شعار سال: «محمدجواد اشرفی» رئیس محیط زیست خوزستان، روند تخصیص بودجه به پروژه ساخت سد «مارون ۲» را غیرقانونی نامیده و می‌گوید: براساس قانون، هر پروژه‌ای برای تأمین اعتبار باید گزارش ارزیابی زیست محیطی داشته و به تأیید نهاد سازمان حفاظت محیط زیست برسد. سد‌ها نیز از این امر مستثنی نیستند و اگر این پروژه، مجوز زیست محیطی نهایی ندارد، باید در تأمین اعتبارش قدری تأمل کرد.

تالاب شادگان در خطر است

وی می‌افزاید: تالاب شادگان به‌عنوان تنها منبع تغذیه‌ای و حقابه از رود مارون، از سال‌های گذشته در تأمین آب دچار چالش اساسی بوده است. تالاب شادگان براساس مطالعات صورت گرفته برای ۳ سناریو دوران کم آبی نرمال و پرآبی، میزان حقابه‌ای از یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون مترمکعب برای دوره خشکسالی تا یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون مترمکعب برای دوران پرآبی در نظر گرفته شده است. این در حالی است که به طور معمول در تالاب شادگان حداکثر در سال ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون متر مکعب می‌توانیم حقابه آب را تأمین کنیم. این موضوع باعث شده است که بخش‌هایی از تالاب دچار خشکسالی شده و عمق آب و کیفیت آب کاهش قابل توجهی پیدا کند.

رئیس محیط زیست خوزستان می‌افزاید: در نتیجه میزان، تعداد و گونه‌های آبزیان دچار مشکل شده و زندگی، اقتصاد و معیشت خانوار‌هایی که وابسته به تالاب بود، دچار مشکلات عدیده‌ای می‌شود. حال در چنین شرایطی اگر ما تصمیم بگیریم سد «مارون ۲» را در استان کهگیلویه و بویراحمد احداث کرده و بخشی از آبی که در حال حاضر به سمت استان خوزستان می‌رود برای مصارف جدید برداشت کنیم، علاوه بر مشکلات ذکر شده به تنش‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در استان خوزستان دامن خواهیم زد؛ بنابراین از وزارت نیرو انتظار داریم که در برنامه‌ریزی‌های مدیریت آب، یکپارچگی را به عمل آورده و رعایت حقابه تالاب شادگان را مدنظر بگیرد؛ لذا براساس قانون عادلانه آب، اولویت‌های مصارف شرب، تالاب‌ها یا حقابه‌های زیست‌محیطی، کشاورزی، صنعت و سایر مصارف است.

به گفته اشرفی، به طور متوسط باید ۵۰ میلیون مترمکعب در ثانیه آب وارد تالاب شادگان شود، این در حالی است که در حال حاضر کمتر از ۵ متر مکعب در ثانیه آب وارد این تالاب می‌شود. این بدان معنا است که ما حیات تالاب شادگان را از بین برده و با احداث سد‌های جدید در بالادست و ایجاد مشکل در فعالیت آبزیان، صیدصیادان وگردشگری، شرایط جدیدی را برای ایجاد کانون بسیار خطرناک گردوغباری ایجاد خواهیم کرد، کما اینکه در حال حاضر بخش‌های قابل توجهی از این تالاب به علت تأمین آب به کانون‌های گردوغباری تبدیل شده است.

لابی گری در تخصیص اعتبار

در همین حال «محمدطلا مظلومی آبزرگه» نماینده مردم بهبهان و آغاجاری در مجلس نیز با اشاره به تبعات زیست‌محیطی ساخت سد مارون ۲ می‌گوید: با احداث این سد در تأمین آب موردنیاز و حقابه تالاب شادگان با مشکل مواجه خواهیم شد. در نهایت منطقه به مرکز کانون ریزگرد‌ها تبدیل می‌شود و آبزیان و نخلستان‌های شهرستان شادگان از بین خواهند رفت. شبکه‌های آبیاری ساخته شده در این مجموعه احداثی نیز دچار کم آبی شده و در نتیجه آن معیشت مردم به خطر افتاده و پیامد‌های اجتماعی بسیاری را ایجاد خواهد کرد.

وی می‌افزاید: از سویی دیگر با توجه به اینکه تعدادی از مردم استفاده از ظرفیت مارون را به‌عنوان شغل برای خود انتخاب کرده و هزینه معیشت و امرار معاش و زندگی خود را از این راه تأمین می‌کنند، در نتیجه ساخت این سد دچار محرومیت شده و احساس خواهند کرد مورد کم مهری و کم توجهی مسئولان نظام قرار گرفته اند؛ همین امر نیز به مسائل قومیتی در منطقه دامن زده و تبعات اجتماعی بسیار زیادی را در پی خواهد داشت.

این عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، درخصوص تخصیص ردیف بودجه غیرقانونی برای ساخت سد مارون ۲ در مجلس می‌گوید: این موضوع مسبوق به سابقه بوده و در سنوات گذشته و از سال ۹۵ که استارت این کار زده شد، با لابی‌گری و بدون درنظر گرفتن ضوابط قانونی انجام شده است. بالطبع در مجلس نیز با توجه به این ادعا که پروژه ساخت سد مارون ۲ دارای پیوست زیست‌محیطی و ماده ۲۳ است، ردیف بودجه گرفته است.

البته مسئولان مربوطه در این موضوع قول داده‌اند که چنانچه این پروژه دارای پیوست زیست‌محیطی و ماده ۲۰ نباشد، این موضوع منتفی خواهد شد. اما لازم است تأکید کنم که مسئولان مربوطه در سازمان برنامه، کمیسیون تلفیق و ریاست مجلس باید به این موضوع توجه داشته باشند تا در نتیجه آن گرفتار هیچ فاجعه زیست‌محیطی و انسانی خودساخته نشویم.

 

شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از پایگاه خبری سلامت نیوز، تاریخ انتشار: ۲۹ فروردین ۱۴۰۱، کد خبر: ۳۳۸۴۳۹، www.salamatnews.com