- اولتیماتوم ایران به عراق: ۱۰ روزه فرصت دارید تا نیروهای تروریستی مسلح را خلع سلاح کند
- حاضر جوابی یا دهن کجی سخنگوی وزارت صمت به انتقادات پلیس در خصوص کیفیت خودرو داخلی
- بازی با اعصاب مردم با تمدید و عدم تمدید طرح تقسیط خلافی خودرو، چرا دائمی نمی کنید!
- تامین امنیت به معنای سرکوب نیست، قبل از اعتراض چه کرده اید؟
جمعه ۳۱ فروردين ۱۴۰۳ - 2024 April 19 
با وجود آن که قانون اخذ گواهینامه رانندگی بدون نیاز به کارت پایان خدمت در مجلس تصویب شده اما نیروی انتظامی آن را اجرا نمی‌کند
شعار سال: مصوبه حذف شرط داشتن پایان خدمت برای اخذ گواهینامه رانندگی که اواخر پاییز سال 1394 در صحن علنی مجلس شورای اسلامی در جریان الحاق یک تبصره به ماده 55 «قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه» اکثریت آرای نمایندگان مردم را از آن خود کرد، بعد از گذشت نزدیک به 2 سال هنوز بدون اجرا باقی مانده است. برخی از کارشناسان بر این باورند که داشتن حداقل گواهینامه برای افراد ضروری است زیرا در این صورت از میزان خسارات و آسیب‌های ناشی از رانندگی بدون گواهینامه کاسته می‌شود ضمن آنکه افراد با داشتن مهارت رانندگی اگر سرباز شوند برای نظام وظیفه مؤثر‌تر و کاربردی‌تر خواهند بود. بر اساس آمارها، تعداد افرادی که هنوز کارت پایان خدمت دریافت نکرده‌اند، بسیار است و بر همین اساس کارشناسان معتقدند که این افراد نباید از حقوق اولیه شهروندی مانند داشتن گواهینامه محروم شوند، در واقع اجرا نشدن قانون مذکور موجب محرومیت افراد از سایر حقوق اولیه می‌شود.
موافقان این مصوبه معتقدند اجرا نشدن قانون به‌عنوان تنبیه مشمولان غایب مناسب نیست و بهتر است از روش‌هایی چون جریمه نقدی برای تنبیه استفاده شود، چرا که داشتن یا نداشتن گواهینامه مرتبط با خدمت نظام وظیفه نیست بنابراین نباید برخی افراد که نان‌آور خانواده هم هستند به بهانه نرفتن به سربازی از اخذ گواهینامه هم محروم شوند اما رئیس پلیس راهور ناجا نظر دیگری دارد.
سردار تقی مهری با بیان اینکه افرادی که بخواهند اقدام به دریافت گواهینامه رانندگی کنند در صورتی که در حال تحصیل در هر رده تحصیلی باشند، می‌توانند بدون مشکل اقدام کرده و گواهینامه خود را دریافت کنند، وی می‌گوید: «افرادی که در حال تحصیل نبوده و به سربازی نرفته باشند فعلاً مشمول گرفتن گواهینامه رانندگی نمی‌شوند.»
وی با اشاره به اجرایی شدن طرح دریافت گواهینامه رانندگی بدون اخذ پایان خدمت پس از تأیید ستاد کل نیروهای مسلح خاطرنشان کرد: «موضوع سربازی در صلاحیت ستاد کل نیروهای مسلح است و هر زمان که ستاد به ما قانون را ابلاغ کند، بدون پایان خدمت گواهینامه صادر خواهیم کرد.»
سلمان خدادادی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در همین زمینه به خبرنگار «ایران» می‌گوید: «قانونگذار با وجود تمامی قوانینی که در گذشته بوده است، قانونی را تصویب کرده که افراد بدون گذراندن خدمت مقدس سربازی، امکان دریافت و اخذ گواهینامه رانندگی را داشته باشند. قانون مصوب صدور گواهینامه بدون نیاز به کارت پایان خدمت به سبب تأیید شورای نگهبان و مصوبه مجلس لازم الاجرا بوده و ابهامات مطرح از سوی ناجا هم مانع اجرای قانون نیست.»
وی می‌افزاید: «ناجا آمده با استناد به قوانین قبلی در این مورد ایجاد تشکیک می‌کند و مواد قانونی متعددی را در این زمینه بازگو می‌کند؛ اما باید بپذیرند که قانونگذار با وجود تمامی این موارد قانون جدیدی را تصویب کرده است.
معتقدم مجلس نیز باید هر چه سریعتر تکلیف این موضوع را مشخص کند و اگر به ادعای ناجا این قانون دارای نقاط ضعفی است؛ هر چه سریعتر استفساریه‌ای تهیه کند.»
سرهنگ محمد ترحمی، رئیس اداره حقوقی پلیس راهور ناجا نیز در این زمینه به خبرنگار حقوقی «ایران» می‌گوید: «واقعیت این است که این موضوع مربوط به ناجا نیست که بحث تمکین یا عدم تمکین پلیس به قانون در میان باشد.
اولاً بر اساس مواد1 و 2 قانون نظام وظیفه تمامی افراد ذکور جمهوری اسلامی ایران موظفند به کشور، دین و ناموس‌شان در راستای انجام خدمت وظیفه عمومی خدمت کنند.
در بند الف ماده 10 قانون نظام وظیفه مصوب 1363 نیز اذعان شده که برای صدور گواهینامه رانندگی حتماً در مدارک مشمولیت فرد برای نظام وظیفه هم مورد کنترل قرار گیرد و تصویری از آن در سوابق درج شود.
در ماده 54 قانون بیمه قانونگذار گفته که برای اخذ گواهینامه نیازمند کارت معافیت یا پایان خدمت نیست؛ این موضوع بند الف ماده 10 قانون نظام وظیفه را که به ناجا حکم کرده تا تصویر مشمولیت فرد را بگیرد؛ نسخ ضمنی می‌کند. چرا که قانون مؤخر ارجحیت بر قانون مقدم دارد و اجرایی است و این وضعیت را ما هم قبول داریم.»
وی می‌افزاید: «اما نکته‌ای که هست در قانون 58 مکرر قانون نظام وظیفه مصوب سال 1390، نیروی انتظامی در شمول عام موظف به شناسایی، تعقیب و دستگیری مشمولان غایب شده است. این در قانون 58 مکرر قانون نظام وظیفه مصوب نسخ ضمنی نشده و نسخ صریح هم در جایی نشده و حتی در سال 1395، آیین نامه اجرایی آن نیز توسط دولت تدوین و برای اجرا ابلاغ شده است.»
از سوی دیگر در قانون بودجه سال 1396 نیز که توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شده است؛ بیان شده که آن دسته از مشمولان غایبی که جریمه‌شان را پرداخت کرده‌اند چه به صورت اقساط یا نقدی؛ می‌توانند گواهینامه اخذ کنند.
سؤالی که اینجا پیش می‌آید این است که اگر در قانون بودجه سال 96 اعلام می‌شود که فقط آن مشمولانی که جریمه‌شان را پرداخت کرده‌اند، می‌توانند گواهینامه اخذ کنند؛ این به معنای آن است که مشمولان غایبی که جریمه‌شان را پرداخت نکرده‌اند، نمی‌توانند گواهینامه دریافت کنند.
رئیس اداره حقوقی پلیس راهور ناجا می‌گوید: «اگر قرار بود همه بر اساس ماده 54 گواهینامه اخذ کنند، چه لزومی به تصریح در قانون بودجه سال 96 داشته که فقط آنهایی که هزینه را پرداخت کردند؛ می‌توانند گواهینامه را بگیرند. هم‌اکنون نیروی انتظامی به یک تزاحم و تعارض در قوانین برخورده است؛ از سویی قانون بودجه و از طرف دیگر ماده 54 قانون بیمه و از سویی ماده 58 مکرر قانون نظام وظیفه؛ یعنی ما باید به فرد بگوییم تشریف بیاورید به شما گواهینامه می‌دهیم هر چند که مشمول غایب هستید و دقیقاً درست است که به کشورت، دینت و ناموست برابر قانون این کشور خدمت نکرده‌ای، اما تشریف بیاورید ما به شما گواهینامه بدهیم!
همچنین محمدعلی پورمختار عضو کمیسیون قضایی و حقوقی در مجلس شورای اسلامی در این زمینه به خبرنگار «ایران» اظهار می‌دارد: «قانون مجلس، روشن و صریح بوده و جای تردیدی برای هیچ‌کسی باقی نمی‌گذارد.
باید در مقابل ادعاهایی که هم‌اکنون مطرح می‌شود؛ گفت که این قانون مؤخر بوده و ارجحیت دارد. ما یک قانون نظام وظیفه‌ای داریم که در آن قید شده که حتماً باید افراد به خدمت سربازی بروند اما اینکه تعارضی وجود داشته باشد را قبول ندارم. قانون جدید مستثنی کرده افرادی را که فاقد کارت پایان خدمت هستند و قصد اخذ گواهینامه دارند.»
نماینده مردم بهار و کبودرآهنگ درمجلس دهم شورای اسلامی ادامه می‌دهد: «اینگونه نیست که قانون را ستاد نیروهای مسلح به ناجا ابلاغ کند و قانون برای همه لازم الاجرا است.
به نظرم این ادعا بدین سبب مطرح می‌شود که نمی‌خواهند قانون را اجرا کنند و بر همین اساس پای ستاد کل نیروهای مسلح را پیش می‌کشند در صورتی که هیچ نهاد و ستادی نمی‌تواند، جلوی اجرایی شدن قانونی را که در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است را بگیرد.
رهبر معظم انقلاب نیز به دفعات تأکید بر قانونمداری داشته‌اند و مجلس هم توقع دارد که ناجا از این پاسکاری‌ها دست بردارد و این قانون هر چه زودتر اجرایی شود.
سیدحسین نقوی حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نیز به «ایران» می‌گوید: «در حال حاضر مصوبات قانونی به افرادی که گواهی پایان خدمت ندارند هم این اجازه را داده که برای گرفتن کارت گواهینامه با در نظر گرفتن شرایطی اقدام کنند. منتهی ناجا هم استدلال‌هایی دارد که هنوز نتوانسته چارچوب مشخصی را برای افرادی که دارای کارت پایان خدمت نیستند و تمایل به اخذ گواهینامه دارند؛ ارائه و شرایط آن را مشخص کند.
البته به نظرم به هر حال کارت پایان خدمت یک گواهینامه مهمی است که وقتی فرد آن را نداشته باشد و از لحاظ سربازی و نظام وظیفه تعیین تکلیف نشده باشد؛ قطعاً نباید وارد عرصه‌های دیگر اجتماعی هم بشود چرا که نظام وظیفه موضوع قابل عبوری نیست.»
نماینده مردم ورامین در مجلس شورای اسلامی می‌افزاید: «در حال حاضر آمار بسیار بالایی داریم از افرادی که اقدام به تعیین تکلیف از نظام وظیفه نکرده‌اند و وقتی که بنا بر این شد که افرادی که هشت سال به بالا غیبت داشتند؛ درخواست خرید دوران سربازیشان را بکنند؛ آمار مراجعه‌کنندگان بسیار زیاد بود.
این آمار نشان می‌دهد که افراد بسیار زیادی هستند که بدون تعیین تکلیف سربازی در این جامعه زندگی می‌کنند و بسیاری از آنها هم خانواده دار هستند.
البته در این امر بنده معتقد به استفساریه در مجلس شورای اسلامی نیستم؛ اگر ناجا مسائل یا شرایطی دارد یا ضوابطی را می‌خواهد تعیین کند که نیاز به تصمیم مجلس دارد؛ می‌تواند آنها را اعلام و به صورت لایحه تقدیم خانه‌ملت کند.»
سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت موسسه مطبوعاتی ایران ، تاریخ انتشار 20 شهریور 96، کدمطلب:199238، www.iran-newspaper.com
برگزیده ها