هرسال سرما و تگرگ خسارت‌های زیادی را به باغداران تحمیل می‌کند و باغداران نیز در قبال این ضررها مبلغ ناچیزی را از بیمه دریافت می‌کنند.

این مبلغ خسارت دریافتی از بیمه هزینه دستمزد کارگران نیز نمی‌شود، بنابراین تعدادی از باغداران زنجانی دستگاه ضد تگرگ خریدند یا به فکر خرید و راه‌اندازی آن در باغات خود هستند.

خسارت یک میلیاردی

یکی از باغداران زنجانی با بیان این‌که 12 هکتار دارد که 2 هکتار آن را گلابی بیروتی و بقیه را درختان سیب تشکیل داده‌اند، می‌گوید: در هر دوره از 2 هکتار آن 120 تن گلابی و سالانه از 10 هکتار دیگر 8 تن سیب برداشت می‌شود.

«قاسم عاشوری» می‌افزاید: 4 سال است که بخشی از میوه شب عید زنجان از باغ ما تأمین می‌شود به همین دلیل وجود برخی از دستگاه‌ها برای مقابله با سرما و تگرگ را در باغ لازم دانسته و برای خرید آن اقدام کردم.

وی می‌افزاید: یکی از روش‌هایی که در باغ برای جلوگیری از سرما استفاده می‌کنم روش آبپاشی درختان است. این روش را برادرم در فرانسه آموزش دیده بود که ابتدا در باغ خودمان پیاده کردیم و جواب داد.

عاشوری با اشاره به این‌که دستگاه‌های مختلفی چون«بخاری هیتر» برای جلوگیری از سرما وجود دارد که تا حد 20 تا 30 درصد می‌تواند از سرما‌زدگی درختان جلوگیری کند، می‌افزاید: در سال‌های گذشته خسارت زیادی به دلیل سرما‌زدگی درختان به باغداران وارد ‌شد.

وی اضافه می‌کند: مبلغ این خسارت‌ها یک میلیارد و 200 میلیون تومان بود که بیمه 50 میلیون خسارت داد که این مبلغ حتی کفاف دستمزد کارگران را نیز نداد.

عاشوری ادامه می‌دهد: در یکی از باغ‌ها 6 کارگر به صورت دائمی و در 2 ماه برداشت محصول 120 کارگر دیگر مشغول به کار می‌شوند که به سهم خود در 2 ماه از سال قادر به اشتغال زایی هستیم. همین طور با برداشت و فروش محصولات به اقتصاد استان کمک می‌کنیم.

وی با بیان این‌که سال گذشته کشاورزان به دلیل سرما‌زدگی درختان دچار خسارت بسیاری شده بودند، بیان می‌کند: امسال با استفاده از شیوه آبیاری درختان در 6 روز هوای سرد بهاری، صد درصد از سرما زدگی باغ جلوگیری کردیم به طوری که در مقایسه با گذشته میوه‌های باکیفیت‌تری را به بازار ارائه دادیم.

وی اظهار امیدواری می‌کند: خوشبختانه امسال بیمه عملکرد جدیدی را در دستور کار خود قرار داده و قصد دارد با پرداخت وام‌های بلا عوض به باغداران آنها را تشویق کند با استفاده از روش ضد سرما از بروز خسارت در باغات خود جلوگیری کنند تا کشاورزان ضرر نکرده و بیمه خسارت پرداخت نکند.

ضد سرما طرحی کم هزینه

این باغدار زنجانی با بیان این‌که برای بهره‌بردن از روش ضد سرما نیاز به تجهیزات و امکانات پیشرفته نیست و باغداران می‌توانند با وجود استخر این روش را در باغ‌های خود اجرا کنند، اظهار می‌کند: برای این روش باید در باغ استخر و دماسنج‌های دیجیتالی وجود داشته باشد تا وقتی که هوا به یک درجه بالای صفر می‌رسد، آبپاش‌ها از استخر آب برداشت کرده و باغ را آبپاشی ‌کنند. با توجه به این‌که آب موجود در استخر گرم تر از هوای محیط است. بنابراین این آب با درجه‌‌ای گرم‌تر از هوای محیط روی درختان می‌نشیند.

عاشوری می‌گوید: باید به ساختن خانه‌های اسکیموها اشاره کرد. اسکیموها با برف شروع به ساختن خانه می‌کنند در حالی که بیرون از خانه شاید هوا 40 درجه زیر صفر باشد اما داخل خانه صفر درجه است.

وی ادامه می‌دهد: همین مسأله نیز در آبیاری درختان اتفاق می‌افتد به این شکل که با آبیاری باعث قندیل بستن درخت شده و گل درخت در یخ باقی ‌می‌ماند. به این ترتیب زمان طلوع آفتاب آبپاش‌ها قطع شده و وقتی که دما بالای صفر می‌آید یخ‌ها آب می‌شود و با آب شدن یخ، گل درخت سالم و شاداب باقی می‌ماند.

دستگاه ضدتگرگ

عاشوری از نصب و استفاده دستگاه ضد تگرگ نیز در باغ خود سخن می‌گوید و توضیح می‌دهد: ضد‌تگرگ یک سیستم بومی شده است که سال‌گذشته برای نخستین بار در زنجان این سیستم را نصب و 11 بار از بارش تگرگ در باغ جلوگیری کردم.

وی با اشاره به این‌که ارتفاع این سیستم 6 متر است و تا 14 کیلومتر برد دارد، می‌افزاید: زمانی که ابرها نزدیک باغ می‌شوند با شلیک از این دستگاه و انفجار ابرها هوای گرم به ابر منتقل می‌شود و همین گرما باعث می‌شود تا قندیل‌هایی که به صورت تگرگ بوده تبدیل به باران شود.

عاشوری اعلام می‌کند: برای خرید این دستگاه وام 18 درصدی به کشاورزان داده می‌شود.

3 دستگاه ضدتگرگ در استان

مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی در گفت‌گو با همشهری با اشاره به این‌که در استان 3 دستگاه ضد تگرگ وجود دارد که در سلطانیه نصب شده، بیان می‌کند: این دستگاه‌ها می‌توانند تا100 هکتار را تحت پوشش قرار دهند.

«بهنام اوجاقلو» می‌افزاید: این دستگاه با استفاده از گازهای بوتان و پروپان امواج صوتی را به داخل توده‌های ابر شلیک می‌کند و همین کار باعث بارش باران به جای تگرگ می‌شود.

اوجاقلو با بیان این‌که این دستگاه از راه پیامک تنظیم دستی و خودکار می‌شود، می‌افزاید: قیمت این دستگاه حدود 40 تا 45 میلیون تومان است. 10 میلیون تومان آن به صورت بلاعوض و بقیه هزینه از طریق تسهیلات بانکی به متقاضیان پرداخت می‌شود.

وی اضافه می‌کند: هم اکنون 5 متقاضی دیگر برای تهیه دستگاه ضد تگرگ وجود دارند. برای این افراد پرونده تشکیل شده و در حال معرفی آنها به بانک هستیم.

هشدار برای زمان آبپاشی

مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی استان آبپاشی را یکی از روش‌های جلوگیری از سرما‌زدگی می‌داند و ادامه می‌دهد: در برخی شرایط که هوا خیلی سرد باشد ممکن است همین روش باعث خسارت بیشتری شود اما وقتی باغ در شرایط سرما آبیاری شود این آب‌پاشی در ابتدا باعث گرم شدن هوا و سپس یخ‌زدگی می‌شود.

اوجاقلو اضافه می‌کند: برای مثال در برخی شرایط دمای باغ نباید پایین‌تر از 7 درجه سانتی گراد شود اما همین آبپاشی در هوای سرد باعث یخ‌زدگی درخت می‌شود.

وی ادامه می‌دهد: با آبپاشی بر یخ درخت، وزن یخ سنگین می‌شود و شاخه درخت می‌شکند که این خود خسارت بیشتری را به دنبال دارد، بنابراین کشاورزان در هنگام استفاده از این شیوه باید مدیریت اصولی و حرفه ای داشته باشند.

اوجاقلو می‌گوید: اگر می‌خواهیم باغداری اقتصادی داشته باشیم و معیشت خود و کارگران را تامین کنیم باید مدیریت خوبی در جلوگیری از خسارت ناشی از سرما داشته باشیم.

این مسئول می‌افزاید: در مدیریت باغات 2 شیوه وجود دارد که شیوه اول و تاثیر‌گذار از زمانی شروع می‌شود که نهال کشت شده و باغ احداث می‌شود. در این زمان باید شرایط جوی منطقه را مورد ارزیابی قرار داد و بر اساس آن نهال‌هایی را بکاریم که با سرما و گرمای منطقه سازگار باشند. اما شیوه دوم مدیریت در زمان حال است که استفاده از دستگاه‌های ضدتگرگ و روش‌های ضد سرما می‌تواند یکی از عوامل موثر در کاهش یا نبود خسارت شود.

مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی مساحت باغ‌های استان را65 هزار هکتار اعلام می‌کند و می‌افزاید: از این مساحت 19 هزار هکتار متعلق به باغ زیتون طارم است.

اوجاقلو با توجه به سطح زیر کشت باغ‌های استان و فراوانی نوع درختان اظهار می‌کند: درخت گردو و میوه‌های سیب، زرد آلو و شفتالو از جمله درختانی‌اند که در مقابل سرما ضعیف هستند. به همین علت باید از درختان مقاوم تر برای احداث باغ‌های جدید استفاده شود.

با اندکی تلخیص و اضافات، برگرفته از خبرگزاری خبر آنلاین، تاریخ انتشار:11 دی 1395، کد مطلب: 618111، www.khabaronline.ir