شعار سال: سعید متصدی در پایان کنفرانس مقابله با پدیده گرد و غبار در جمع خبرنگاران بیان کرد: این اجلاس نقطه عطفی در کنترل گرد و غبار در سطح جهانی و منطقه خواهد بود. موفقیت خوبی در این زمینه کسب کردیم.

وی افزود: تصویب دو بیانیه در سطح وزرا و کارشناسی، شاهکاری در کنفرانس‌های بین‌الملی است. در بسیاری از کنفرانس‌های بین‌المللی در خیلی از مواقع امکان گرفتن یک بیانیه ساده علمی هم وجود ندارد. کنفرانس تهران به تمام اهداف خود رسید. هدف‌ ما بیشتر روی مشارکت بیشتر سازمان‌های بین‌المللی متمرکز بود. هدف دیگر نیز نقش کلیدی ایران در ارتباط با گرد و غبار است که به شکل خوبی مطرح شد.

متصدی ادامه داد: اینکه ما مشارکت بقیه کشورها و سازمان‌های بین‌المللی را در کنترل پدیده گرد و غبار داشته باشیم، در کنفرانس تهران تحقق یافت. این کنفرانس در نوع خود یکی از کنفرانس‌های موفق بود. با وجود اینکه کنفرانس‌های بین‌المللی مشکلات و معضلات زیادی دارند، ایران با کمک سازمان ملل توانست به خوبی این کنفرانس را مدیریت کند.

وی در ارتباط با بندهای بیانیه فنی کنفرانس گفت: ما چهار جلسه با موضوعات خاص خود در ارتباط با گرد و غبار به صورت فنی برگزار کردیم. برای هر جلسه با توجه به عنوانی که داشت با همکاری تمامی کشورهای شرکت‌کننده، اعضای مربوط به آژانس‌های ملل متحد و افرادی که درسطح بین‌المللی به عنوان دانشمندان در این زمینه شناخته می‌شوند، پیشنهاداتی را مطرح و پیش‌نویسی را آماده کردیم تا مورد استفاده سازمان ملل قرار گیرد. هدف این بود که مسئله گرد و غبار، به شکل وسیع در سطح جهانی و منطقه‌ای مورد توجه قرار گیرد.

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: در جلسه اول فنی مسایل مربوط به اثرات زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی و هزینه‌های ناشی از گرد و غبار مورد توجه قرار گرفت. در این کمیته پنج پیشنهاد مشخص دادیم. مهمترین پیشنهاد مطرح شده ارتقا و توسعه مدیریت پایدار آب، سرزمین و خاک بود. این مسئله بیشتر در ارتباط با مناطق خشک و نیمه خشک که کشور ما نیز در یکی از این مناطق واقع شده، اهمیت دارد.

وی اضافه کرد: در این پیشنهاد تلاش می‌شود با افزایش میزان پایداری و مدیریت آب و خاک، بتوانیم اثرات نامطلوبی را که ناشی از فعالیت‌های انسانی است و منجر به ایجاد پدیده گرد و غبار می‌شود، کاهش یابد.

متصدی گفت: در بند دیگر ایجاد استانداردهای جدید برای کاهش اثراتی که گرد و غبار بر روی سلامت انسان می‌گذارد، مطرح شد. در حال حاضر استانداردهایی داریم که برخی قدیمی شده‌اند و برخی با توجه به یافته‌های علمی امروز کارکرد ندارند، لذا پیشنهاد شد که در سطح جهانی منطقه‌ای و کشوری بتوانیم این استانداردهای را داشته باشند.

وی تاکید کرد: با هدف تامین سلامت مردم ایجاد سیستم پیش‌آگاهی یا هشدار مورد تاکید قرار گرفت. سیستم هشدار سلامتی یا سیستم پیش‌ آگهی سلامتی بسیار مهم است تا مردم را در برابر اثرات منفی گرد و غبار حفاظت کنیم و از اثرات این پدیده به مردم آگاهی رسانی داشته باشیم. باید مردم بدانند که چه میزان گرد و غبار وجود دارد و این پدیده چه اثراتی روی سلامتشان دارد.

معاون محیط زیست انسانی ایران را کشوری پیشگام در بحث هشدارهای سلامتی دانست و افزود: در یک تا دو سال گذشته اقدامات موفقیت‌آمیزی در سیستان و بلوچستان و خوزستان در زمینه هشدارهای سلامتی انجام شده است.

به گفته وی بند دیگری از بیانیه فنی به اثرات توسعه و ارتقای تحقیقات و پر کردن خلاءهای اطلاعاتی پرداخته است.

تاکید بر تقویت ظرفیت‌های ملی و منطقه‌ای

متصدی با اشاره به مفاد دومین نشست کارشناسی گفت: در این نشست بر روی منابع گرد و غبار و بحث‌های مربوط به پایش، پیش‌بینی و سیستم پیش آگهی در بخش هواشناسی متمرکز شدیم.

وی افزود: مسئله تغییر اقلیم در این بخش مورد تاکید قرار گرفت. همچنین، بر توجه به تقویت ظرفیت‌های ملی و منطقه‌ای و بین‌المللی برای پایش آب و هوا تاکید شد. برای اینکه بتوانیم اطلاعات آب و هوا را داشته باشیم و پیش‌بینی کنیم چه زمانی گرد و غبار می‌تواند وارد یک منطقه شود، نیاز به سیستم‌های پیش‌بینی و پیش آگهی داریم که در قالب یک بند، در بیانیه فنی گنجانده شد. نکته دیگری که در این بخش به‌عنوان پیشنهاد مطرح شد، بحث هماهنگی بین کشورها برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات جمع‌آوری شده است تا این تبادلات از کیفیت مطلوبی برخوردار باشند و دقت بالا داشته باشند. همه کشورها تلاش کنند تا اطلاعات دقیق و به‌روزی را در اختیار سایر کشورها قرار دهند. به این ترتیب می‌توانیم اثرات گرد و غبار را در سطوح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی مورد بررسی قرار دهیم.

معاون محیط زیست انسانی یادآور شد: ایران از دو سال گذشته فعالیت خوبی برای تعیین منشا کانون‌های گرد و غبار کشور داشته و در این رابطه موفق عمل کرده است. بنابراین خواستیم که دیگر کشورها نیز این موضوع را مد نظر قرار دهند و کانون‌های گرد و غبار را در سطوح مختلف تعیین کنند.

وی ادامه داد: در نشست سوم به سیاست‌هایی که باید مد نظرقرار گیرد همچنین تکنولوژی‌هایی که در دنیا مطرح است، پرداخته شد. حاصل مباحث این نشست منتهی به تصویب بندهایی برای بیانیه فنی شد.

متصدی افزود: در این قسمت به در نظر گرفتن منابعی برای مقابله با پدیده گرد و غبار و ایجاد سیستم سنجش‌ گرد و غبار و همچنین همکاری‌های بین بخشی توجه شد.

وی گفت: استفاده از گونه‌های بومی یا گونه‌هایی که در کشورها بومی شده‌اند برای کنترل ریزگردها مورد تاکید قرار گرفت. استفاده از گونه‌های بومی از آن جهت مورد تاکید بود که این گونه‌ها در شرایط نامناسب محیطی مقاوم‌تر هستند. ضمن آنکه برخی گونه‌های غیر بومی اثرات منفی بر سلامت انسان و محیط دارند. به عنوان مثال ما در اهواز بیماری تنفسی داشتیم که منشا اصلی آن گیاه کونوکارپوس به عنوان گونه بومی آمریکای جنوبی بود.

تاکید بر مشارکت مردم

به گفته معاون محیط زیست انسانی در بیانیه فنی بحث در نظر گرفتن تحقیقات و مطالعاتی که مبتنی بر شواهد باشند، در تمام سطوح مطرح شد. در این بخش مهمترین بحث، مشارکت و همکاری مردم است که مورد توجه قرار گرفت. پیشنهاد دادیم که اطلاعات و آگاهی مردم نسبت به پدیده گرد و غبار و اثرات آن افزایش یابد. تا مردم خود را بیشتر در مقابل این پدیده حفاظت کنند.

وی افزود: توصیه شد بحث استراتژی‌های تلفیقی و راهبردهای تلفیقی برای استفاده از منابع طبیعی مد نظر قرار گیرد. در این جلسه تاکید شد که این موارد را با کمک همه کشورها داشته باشیم.

متصدی بیان کرد: در بندی دیگری از بیانیه فنی به ایجاد هماهنگی بین سه کنوانسیون‌ تغییر اقلیم، تنوع زیستی و بیابان‌زدایی که به کنوانسیون‌های ریو شهرت دارند، اشاره شده است. این هماهنگی سبب می‌شود که پدیده گرد و غبار در این سه کنوانسیون هم مد نظر قرار گیرد. زیرا در نتیجه تغییر اقلیم، بیابان‌زایی و از بین رفتن تنوع زیستی گرد و غبار ایجاد می‌شود. به همین دلیل برای کنترل گرد و غبار باید همکاری بین این سه کنوانسیون مد نظر قرار گیرد.

وی افزود: نکته اساسی که باید به آن اشاره شود و در بیانیه وزرا نیز به آن اشاره شد درخواست شده است که سازمان ملل، یک فرایند بین آژانسی را در نظر بگیرد که به صورت جهانی موضوع گرد و غبار مورد توجه قرار گیرد. این مسئله اثر بسیار مهمی خواهد داشت و در واقع نتیجه اصلی کنفرانس نیز این بود که جهان را در ارتباط با موضوع گرد و غبار حساس کرد و سازمان ملل درباره این پدیده نیز مانند بحث آب که یک موضوع جهانی است، وارد عمل شده و یک بخش اختصاصی و ویژه را مد نظر قرار خواهد داد.

معاون محیط زیست انسانی گفت: آخرین پیشنهاد مطرح شده در بیانیه فنی تبادل تجربیات و اطلاعات بین کشورها و گسترش همکاری‌های فنی بود. تجربیات موفقی در زمینه گرد و غبار در کشورهای مختلف وجود دارد. چین و ژاپن تجربیات موفقی در زمینه گرد و غبار داشته‌اند ما باید بتوانیم از این تجربیات استفاده کنیم و تجربیات خوب ایران هم به سایر کشورها منتقل شود. این مسایل باید در سطح منطقه‌ای و زیر منطقه‌ای مورد توجه قرار گیرد.

وی درباره احتمال تکرار کنفرانس بین‌المللی مقابله با گرد و غبار عنوان کرد: با توجه به بازخورد خوب همایش و نیاز به هماهنگی بیشتر، به احتمال زیاد نیاز به کنفرانس‌های آینده خواهیم داشت.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از وبسایت ایانا ، تاریخ انتشار 15 تیر 96، کد مطلب: 45802:www.iana.ir