شعار سال:تا قبل از پیک ششم کرونا، دولت سیزدهم رفع موانع ورود واکسن کرونا به کشور و واکسیناسیون سراسری کرونا، را افتخاری می‌دانست که تا سال‌ها می‌توانست بدان ببالد و آن را دست‌آوردی استثنایی تلقی کند. در واقع دولت کنونی به گونه‌ای القا کرد که تنها او توانسته شاغ غول کرونا را شکسته و آن را در غل و زنجیر کند.
 
اما نه ابراهیم رئیسی و نه وزرایش هیچ یک به مردم نگفتند که قراردادهای خرید واکسن نه در زمان دولت او که در زمان استقرار دولت پیشین علی‌رغم تمام سوء مدیریتش در کرونا منعقد شدند.
 
به ناگاه آمار واردات واکسن افزایش پیدا کرد و دولت جدید خود را قهرمانی بی بدیل در عرصه واکسیناسیون معرفی کرد و پشت آن مخفی شدند. اما اومیکرون واریانت جدیدی از ویروس کرونا در قاره آفریقا شناسایی و به سرعت خود را به برخی از کشور‌های دیگر رساند. بسیاری در همان زمان گفتند نه واکسیناسیون که پیشگیری از شیوع اومیکرون در ایران می‌تواند عیار دولت جدید در تدبیر و مدیریت کرونا باشد. اما اومیکرون وار کشور شد و در کمتر از چند هفته نیز چنان بر تعداد مبتلایان افزوده که به گفته وزیر بهداشت رسما پیک جدیدی از بیماری را رقم زد تا عملا ابزار افتخار دولت را از او گرفته و نتواند دیگر پشت آن خود را مخفی کند. دولت رئیسی تمامی تخم مرغ‌هایش را در سبد واکسیناسیون گذاشت و به گفته کارشناسان به آن دل بست و از مدیریت پیشگیری و واکنش سریع در برابر اومیکرون غافل شود.
 
خطا‌های کنترل اپیدمی در خواب خرگوشی واکسیناسیون

حمید سوری، استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به دل بستن دولت و وزارت بهداشت به واکسیناسیون کرونا اظهار کرد: اگر بخواهیم تحلیلی در رابطه با این چند ماهه داشته باشیم می‌توان چند خطا را در عرصه مدیریت کرونا مشاهده کرد. نخست اینکه بیش از حد به واکسن دل بستیم در حالی که واکسن یکی از راه‌های کاهش خطر بیماری بوده و به تنهایی برای متوقف کردن بیماری کافی نخواهد بود. از سوی دیگر وقتی واریانت جدیدی می‌آید کارایی واکسن‌ها کاهش پیدا می‌کند؛ در اومیکرون هم چنین چیزی وجود دارد. این یک رویداد غیر قابل پیش‌بینی نبود که ما را غافلگیر کند.
 
وی افزود: خطای دیگر عدم تحلیل درست داده‌ها و اطلاعات است؛ این اطلاعات وقتی جمع‌آوری می‌شوند توسط متخصصان مربوطه تحلیل نمی‌شوند. خطای سوم این است که از شواهد علمی و مستندات کمتر برای تصمیم‌گیری استفاده می‌شود.
 
انحلال تیم‌های واکنش سریع کووید ۱۹

سوری یادآور شد: یکی از خطا‌های دیگر وزارت بهداشت با مدیریت جدید این بود که تیم‌های واکنش سریع کووید ۱۹ را منحل کرد و هیچ توضیحی در این رابطه نداد. نکته دیگر این است که تست‌های انبوه کرونا را جمع کردند و فکر می‌کردند، چون اومیکرون از شدت کمتری برخوردار است نیاز نیست دیگر تستی از مردم گرفته شود و هزینه‌ای اضافی صرف شود. تست انبوه فقط برای تشخیص بیماری نیست بلکه برای شناسایی مناطق و کانون‌های آلودگی و همچنین مدیریت درست اپیدمی کاربرد دارد.
 
بیماریابی فعال نداریم

سوری ادامه داد: وقتی از پیک سخن می‌گوییم باید روشن کنیم که پیک از چه نظر؟ بیماری، موارد سرپایی، بستری یا مرگ؟ ما بیماریابی فعالی نداریم و یک رویکرد انفعالی با تعداد تست کم داریم. نوک کوه یخ را می‌بینیم و از سایر جنبه‌های بیماری غافل شده‌ایم و در سیستم موجود قابل شناسایی نیست.
 
وی با بیان اینکه بستری و مرگ پس از شروع پیک، روند افزایشی می‌گیرد، اظهار کرد: حداقل طی دو هفته آینده روند افزایشی بستری و مرگ را خواهیم داشت این در حالی است که روند ابتلا ممکن است کاهشی شود.
 
این اپیدمیولوژیست در ادامه با بیان اینکه یکی دیگر از اشکالات کار در مدیریت اپیدمی، طرح‌هایی است که با کارشناسی تدوین می‌شود، اما از آن استفاده نمی‌شود، گفت: یک نمونه از این طرح‌ها طرح شهید سلیمانی است که حتی وزیر بهداشت هم آن را تأیید و امضا کرده است، اما پرسش این است که چرا اجرا نمی‌شود؟
 
وی افزود: گاهی هم اقداماتی انجام می‌شود که مستند علمی برای آن وجود ندارد، الان برای واکسیناسیون کودکان چه مستند علمی وجود دارد، اینکه مردم از آن استقبال نمی‌کنند به دلیل عدم ارائه مستند‌های علمی است.
 
در واکسیناسیون هم موفقیتی حاصل نشد؟

سوری در ادامه یادآور شد: نمی‌توان خود را پشت واکسیناسیون مخفی کرد، وزارت بهداشت در این چندماه چکار کرده است؟ حتی مردم هم کامل واکسینه نشده‌اند، تقریبا ۶۶ درصد مردم دو دوز کامل واکسن را تزریق کرده و حدود ۲۳ درصد دوز سوم را تزریق کرده‌اند. در حالی که برای بهره‌گیری کامل از واکسن باید ۹۰ درصد جامعه واکسن کامل را تزریق کرده باشد، اما حدود ۳۰ درصد جمعیت واکسن تزریق نکرده‌اند و اگر تعداد کودکان را فاکتور بگیریم می‌بینیم که ۲۵ درصد جمعیت هدف واکسینه نشده‌اند.
 
سوری یادآور شد: سیکل ایمنی واکسن مادام العمر نیست و پس از مدتی باید دوباره واکسن را تزریق کرد. در حال حاضر هم واکسن‌ها تا شش ماه بیشتر کارآیی ندارند و بنابراین باید هر شش ماه یکبار ۹۰ درصد جامعه را واکسینه کرد؛ بنابراین همه تخم مرغ‌ها را در سبد واکسیناسیون قرار دادن بسیار غیر مدبرانه بوده است.
 
چه کسانی به وزیر بهداشت مشاوره می‌دهند؟

وی افزود: مشخص نیست چه کسانی به وزیر بهداشت مشاوره می‌دهند؟ این‌ها اطلاعات غلطی به وزیر بهداشت می‌دهد. کسی که در مطب نشسته باشد و میدان بیماری را ندیده باشد، دانش مقابله با اپیدمی را ندارد و بنابراین تصمیماتش هم مبتنی بر شواهد علمی نیست. تصمیمات باید علمی بوده و نقطه‌زن باشد و هدف نیز نقاط تجمع آلودگی بوده و جایی باشد که خوشه‌های آلودگی در آنجاست.
 
 

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته ازپایگاه خبری تحلیلی دیده بان ایران ، تاریخ انتشار: 30 بهمن1400، کدخبر:126925 ، www.didbaniran.ir