شعار سال: خبرگزاري اسپوتنيک روسيه همکاري ريلي روسيه و ايران به نفع آسيا و اروپاست.
حمل و نقل يکي از مهمترين و اصلي ترين اجزاء سيستم هاي مدرن اقتصادي است. اقتصاد مدرن بدون شبکه حمل و نقل قابل تصور نيست.
اولين مسير قابل اطمينان حمل و نقل در قرن پنجم قبل از ميلاد در خاک ايران در زمان حکومت داريوش اول ظاهر شد. علت ساخت مسير حمل و نقل در آن دوران با تأمين ارتباط باثبات بين مناطق دورافتاده امپراطوري ايارن (پارس) مرتبط بود تا بسرعت بتوان حکومت مرکزي را از اوضاع و احوال آن نقاط باخبر کرد و فرمان پادشاه به حاکمان آن مناطق رسانده شود و بسرعت بتوان به نقل و انتقال نيروها پرداخت. جاده ها توسط سربازان محافظت مي شد و هر نوع جنايتي در رابطه با آن ها مجازات سنگيني بدنبال داشت.
شاه عباس کبير نيز توجه خاصي به ساخت جاده ها مبذول داشت. در زمان وي 400 کيلومتر جاده از آستراباد تا مازندران ساخته شد. مرحله مهم در تاريخ حمل ونقل ايران مبارزه برسر ساخت خطوط راه آهن بود.
خطوط راه آهن ايران در قرن نوزده توسعه يافت که با مقابله روسيه و بريتانيا بر سر گسترش نفوذ خود در ايران مرتبط بود. در سال 1890 ميلادي قرارداد روسيه-ايران در باره راه آهن به امضا رسيد که ايران را از ساخت راه آهن تا 10 سال باز مي داشت و اين قرارداد در سال 1900 به مدت 10 سال ديگر تمديد شد.
با وجود اين، اولين تلاش ساخت خط راه آهن در ايران از دهه 80 قرن 19 به انجام رسيد. در سال 1888 خط کوتاه راه آهن بين تهران و آرامگاه شاه عبدالعظيم (نه کيلومتر) کشيده شد.
اولين خط راه آهن قابل توجه در ايران در سال 1915 توسط وزارت راه آهن روسيه تزاري بين جلفا و تبريز ساخته شد که از سمت جلفا از مرز روسيه —ايران عبور کرده و به شبکه راه آهن روسيه متصل مي شد. اين خط بر طبق استاندارد چرخ هاي روسي 1524 ميليمتري به بهره برداري رسيد و طول آن 148 کيلومتر بود.
پس از گذشت سال ها و توسعه راه آهن سراسري ايران موضوع برقي سازي خطوط راه آهن مطرح شد که روسيه نيز در اين برنامه شرکت دارد.
در زمان ديدار حسن روحاني رئيس جمهور ايران با ولاديمير پوتين رئيس جمهور روسيه در پاييز سال 2015 ميلادي قرارداد برقي سازي راه آهن ايران در گرمسار-اينچه برون (از سمنان تا گلستان) به امضا رسيد که در سواحل جنوبي درياي خزر واقع است. اين خط راه آهن از مازندران عبور مي کند و ايران را به ترکمنستان و از آنجا به قزاقستان متصل مي سازد.
برقي سازي اين مسير به کاهش سطح آلودگي صوتي، مصرف سوخت ،آلودگي هوا و بروز حوادث کمک خواهد کرد. برنامه برقي سازي باعث افزايش دو برابر حمل ونقل کالا تا هفت و نيم ميليون تن در سال خواهد شد.
مسير راه آهن از قمصر تا اينچه برون دومين مسير برقي راه آهن در ايران خواهد بود. دومين خط راه آهن برقي 40 سال پيش در تبريز ساخته شد.
سازمان راه آهن روسيه اعلام کرد ارزش قراردادي که ايران و روسيه براي برقي سازي خط قمصر — اينچه برون امضا کرده اند، به ارزش 1،2 ميليارد يورو است. فدراسيون روسيه براي اجراي اين پروژه به ايران وام داده است.
طرح برقي سازي خط ريلي قمصر — اينچه برون به مسافت 495 کيلومتر است که 203 کيلومتر آن در مسير کوهستاني قرار دارد. براي اين مسير ريلي 32 ايستگاه و 95 تونل در نظر گرفته شده است و هفت پست نگهباني، 11 پست برش و شش پست ارتباط خطوط و همچنين ساختمان خدمات رساني برقي احداث خواهد شد. طبق برآوردهاي اوليه، اجراي ين طرح سه سال به طول خواهد انجاميد.
نماينده شرکت هلدينگ راه‌آهن دولتي روسيه در هشتمين اجلاس کارگروه همکاري‌هاي ايران و روسيه با اشاره به پروژه بين‌المللي RZD راه‌آهن روسيه، اظهار داشت: 117 شرکت تابع، عضو اين هلدينگ هستند که 25 درصد از کل سرمايه‌گذاري‌هاي انجام‌شده در روسيه را دربرمي‌گيرد.
نماينده شرکت هلدينگ راه‌آهن دولتي روسيه افزود: راه‌آهن روسيه به طول 85 هزار کيلومتر که 40 هزار کيلومتر آن برقي است، 45 درصد از حجم گردش کالا و 26 درصد از کل مسافر اين کشور را در بر مي‌گيرد و در 40 کشور جهان داراي دفتر نمايندگي است.
نماينده شرکت راه‌آهن روسيه با اشاره به اهميت پروژه گرمسار-اينچه برون، تصريح کرد: اين پروژه کليد روسيه در ايران است، در ماه ژوئن سال گذشته بر فعال شدن اپراتور لجستيکي روسيه در کريدور شمال-جنوب تأکيد شد و نتيجه آن حمل موفقيت‌آميز بار از هندوستان به روسيه از طريق راه‌آهن ايران بود. بدون شک يکي از راه‌هاي دستيابي براي بهره‌برداري از کريدور شمال —جنوب راه‌اندازي راه‌آهن قزوين-رشت-آستارا است که اهميت قابل‌توجهي براي روسيه دارد.
در خصوص همکاري روسيه و ايران ،يوسف گران پاشا مديرکل راه آهن شمال ايران اعلام نمود که بانک روسيه وام يک ميليارد يورويي براي برقي سازي 500 کيلومتر مسير راه آهن در شمال کشور به ايران واگذار مي کند. به گفته وي اجراي اين برنامه بزودي شروع مي شود و سه سال ادامه خواهد داشت. وي نام بانک روسي را فاش نساخت ولي اظهار داشت که با اجرايي شدن اين قرارداد ظرفيت حمل بار تا سه برابر افزايش خواهد يافت و به حدود هفت ميليون تن در سال خواهد رسيد.
وي گفت: در حال حاضر راه آهن شمال هم از طريق مرز خشک اينچه برون و هم از طريق بندر اميرآباد به کشورهاي آسياي ميانه متصل است.

آقاي نظري مديرکل دفتر راه آهن ايران در يک مصاحبه ويژه به سوالات اسپوتنيک در اين خصوص پاسخ دادند.

وام براي چه مسيري مورد استفاده قرار خواهد گرفت؟

ما تقريبا پنج ميليارد يورو وام کشور روسيه به جمهوري اسلامي ايران داشتيم که موافقتنامه آن امضا شده و امروز قابل اقدام است. وزارت نيرو هم پروژه دارد و کار مي کند با استفاده از اين وام. 1.2 ميليارد يورو قرار است به راه آهن جمهوري اسلامي ايران اختصاص پيدا بکند جهت برقي نمودن محور گرمسار به اينچه برون.

برقي سازي در چه مسيرهاي ديگري ممکن است انجام بگيرد؟

آري، ما مذاکرات خوبي با کشور روسيه داريم. يادم هست زماني که محور تبريز-آذرشهر را با روس ها داشتيم مذاکره مي کرديم در همانجا هر دو طرف اعتقاد داشتيم که باصطلاح اين « پايلوت» پروژه هاي برقي سازي در ايران خواهد بود و اين امر محقق شد. ما امروز با همان « پايلوت» 50 کيلومتري به «پايلوت» بيش از 600 کيلومتر رسيديم. مذاکراتي با راه آهن روسيه در اين زمنيه ما داريم و اميداوريم که پروژه گرمسار-اينجه برون اجرايي بشود. در صورتي که اين اتفاق بيفتد، پروژه هاي برقي سازي ما از پيش تعيين شده است و روشن است کدام پروژه هاست و در اين زمنيه هم مذاکرات به اصطلاح مقدماتي با مسئولين راه آهن روسيه داريم. ما اعتقاد داريم که از اين توانمندي روسيه و اميدواريم که حتي بصورت « فاينانس» بتوانيم در کشورمان استفاده بکنيم.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری آریا، تاریخ 19 شهریور 96، کد مطلب: 20170910102103218: www.aryanews.com