شعار سال : کهگیلویه و بویراحمد با ۱۰ درصد منابع آبی کشور یکی از ثروتمندترین استان‌های کشور در زمینه منابع آبی است، اما با این حال در زمینه آب شرب، کشاورزی و صنعتی با مشکلات زیادی روبه بوده که امروز نیازمند یک نگاه ویژه ملی برای برون رفت از این سردرگمی است.

یکی از دلایل برون رفت آب‌های روان رودخانه از این استان را میتوان مسئله مهم حقابه آب در این استان دانست، مسئله‌ای که باعث شده که امروز تنش آبی شدید نیمی از این استان را در برگیرد و به صنعت‌های مهم این استان همچون کشاورزی و صنعتی ان صدمات زیادی وارد بکند.

 

ماجرای یک سد و نجات یک دیار

به گفته کارشناسان ایجاد سد‌های مهم با توجه به مولفه‌های زیست محیطی می‌تواند این استان را از مشکل مهم بی آبی نجات دهد که در این موضوع باید مولفه‌های زیست محیطی و محل احداث این سد‌ها با توجه به موقعیت جغرافیایی و توپوگرافی آن لحاظ شود.

سد سازی یکی از مهمترین معماری‌ها بوده که قدمت آن به چندین قرن می‌رسد و در ایران باستان نیز نشانه‌هایی از این سد سازی‌ها برای مهار اب‌های روان و توجه به امر کشاورزی دیده می‌شود.

هرچند امروز این سد سازی‌ها به دلیل تعدد آن‌ها بر روی شاهراه‌های ارتباطی چندین رودخانه مهم کشور از جمله کارون، زاینده‌رود، سپید‌رود و کرخه مرگ آن‌ها را د‌ربر داشته، اما استفاده بهینه و توجه به مولفه‌های مهم زیست محیطی می‌تواند راهگشاری خشک سالی‌های امروز بسیاری از مناطق ایران باشد.

استانی پر آب، اما تشنه آب

به عنوان مثال کهگیلویه وبویراحمد چندین سدمخزنی بزرگ و کوچک را در دل خود جای داده که می‌توان به سد مارون، چم شیر، کوثر، و حتی شاه قاسم و چیتاب و در آینده نزدیک سد شیو، چم شیر و جحتی آبریز اشاره کرد، سد‌هایی که تنها فواید کمی برای استان داشته و جاگذاری اشتباه برخی از آنان نیز عامل بر خشک سالی‌های دشت‌های این استان شده است.

دشت‌های وسیع کهگیلویه چندین سال است که به دلیل خشک سالی‌های متعدد در این دیار به دلیل نبود آب مصرفی کشاورزی از رودخانه مارون با مشکلات متعددی روبه بوده و حتی در گچساران نشست آب‌های زیر زمینی نیز در پهنه امامزاده جعفر بر مشکلات مردم این دیار نیز افزوده که در این زمینه نیازمند یک افق بلند مدت برای برون رفت از خشکالی است.

از منظر برخی کارشناسان تنها راه نجات سرزمین‌های هموار کهگیلویه سد سازی بر روی رودخانه پر آب مارون بوده که می‌تواند این دشت‌های پهناور را نجات دهد، موضوعی که در روز‌های اخیر موافقان و مخالفان زیادی را به خود دیده است.

احداث یک سد وتنش‌های فراوان بین دو استان

نماینده مردم شهرستان‌های کهگیلویه در مجلس شورای اسلامی به احداث سد بزرگ و مخزنی مارون دو (آبریز) در شهرستان کهگیلویه اشاره کرده و گفته است که ایجاد و احداث این سد برای این شهرستان حیاتی است و این موضوع در صورتی بوده که نماینده بهبهان در مجلس به مخالفت خود به احداث این سد در شهرستان کهگیلویه اشاره کرده موضوعی که با تنش‌های زیادی از سوی این دو نماینده انجامیده است.
اما اصل ماجرا چیست، در سال‌های اخیر با توجه به احداث سد‌های متعدد در جلگه خوزستان، رودخانه‌های زیادی در این استان پهناور و جلگه‌ای از بین رفته اند و حتی با خشکسالی روبه رو شده اند، که همین موضوع باعث شده که مسئولان این استان مخالف هرگونه سد سازی در بالا دست این استان باشند.

از سویی دیگر تمامی رودخانه‌های منتهی شده به خوزستان دچار آفت سد سازی شده اند که می‌توان به سد‌های متعدد بر روی رودخانه کارون، کرخه، گتوند اشاره کرد که باعث شده که این استان جلگه‌ای و زیبا با کمبود شدید آب مواجه شود.

 

 

 

خوزستان چگونه خشک شد؟!

هرچند که امروز خوزستان از بی آبی و خشکی رودخانه‌های عظیم این استان می‌نالند، باید دانست که نیمی از این موضوع به خشکسالی‌های متوالی در کشور مربوط می‌شود و کشور در سال نهم سی ساله خشکالی قرار دارد و سد سازی در این موقع بهترین راه برون رفت از مشکلات فعلی است.

مسئله حقابه آب و حقی که امروز به استان نمی‌رسد نیز مزید بر علت شده که دومین حوزه بارشی کشور و سرزمین آب‌ها و آبشار‌ها از بی آبی و تنش ابی در بسیاری از مناطق رنج ببرد و به باور معاون عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد تاخیر در سد سازی در این استان مهمترین دلیل مشکلات تنش آبی است.

رسول فرهادی مدیرکل آب منطقه‌ای استان اشاره‌ای به سد کوثردر گچساران می‌کند و می‌گوید ایجاد این سد باعث ایجاد اشتغال پایدار در منطقه شده و کشاورزان دشت امام زاده جعفر که از آب این سد استفاده می‌کنند نگرانی‌های بخش‌های دیگر استان را ندارند.

با این توضیح به نظر می‌رسد بزرگترین مشکل استانی که در فصل بارندگی همواره بارش‌های خوبی دارد، اما با کمبود آب روبه روست به عدم کنترل و مهار روان آب‌ها و آب‌های سطحی بر می‌گردد.

با توجه به موضوعات طرح شده، بسیاری از کارشناسان حوزه محیط زیست و مخالفان سد سازی بر روی رودخانه بشار، خرسان و حتی چندین مناطق دیگر مثل مارون هستند و سئوال‌های بی جوابی را برای مردم به بار اورده اند که راه علاج این استان از بی آبی چیست.

شعار سال، بااندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری صبح زاگرس، تاریخ انتشار:۳۱ تیر ۱۴۰۰، کدخبر:۱۸۸۴۵۱، sobhezagros.ir