در تاریخ 12 خردادماه 1395 (شناسه خبر تسنیم: 1090059)وزیر محترم کشاورزی دولت یازدهم خبر ارائه یارانه صادراتی به شیر خشک را اعلام کردند و از مشکلات کم بودن سرانه مصرف شیر به خاطر گرانی آن گلایه کردند و وزارتخانه تحت امر خود را مکلف به حل این مشکل دانستند. ولی حالا با افزایش 30 - 15 درصدی قیمت محصولات لبنی، نهتنها مصرف مردم بیشازپیش کاهش پیدا خواهد کرد بلکه چرخ کارخانههای تولید محصولات لبنی نیز سختتر از قبل خواهد چرخید و بالطبع جوانان مشغول به کار در این کارخانه، به دلیل عدم توان پرداخت مطالبات، کاهش فروش و .... در تیررس اخراج،به عنوان راه حلی برای کاهش هزینهها قرار خواهند گرفت.
صادرات شیر خشک دقیقاً همان تبعات صادرات نفت خام را برای کشور ما به همراه خواهد داشت. یعنی دقیقاً خام فروشی این بار در صنعت لبنیات بهصورت فزایندهای رشد خواهد کرد و مشکلات عدیدهای را برای این صنعت به همراه خواهد آورد.
درزمانی که برای هیچ محصول تولیدی هیچگونه جوایز صادراتی در نظر گرفته نشده است برای شیر خشک که میتواند چرخ صنایع لبنی کشور را بچرخاند و پس از تبدیلشدن به محصول نهایی و لبنیات،ارزآوری بیشتری را برای کشور به همراه داشته باشد بهصورت خام صادر میشود.
بعضی میگویند یک بده بستان سیاسی با روسیه است که شیر خشک به آنجا صادر شود و تبدیل به لبنیات شود و تمام بازارهای احتمالی صادراتی شرکتهای ایرانی را که میتواند ارز آوری چند برابری در برابر شیر خشک داشته باشد را اشغال کند(البته که دیدگاه سطحی است چراکه رقیب اصلی کالاهای روسی در کشورهای CIS کالاهای ترک میباشند که پس از برجام کالاهای ایرانی نیز بهسختی داشتند جای پای خود را باز میکردند!!!!). البته مقصر اصلی تنها مدیران وزارت جهاد کشاورزی یا صنایع نیستند خود مدیران شرکتهای لبنی نیز که بدون توجه به آینده تولیدات خود به خام فروشی روی آوردهاند نیز باید پاسخگو باشند.
در وضعیت کنونی با توجه به صادرات بیرویه شیر خشک، قیمت شیر خام بهصورت لحظهای در حال تغییر است و شرکتهای تولیدکننده داخلی نیز برای جبران این افزایش قیمتها، برخلاف میل خود مجبور به بالا بردن قیمت تولیدات خود شدهاند و متأسفانه دلیلی برای اعمال فشار بیشتر بر مصرفکننده نهایی خصوصا خانوادههای کمدرآمد (با توجه به اینکه لبنیات و بخصوص شیر از کالاهای ضروری سبد خانواده است)میباشد.
نمیدانم شاید از تاریخ 12 خرداد 95 تاکنون میزان مصرف شیر خانوادهها افزایش پیداکرده باشد ولی تجربه شخص من در صنعت لبنیات خلاف این موضوع را نشان میدهد.
در انتها نتیجه این صادرات بیرویه یا خیانت صادرات شیر خشک بهصورت زنجیرهای، صنعت لبنیات کشور را به ورطه نابودی خواهد کشاند و حداقل شرکتهای متوسط و کوچک را نابود، کارگران را بیکار و لبنیات مصرفی مردم که جزو اصلی سبد هر خانوادهای است را گرانتر خواهد کرد.
بامطالعهای ساده در بازارهای صادراتی(کشورهای همسایه) از سال 1388 روزبهروزشرکتهای ترک دست و پای شرکتهای ایرانی را بسته ترکردهاند و جای محصولات ما را با حمایتهای دولتی کشورشان گرفتهاند.حال که خدا را شکر در دولت تدبیر و امید با حمایتهای مردم، برجام به نتیجه رسید و امید برای گشایش بازارهای صادراتی در صنایع کشور به وجود آمد ،صادرات بیرویه شیر خشک تمام آن زحمات را بینتیجه خواهد گذاشت و بازارهایی که امکان داشت روزی برای محصولات ایرانی گشوده شود را به فضایی امن،باقیمت مناسب و شیر باکیفیت ایرانی ولی با برند روسی تبدیل خواهد کرد.در پایان سخنی با تولیدکنندگان شیر خشک، صادرات شیر خشک مساوی است با انداختن طناببر گردن صنعت لبنیات.
-نویسنده: امیررضا مردان، کارشناس ارشد مدیریت اجرایی، مدیر بازرگانی خارجی شرکتهای لبنیات و مشاور صادرات
اختصاصی شعارسال