دوشنبه ۲۴ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
آغازی نو در تفکر مارکسیستی؛
آلن بدیو، فیلسوف سرشناس، در مورد جدیدترین کتابش «پتروگراد، شانگهای: دو انقلاب قرن بیستم» (انتشارات لا‌فابریک، 2018) صحبت می‌کند، کتابی که شامل تأملاتش بر ناکامی‌های انقلاب اکتبر 1917 روسیه و انقلاب فرهنگی چین است. بدیو که همواره خلاف جریان آب شنا می‌کند از میراث انقلابی مائوئیسم دفاعی جنجالی می‌کند و از آینده نظریه مارکسیستی سخن می‌گوید.
کد خبر: ۱۷۲۸۹۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۱۱
تفکر در مقابله با بحران؛
مقاله پیش‌رو در نوامبر سال 2008 منتشر شده، پس از سقوط مالي بازارهاي جهاني و رسیدن باراک اوباما به ریاست جمهوری. ولي اظهارات وین پرایس، نظریه‌پرداز سیاسی و متفکر آنارشیست آمریکایی، همچنان به کار مي‌آيد. او در این مقاله واکنش‌های مختلف به بحران جهانی 2008 را بررسی می‌کند: از واکنش لیبرالیسم و سوسیالیسم اصلاح‌طلب و فاشیسم تا چپ رادیکال. این واکنش‌ها همچنان زنده است. او می‌گوید ازآنجاکه سرمایه‌داری در میان اقلیتی مهم از کارگران بی‌اعتبار شده، احتمالا شاهد رشد انواع مختلف سوسیالیست‌‌های اصلاح‌طلب خواهیم بود که هیچ پاسخ واقعی برای بحران جهانی سرمایه‌داری ندارند، مگر امیدهای واهی به دولت. ازاین‌رو، آنها را در برابر یک حرکت دموکراتیک ریشه‌ای برای رفع خطرهای پیش روی بشریت موانع بزرگی می‌داند.
کد خبر: ۱۷۱۴۰۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۰۴
سياست خارجي ايران در چند لايه؛
يکي از کليدي‌ترين پرسش‌هايي که مقدمه تحليلي صحيح از سياست خارجي يک دستگاه ديپلماسي است، سؤال از چارچوب نظري حاکم بر آن است. نظريه‌هاي روابط بين‌الملل که منشعب از آرای فلاسفه سياسي مبدع و تأثيرگذار در تاريخ انديشه هستند البته از تنوع زيادي برخوردارند، ولي درعين‌حال براي رسيدن به وجوه عملي‌تر که کاربردي سياسي و نه لزوما آکادميک دارد، مي‌توان رهيافت‌هاي تئوريک واقع‌گرايانه و ايده‌ئاليستي را به‌عنوان شاخص‌ترين‌ها در نظر آورد. رئاليسم يا «سياست قدرت» که ريشه در آراي هابز و تا حدي ماکياولي دارد و ايده‌آليسم در روابط بين‌الملل که بيشتر فلسفه آنچه «بايد» است تا آنچه «هست» و بن آن را بايد بيشتر نزد کانت و تا حدي روسو پي گرفت. اولي تعادل مبتني‌بر وضعيت جنگ بالقوه است و دومي بر صلح تکيه مي‌زند.
کد خبر: ۱۷۱۴۰۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۰۴
آیا سوسیالیسم باید برگردد؟؛
حدود یک ماه پیش بود که «فوکویاما» فیلسوف آمریکایی، در گفت‌وگو با نشریه «نیواستیتس من» با بازنگری در فرضیه «پایان تاریخ با نظام لیبرال دموکراتیک» ادعا کرد به واسطه برخی از ضعف‌های این نظام چون ضعف در ایجاد هویت مشترک، ظهور نشانه‌های مازاد تولید و ایجاد شکاف طبقاتی چشمگیر، اقتصاد جهان نیازمند بازگشت سوسیالیسم است. «دنیای اقتصاد» در تحلیلی از سخنان فوکویاما رمزگشایی کرده است. به‌نظر می‌رسد سوسیالیسم مدنظر او بیشتر توصیف‌کننده «سرمایه‌داری دولتی» پیاده شده در چین باشد.
کد خبر: ۱۷۰۷۲۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۳۰
یادداشت محمود صدری؛
ماحصل تلاش سازمان‌یافته مخالفان اقتصاد آزاد و همراهی مردمی که دستشان از همه جا کوتاه است و چاره‌ای نمی‌شناسند مگر پناه بردن به دولت، شکل‌گیری روش اقتصادی پرهزینه و کم‌بازده‌ای است به نام «سرمایه‌داری دولتی».
کد خبر: ۱۷۰۰۴۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۲۸
درس عبرت برای لیبرال ها؛
فرانسیس فوکویاما در صحبتی نظریه پایان تاریخ خود مبنی بر برتری لیبرالیسم را رد کرده که نشان می‌دهد افرادی مانند آخوندی باید از این موضوع درس عبرت بگیرند.فرانسیس فوکویاما، تئوری پایان تاریخ و واپسین انسان را در سال ۱۹۸۹ مطرح و در سال ۱۹۹۲ در کتاب پایان تاریخ و آخرین انسان (The End of History and the Last Man) منتشر و تشریح کرد. وی در این نظریه گفت با توجه به فروپاشی شوروی با نماد کمونیسم و سوسیالیسم در جهان و ناکارآمدی آن برای کشورهایی که وجود دارد و با توجه به اینکه چین دیگر از این نظریه اقتصادی برای خود استفاده نمی‌کند، باید لیبرالیسم را آقای جهان دانست و دیگر تاریخ برای همیشه برای نظریه‌های دیگر مدیریت و اعتقادی تمام شده است. وی در جای می‌گوید: «نقطه پایان تکامل ایدئولوژیک بنی‌بشر و فراگیرشدن لیبرال دموکراسی غربی به عنوان شکل نهایی حکومت بشری است».
کد خبر: ۱۶۹۷۰۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۲۶
بررسی شد؛
در روزهایی که «انتخاب شهردار تهران» برای سومین بار طی کمتر از دو سال اخیر، به یکی از مهم‌ترین مباحث شهری تبدیل شده است، می‌توان از زاویه جامع و البته متفاوت به موضوع نگاه کرد. آنچه می‌تواند به نهاد ناظر بر کار شهرداری برای «انتخاب فرد اصلح» برای شهرداری تهران کمک موثر کند، شناخت ویژگی‌های شهردار مناسب پایتخت است.
کد خبر: ۱۶۸۸۴۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۲۳
روایتی از یک منازعه فلسفی؛
دوباره تب علم دینی از دو ماه پیش در کشور داغ شده است، به نظر می‌رسد کنش‌گری این عرصه نه به دست نهادهای رسمی، حوزه و دانشگاه بلکه به دست متفکرینی از دل انقلاب اسلامی است.
کد خبر: ۱۶۸۵۹۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۲۲
رامین ناصحی در یادداشتی عنوان کرد؛
دعواى "شريف" و "علامه" دعواى کاملاً جهانی‌ای است و اصلاً مختص به ايران نيست (برخلاف ادعاى طرفداران اين دو مكتب كه می‌گویند جريان مقابل "منسوخ" شده است).طبق دسته‌بندی جهانى (غربى)، شريف متعلق به جريان "نهادگرایی مدرن" و علامه متعلق به "نهادگرايى تاريخى" است. اين دو جريان ژورنال‌ها و حتى "آكسفورد هَندبووك هاى" جداى خودشان را دارند و طرفداران هر دو جريان در بهترين دانشگاه‌های دنيا مشغول تحقیق‌اند و روى نظريات همدیگر تأثیر مثبت گذاشته‌اند. به‌عنوان‌مثال، Acemoglu، يكى از سرشناس‌ترین چهره‌های "نهادگرايى مدرن"، خودش در مقدمه كتاب "ریشه‌های اقتصادى ديكتاتورى" اش می‌نویسد كه نظرياتش از مكتب "نهادگراى تاريخى" خيلى تأثیر گرفته است.
کد خبر: ۱۶۸۵۲۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۲۱
گزارش تحلیلی از انتخابات میان دوره ای آمریکا؛
کمتر از 24 ساعت به انتخابات کنگره آمریکا مانده؛ هر چند نام دونالد ترامپ روی برگه های رأی نیست، بسیاری این انتخابات را یک همه پرسی درباره سیاست های او می دانند. انتخابات کنگره آمریکا با توجه به قطبی‌شدن فضای سیاسی و اجتماعی آمریکا در این کشور و همچنین به لحاظ سیاست‌های یک‌جانبه و تحمیل اراده خارج از مناسبات و عرف بین‌المللی در حوزه خارجی، از اهمیت بسیاری برخوردار شده است.
کد خبر: ۱۶۷۱۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۱۵
اینگو شولتسه، نویسنده آلمانی؛
ادبیات آلمان برای سال‌ها در ایران محدود می‌شد به چند نام کلاسیک مانند توماس مان، برشت و هرمان هسه. این آخری‌ها هاینریش بل و گونترگراس هم به این لیست کوتاه اضافه شده بودند. اما این روزها آثار نویسندگان نسل‌های جوان‌تر آلمان هم پا به کتابخانه فارسی‌زبان گذاشته‌اند. اینگو شولتسه، یکی از آن‌هاست.
کد خبر: ۱۶۷۱۲۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۱۵
سرمایه‌داری در گهواره دولت ظهور کرد؛
تردیدی نیست که امروزه جهان با بحران روبروست. بحران مالی و اعتباری در سراسر جهان، فقر و بیکاری گسترده، تروریسم و رشد فضای امنیتی در جهان، جنگ‌های نیابتی، بحران زیست‌محیطی و تغییرات اقلیمی، قحطی و خشکسالی، بحران فراگیر پناهجویان و آوارگان و غیره تنها بخشی از بحران‌های ویرانگر جهان حاضر است. حتی اگر این بحران‌ها را زاییده نظامی ندانیم که نزدیک به 500 سال از عمر آن می‌گذرد، بر کسی پنهان نیست که بیش از همه بر همین نظام تأثیر داشته و دارد.
کد خبر: ۱۶۶۶۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۱۲
آینده ترامپیسم؛
پایان سال ۲۰۱۶ هنگامی که پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا اعلام شد، نظرسنجی‌های متعدد نشان داد همگان دچار نگرانی شده‌اند، اما پس از مدتی عملکرد بازارهای مالی مثبت شد. رشد شاخص‌ها که تا چند ماه پیش ادامه پیدا کرده بود، حاصل وعده‌هایی بود که ترامپ درباره کمک به رونق اقتصاد آمریکا مطرح کرد. می‌توان گفت مبنای سیاست‌های ترامپ در حدود دو سالی که او در کاخ سفید مستقر بوده است، ایده «اول آمریکا» است که در شکل‌های مختلف به نمایش گذاشته شده و «ترامپیسم» را به‌وجود آورده است. اگرچه دیدگاه‌های مختلف درباره سیاست‌های ترامپ در مسائل داخلی و خارجی مطرح شده، اما می‌توان گفت این سیاست‌ها بر چهار مبنا قرار داشته است: حذف مقررات دست و پاگیر، فرمان‌های اجرایی، اتخاذ تدابیر برای کاهش کسری تجاری و افزایش تهدید استفاده از نیروی انتظامی.
کد خبر: ۱۶۵۷۳۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۰۸
گفت‌وگو با فرانسیس فوکویاما:
فوکویاما می‌گوید دموکراسی به‌سبک آمریکا شاید پایان تاریخ باشد، اما با بحران جدید چه می‌توان کرد؟ فوکویاما را هر جا پیدا می‌کنند فوراً از او می‌پرسند «آیا انتخاب ترامپ هیچ تغییری در باور او به نظریۀ ’پایان تاریخ‘ ایجاد نکرده؟». او هم بی‌حوصله و خسته می‌گوید: نه، نکرده. فوکویاما گرچه از ترامپ عصبانی است، اما بحران این روزهای جهان غربی را چیز دیگری می‌داند: آدم‌ها در دوران جدید دچار بحران هویت‌اند. او در کتاب جدیدش می‌پرسد: «لیبرال‌دموکراسی شاید بتواند صلح و رونق به ارمغان بیاورد، اما اگر صلح و رونق بی‌هویتی را درمان نکند، چه؟»
کد خبر: ۱۶۴۹۳۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۰۴
بررسی عملکرد آخوندی ؛
عباس آخوندی که از دست کم از بیست‌وپنج‌سالگی در عرصه‌ی سیاست و امور اجرایی کشور حضور داشته، به صراحت کلام، موضع‌گیری چالشی و اتهاماتی که رقبای سیاسی‌اش به او نسبت می‌دهند، شهرت دارد. البته سه بار استیضاح و دریافت مجدد رای اعتماد و همچنین چهار بار استعفا، دو نکته را به ذهن می‌رساند: اول اینکه مخالفان معمولا سندی برای اقناع دیگران نداشته‌اند که بتوانند آخوندی را از روی صندلی‌اش بردارند و دیگر آنکه آخوندی هم خودش همیشه برای بلند شدن از روی صندلی، نیم‌خیز بوده است.
کد خبر: ۱۶۴۹۰۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۰۳
تولد الگوی جدید جهانی؛
کم پیش می‌آید تاریخ خودش را تکرار کند، ولی اغلب طنین یکسانی دارد. از نظر یک ایتالیایی، پیروزی جائر بولسونارو، نامزد راست‌گرای حامی دیکتاتوری، در دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری برزیل نوای آشنایی دارد.در دهه 1920، نخبگان اقتصادی ابتدا در برابر فاشیسم ایتالیا مقاومت و سپس از آن حمایت کردند. ابتدا دم‌و‌دستگاهی که در بند نفع شخصی خود بود و فاشیست‌ها را بهترین سپر دفاعی در برابر مطالبات روبه‌رشد کارگران می‌دانست از این گروه آشوبگر و مطرود استقبال کرد.
کد خبر: ۱۶۴۴۸۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۰۲
«خوشبختانه ما تاریخ فرهنگی نداریم!» راست یا دروغ، این جمله از زبان نخست‌وزیر یکی از کشورهای اسکاندیناوی نقل شده است. گفته می‌شود توسعه در کشورهایی که از یک ساختار فرهنگی-تاریخی قوی برخوردارند، با یک سد بسیار محکم مواجه می‌شود. از میان کشورهای دنیا، تنها 9 کشور هستند که تاریخ هزاره دارند، یعنی نام آنها بیش از هزار سال دوام و بقا داشته است. از شرق دور، ژاپن، هند و چین، تا خاورمیانه، ایران و یمن و مصر، تا یونان و ایتالیا در اروپا و اتیوپی در آفریقا، تنها کشورهایی هستند با یک نام تاریخی هزاره.
کد خبر: ۱۶۳۹۳۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۷/۲۹
یدالله دادگر:
دستمزد در کشور ما نسبت به همان استاندارد ناعادلانه جهانی، بسیار پایین‌تر و ناعادلانه‌تر است. با این وجود، فکر کردن به افزایش حداقل دستمزد به‌عنوان تنها راهکار، درست به نظر نمی‌رسد. افزایش دستمزد کارگران بدون قرار گرفتن در چارچوب یک بسته سیاستی فراگیر و سازگار با دیگر بخش‌های اقتصادی، اثرگذار نیست.
کد خبر: ۱۶۳۸۹۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۷/۲۹
رائد فریدزاده/ دبیر شورای‌عالی بین‌الملل سازمان سینمایی:
وقتی خبر تغییر مدیریت بین‌الملل بنیاد سینمایی فارابی رسانه‌ای شد، کمی عجیب به نظر می‌رسید. چون برادران اسفندیاری و به‌خصوص امیر اسفندیاری سال‌ها در این فضا حضور پررنگی داشتند. البته عملکرد این گروه در زمان دیگری باید مورد تحلیل قرار بگیرد، اما در آن دوره کارهای زیادی برای معرفی سینمای ایران انجام شد که جای تقدیر دارد و از سویی هم نقدهایی به کارشان وارد است که جای بحث و فحص دارد.
کد خبر: ۱۶۳۰۲۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۷/۲۵
انتخاب بین دموکراسی و زورگویی؛
کره جنوبی و چین ازجمله کشورهایی ممتاز در دستیابی به رشد اقتصادی بالا به‌حساب می‌آیند. کره جنوبی در دهه 1960 یک کشور نه‌چندان نیرومند در اقتصاد به‌حساب می‌آمد اما امروز اقتصاد یازدهم دنیاست. چینی‌ها نیز از دهه 1980 راه تازه‌ای برای رشد اقتصادی را در دستور کار قراردادند.
کد خبر: ۱۶۲۴۶۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۷/۲۲