فاطمه محمدبیگی به بیان مشکلات واکسیناسیون عمومی و اولویتهای بهداشتی دولت سیزدهم پرداخته است که متن کامل آن را در ادامه میخوانید.
دولت حجتالاسلام رئیسی باید چه اقداماتی درباره مشکلاتی که در بحث واکسیناسیون وجود دارد، انجام دهد؟
محمدبیگی: متأسفانه روزانه تعداد هموطنانی که به علت کرونا فوت میکنند، معادل سقوط دو فروند هواپیمای مسافربری در کشور است، امیدوارم همه مسئولان دردمندانه این موضوع را دنبال کنند و آمار مرگومیر در کشور به حداقل ممکن برسد.
درباره واکسیناسیون عمومی علیه کرونا باید دو اقدام ضربالاجلی در کشور انجام شود؛ نخست حمایت جامع و بدون فوت وقت از این موضوع است و باید قرارگاه ویژه واکسیناسیون تشکیل شود که کار این قرارگاه فقط رتق و فتق امورات مرتبط با واکسن را به عهده داشته باشد.
رفع موانع، تسهیل تولید، بحث شبکه توزیع واکسن، شبکه ثبت عوارض واکسن و سامانه آنلاین مدیریت جامع واکسیناسیون کشور باید بهصورت ویژه ارتقا پیدا کند و موانع موجود بر سر راه تولید و توزیع واکسن شامل مجوزهای ستاد ملی کرونا، کمیته علمی و بررسیهای پژوهشی باید بهسرعت و سهولت رفع شود.
به نظر شما وزارت امور خارجه چه نقشی در تأمین واکسن کرونا دارد؟
محمدبیگی: مورد دوم بحث واردات واکسن است؛ وزیر امور خارجه باید با همراهی دولت در حوزه واردات واکسن بهصورت ویژه و در یک دیپلماسی مقابله با کرونا، برنامهای برای تأمین واکسن از کشورهایی که قادرند واکسن ایمن به ما بدهند، داشته باشند.
به گفته لاریجانی رئیس سابق مجلس، وزارت بهداشت مانع ورود ۱۸ میلیون دوز واکسن چینی شده؛ نظر شما در اینباره چیست؟
محمدبیگی: اینگونه نیست و دیپلماسی کرونا نیز واقعاً پیچیدگیهای خودش را دارد. وقت زیادی برای واردات واکسن گذاشته شد و جالب است در حوزه واکسن داخلی و برکات این واکسن، همین بس که بهمحض اینکه کشورهای تولیدکننده دنیا متوجه شدند که ایران بهطور واقعی به تولید صنعتی و انبوه واکسن دست پیدا کرده، درهای صادرات را بر روی ما باز کردند.
در دوران تصدیگری آقای نمکی در وزارت بهداشت، مکاتبات زیادی برای خرید واکسن خارجی کرونا صورت گرفت. وزیر سابق بهداشت بارها گفته بود که در این وزارتخانه مکاتبات خرید واکسن از کشورهای خارجی وجود دارد و من از تلاشها در این زمینه تشکر و قدردانی میکنم. خیلی از کشورها به ما واکسن ندادند و به دلیل تحریمهای ظالمانه، مشکلات زیادی در تهیه واکسن خارجی بهوجود آمد.
در فضاهای مجازی این تلقی وجود دارد که دولت دوازدهم به خاطر هزینهها یا به دلایل سیاسی نخواسته واکسن خارجی تهیه کند و ترجیحاش صرفاً تولید داخلی بوده است، اما من بهعنوان عضو کمیسیون بهداشت که در این عرصه فعالیت جدی داشتهام، عرض میکنم، انصافاً در حوزه تهیه واکسن خارجی، خیلی بیشتر از تولید داخلی تلاش شد، اما دشمنان سنگاندازی کردند و برخی از کشورها به تعهدات خود عمل نکردند.
سال گذشته مبلغ زیادی از پول ایران برای تهیه واکسن آنفلوانزا و واکسن «کووکس» که قرار بود ۱۶.۵ میلیون دوز به ما بدهند، در کشور ترکیه بلوکه شد، اما هزینه این تعداد واکسن را بهسختی تهیه و پول آن را واریز کردیم که عملاً به کشور ایران تحویل داده نشد.
در رسانهها مطرح شد که دادستانی هند صادرات واکسن کرونا به ایران را ممنوع کرده است، آیا این موضوع صحت دارد؟
محمدبیگی: ایران پول محموله واکسن کرونای خریداری شده را به هند تحویل داد، اما دادستان این کشور، در فرودگاه، محموله واکسن خریداری شده را مصادره کرد؛ البته این موضوع با توجه به بحران جهانی موجود، طبیعی است و کشورهای درگیر کرونا، به فکر جان مردم خودشان هستند.
آیا تولید واکسن داخلی برکت توانست در نوع روابط کشورهای تولیدکننده واکسن کرونا با ایران تأثیرگذار باشد؟
محمدبیگی: واکسن داخلی دو برکت داشت؛ نخست ورود ایران به عرصه ۶ کشور بزرگ تولیدکننده انبوه واکسن و دومین برکتاش این بود که محرکی شد برای شکستن تحریم و فشار خارجی بر ایران و دریچههای ورود واکسن به کشور را باز کرد.
آیا دولت دوازدهم در بحث واردات واکسن شفافیت داشت؟
محمدبیگی: من چندین بار با ارسال نامهای، اسناد کووکس را از دولت درخواست کردم، اما اسناد به کمیسیون بهداشت مجلس و دفتر ارسال نشد. حتی اعلام کردیم توافقنامهها و انعقاد قراردادهایی که با کشورهای خارجی برای خرید واکسن انجام شده و یا در حال انجام است را بهصورت شفاف برای ما بهعنوان نماینده مردم و عضو کمیسیون بهداشت، ارسال کنند، اما این کار صورت نگرفت، علیرغم صرف زمان زیاد در جلسات کمیته غذا و داروی ستاد مقابله با کرونا، عدم شفافیت در ارائه اسناد واردات واکسن موجب شد تا مجلس در حوزه تصمیمگیری برای واکسن نتواند کارآمد عمل کند.
آیا مجلس اقداماتی برای مقابله با کرونا انجام داده است؟
محمدبیگی: نمایندگان ملت نظارت میدانی داشتند و از شرکتهای تولیدکننده واکسن، مراکز توزیع و تزریق واکسن بازدید کردند. شرکتها، بانک مرکزی و ارگانهای دولتی را دعوت کردیم که از تولید واکسن داخلی حمایت کنند، اما شاهد تحرک لازم از سوی دولت برای تهیه واکسن داخلی نبودیم.
شما ورود واکسن فایزر را تأیید میکنید؟
محمدبیگی: قطعاً ما با واکسنهایی که بهصورت ویژه از انگلیس و آمریکا وارد کشور شود، نمیتوانیم با اطمینان رفتار کنیم، اما ممکن است بعضی از واکسنها تحت لیسانس و یا در شرکت ثالثی تولید شده باشد، مثلاً واکسن اسپوتنیک روسیه در ایران خط تولید دارد، یا اینکه واکسن آسترازنکا و تولید کشور ایتالیا باشد، این منعی ندارد.
شرط خرید واکسن کرونا در وهله اول، سلامت و ایمنی بوده و دوم اینکه واکسن در فاز آزمایشی نباشد و تأییدات اولیه فاز سوم بالینی را رد کرده باشد تا بتوانیم اجازه ورود آن را صادر کنیم. حتماً واکسنی که وارد کشور میشود باید به لحاظ علمی در داخل کشور تأییدیه خود را اخذ کند که اخذ تأییدیه نیز دارای مراحل خاص خود است.
حرف پایانی...
محمدبیگی: در دیپلماسی واکسن کرونا، هیچوقت نمیتوانیم خط قرمزهایمان را زیر پا بگذاریم و الآن حفظ جان و سلامت مردم بزرگترین وظیفه مسئولان است. مردم مطمئن باشند ما از کشورهای مختلف برای تهیه واکسن اقدام کردیم و کوتاه هم نمیآییم.