط عمومی و یا یک سخنگو محدودکرده‌اند.

این فعال مطبوعاتی گفت: در عین حال که اغلب مدیران روابط عمومی با خبرنگاران ارتباط مطلوبی دارند اما برخی از مدیران روابط عمومی ها به اهالی رسانه به عنوان میرزا بنویس نگاه می‌کنند که باید به عنوان بلندگوی آنها عمل‌ کرده و انتقاد نکنند که این امر با رسالت خبرنگاری به طورکلی مغایر است.

وی ادامه داد: کمتر مسئولی از نقد خبرنگاران و روزنامه نگاران استقبال می کند و بیشتر انتظار تعریف و تمجید دارند به طوری که هروقت خبرنگاری به نقد از اداره و مسئولان اقدام می کند، محدودیت هایی برای وی توسط آن مسئول درنظر گرفته می شود.

یارکه سلخوری خاطرنشان کرد: این در حالی است که اگر خبرنگار نقد را به درستی و برمبنای اصولی تفکر انتقاداتی مطرح کرده باشد مسئولان باید از این فرصت برای رفع کاستی ها استفاده کنند، چرا که خبرنگاران می‌توانند به عنوان مشاور نظرات کارشناسانه ای برای حل مسایل داشته باشند.

**حق دسترسی آزاد به اطلاعات باید برای خبرنگاران تامین شود

این خبرنگار ایسنا گفت: ممانعت مسئولان از حق دسترسی به اطلاعات از دیگر مشکلاتی است که با آن روبه ‌رو هستیم و به یک اراده قوی برای تطبیق قانون حق دسترسی به اطلاعات و حمایت از خبرنگاران نیاز است.

یارکه سلخوری به عدم تامین خدمات رفاهی برای فعالیت خبرنگاران در زمان های پوشش رویدادها نیز پرداخت و اضافه کرد: اختصاص مینی بوس ها و خودروهای فرسوده به خبرنگاران در سفرهای استانی و بازدید از پروژه های مختلف اقتصادی و صنعتی نیز مصداق دیگر بی احترامی به خبرنگار است.

وی افزود: همه این ها در حالی اتفاق می افتد که احترام به خبرنگار احترام به افکار عمومی و احترام به همه مردم است، چون خبرنگار صدای همه مردم است.

** ضرورت جلوگیری از ورود افراد فاقد ویژگی های خبرنگاری به این عرصه

خبرنگار نشریه پیام شهر در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: جلوگیری از ورود بی‌رویه افراد فاقد مشخصه‌های اولیه خبرنگاری به این عرصه یک ضرورت است زیرا تاکنون همین ورود بی‌حد و ‌حساب موجب تحمیل هزینه‌های سنگین مادی و معنوی به خانواده رسانه شده و نمونه‌ی آن محرومیت خبرنگاران واقعی از بیمه به دلیل عضویت افراد غیررسانه‌ای در صندوق اعتباری و ورشکستگی آن بود.

میترا بهرامی افزود: تعداد قابل‌توجهی از محروم‌شدگان از بیمه، خبرنگاران حق‌التحریری بودند که بخش زیادی از مسئولیت اطلاع‌رسانی را به دوش می‌کشند.

وی اضافه کرد: حل بسیاری از مشکلات و در نتیجه تقویت آموزش و ارتقای کیفی رسانه‌ها نیازمند توجه به اقتصاد رسانه است و در این صورت می‌توان به شکل بهتری فضای مشارکت اجتماعی را برای اصحاب رسانه با تدارک برنامه‌هایی با رویکرد اجتماعی و فرهنگی فراهم کرد.

**نداشتن انجمن صنفی فعال از مهم ترین مشکلات خبرنگاران

خبرنگار روزنامه همشهری نیز معتقد است: وضعیت خبرنگاران حکایت یک بام و دوهوا است،صنفی که نمی داند وجدان حرفه ای خود را در یابد و دست به گریبان اخلاق اجتماعی باشد یا به خاطر مشکلات معیشتی خود، ملا بنویس روابط عمومی ها باشد!

فریبا قاسمی، نداشتن انجمن صنفی منسجم و فعال را یکی از مصائب و مشکلات خبرنگاران استان عنوان کرد و افزود: اهالی رسانه از دردهای عیان و پنهان همه نوع از قشر های جامعه بارها و بارها نوشتند و تا رفع آن درد پیگیر بودند اما هیچ وقت جوابی قاطع و شفاف در خصوص رفع مشکلات خود نشنیدند.

وی اضافه کرد: حتی سامانه سمان نیز از این قشر روی برگرداند و امید خبرنگاران را برای داشتن بیمه ناکام گذاشت و بی مهری خانه مطبوعات هم در این سال های اخیر بر غبار غم آن ها افزود.

این بانوی روزنامه نگار خاطرنشان کرد: وقتی در خانه مطبوعات فرقی بین منشی و بازاریاب و روزنامه نگار نیست این غم غبار گرفته بیش از پیش سنگینی می کند و شاید تیتر یکی از دوستان خبرنگار با مضمون خانه مطبوعات،خانه ای که جای همه نیست! بهترین توصیف بر عملکرد خانه مطبوعات باشد،خانه ای که حتی فراموش کرده باید مدیریت و نگاهی صنفی داشته باشد نه موازی بازی های سیاسی!

قاسمی ادامه داد: از دیگر مشکلات پیش روی خبرنگاران این است که ما در استان به جذب خبرنگاران تخصصی، مفسر و تحلیل گر بی تفاوت بوده ایم و این هم بیشتر به نداشتن یک انجمن صنفی متعصب به حق و حقومان بر می گردد، از این حیث که ما اینقدر ورود به حرفه خبرنگاری را راحت گرفتیم که قوانین و شرایطی برای ورود افراد به این حرفه تعریف نشده است.

وی همچنین گفت: با توجه به مسائل اقتصادی رسانه‌ها و معیشت خبرنگاران به نظر می‌رسد اصحاب رسانه انگیزه چندانی برای فعالیت‌هایی نظیر مشارکت در امور صنفی را ندارند با این حال از آنجا که رسانه‌ها همواره زبان گویای جامعه هستند، باید زمانی برسد که گفتن از درد خویش را هم بیاموزند.

قاسمی اظهار داشت: به طور قطع تنها کسانی که می‌توانند مشکلات قشر رسانه را حل کنند در وهله نخست خود آنان هستند از این رو نخستین شرط برای حل مشکلات خبرنگاران، همدلی، اتحاد و مشارکت آنان است و بی‌شک در سایه این مشارکت است که می‌توان تغییر را رقم زد و هوای تازه ای برای اهالی مطبوعات استشمام کرد.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از خبرگزاری ایرنا ، تاریخ انتشار: 16 مرداد 1397 ، کدخبر: 82993656،www.irna.ir