شعار سال: «رکورد تاریخی مشارکت بخش خصوصی در پروژه‌های زیرساختی و حمل و نقل کشور.»این موضوعی است که عباس آخوندی با ذکر رقم بی‌سابقه 42 هزارمیلیارد تومان مشارکت بخش خصوصی در پروژه‌های این بخش اقتصاد کشور از آن یاد می‌کند. شاید تحول عظیم صورت گرفته در حوزه زیرساخت‌های حمل و نقل کشور و حجم فعالیت‌های انجام شده و در دست اجرا در این بخش با ذکر رقم کل آن کمی روشن تر شود؛ 170 هزار میلیارد تومان. حجم سرمایه گذاری انجام شده در حوزه‌های اساسی زیرساخت‌های این بخش چه در حوزه هوایی و چه در حوزه های ریلی، زمینی و دریایی قابل انکار نیست و بنا به اذعان کارشناسان در صورت به نتیجه رسیدن همه این اقدام ها و سرمایه گذاری‌های آغاز شده در آینده‌ای نه چندان دور می‌توان جبران چندین سال عقب ماندگی در حوزه تکمیل، ترمیم و ساخت زیرساخت‌های صنعت حمل و نقل کشور را شاهد بود. آخوندی در خصوص مسائل مختلف مربوط به حوزه تصدی مسئولیتش به ما می‌گوید. از سیاست‌های مسکن در جهت دخالت نداشتن دولت در حوزه ساخت و ساز و تلاش برای توانمند‌سازی متقاضیان مسکن و همچنین اجرای سیاست‌های بازآفرینی شهری جهت حل معضلات 19 میلیون بد مسکن موجود در کشور تا جزئیات پروژه‌های نوسازی حمل و نقل ایران.

به عنوان نخستین سؤال اگر بخواهید مهم‌ترین دستاوردهای صنعت حمل و نقل کشور را طی سه و نیم سال اخیر ذکر کنید، با تکیه بر آنچه انجام شد و آنچه در دست اقدام است از چه مواردی می‌توان نام برد؟

می‌توان تغییر پارادایم تأمین مالی و توسعه حمل و نقل را یکی از مهم‌ترین دستاوردهای دولت یازدهم ذکر کرد. حمل و نقل در مقایسه با بخش‌های دیگر اقتصاد کشور بسیار پرهزینه‌تر و لوکس‌تر است. پروژه‌هایی که هم اکنون در دست اقدام داریم حدود 170 هزار میلیارد تومان پول نیاز دارند. اینها فقط مبلغی است که برای توسعه زیرساخت‌ها نیاز است. هزینه‌های تعمیر و نگهداری جداست. فقط برای نگهداری راه‌ها سالانه به 10 هزار میلیارد تومان پول نیاز داریم. وقتی بحث از تغییر پارادایم است باید این نکته ذکر شود که تأمین این 170 هزار میلیارد تومان اصلاً از طریق بودجه عمومی امکانپذیر نیست. برای روشن شدن وضعیت ذکر ارقام بودجه عمرانی سال 96 الزامی است. کل بودجه عمرانی سال 96، 40 هزار میلیارد تومان است در حالی که تخصیص همین مقدار هم عملاً امکانپذیر نیست و بسیار کمتر از رقم در نظر گرفته شده در عمل تخصیص پیدا خواهد کرد. یا مثال دیگر بودجه ستادی وزارت راه و شهرسازی است. بودجه سال 95 وزارت راه و شهرسازی هشت هزار میلیارد تومان است در حالی که آنچه در عمل تاکنون تخصیص داده شده کمتر از 15 درصد این مبلغ است!

در این قالب تأمین مالی از طریق مشارکت بخش خصوصی محور اصلی محسوب می‌شود؟

بله. تغییر پارادایم به این معناست که از منابع اقتصاد ایران و بخش خصوصی در جهت ساخت و تکمیل پروژه‌ها استفاده کرد و پس از آن نیز هزینه انجام این پروژه‌ها از طریق منابع درآمدی حاصل شده برگشت داده شود. البته در شرایط کنونی اقتصادی انجام این کار بسیار سخت است. ما توسعه فرودگاه‌ها را در قالب این سیستم بردیم. ترمینال «سلام» فرودگاه امام را با هزینه 550میلیارد تومانی به بخش خصوصی سپردیم. توسعه فرودگاه کرمان نیز در قالب این سیستم در حال انجام است.

در حوزه بنادر که هیچ گونه سرمایه‌گذاری خارجی نداشتیم، این سیستم را مورد استفاده قرار دادیم و کل توسعه بندر چابهار توسط بخش خصوصی انجام شد. نوسازی فاز اول و دوم و سوم بندرعباس کاملاً توسط بخش خصوصی در حال انجام است.

در حوزه ریل نیز این سیستم تأمین مالی مورد استفاده قرار گرفت و راه‌آهن کرمان به سیرجان را بخش خصوصی تأمین مالی کرد. موارد بسیار دیگری از این دست وجود دارد. بنابراین تغییر پارادایم تأمین مالی برای تحول صنعت حمل و نقل کشور در این دوره و دولت یازدهم انجام شد و مبنای آن هم انتقال تأمین مالی زیرساخت‌های صنعت حمل و نقل از دولت به بخش خصوصی است.

با توجه به شرایط فعلی و سخت اقتصاد و تنگناهای مالی و اعتباری که هم بخش دولتی و هم بخش خصوصی گریبانگیر آن است چگونه این تأمین مالی صورت پذیرفت؟

در حوزه ساخت آزادراه‌ها، توسعه فرودگاه‌ها و... کارهای عظیمی صورت گرفت که مبنای بازگشت سرمایه بر اساس خدمات پس از بهره‌برداری است. مثلاً آزادراه‌هایی که ساخته و افتتاح می‌شود یا فرودگاه‌ها و بنادری که تکمیل و توسعه می‌یابد از درآمد حاصل از خدمات آنها پس از بهره‌برداری بازگشت سرمایه انجام خواهد شد. مهم این است که گفتمانی در این قالب وجود داشته باشد که بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در این زمینه ترغیب شود و اعتماد کند.

برای اینکه این گفتمان ما مورد اعتماد بخش خصوصی قرار گیرد تلاش کردیم که اولاً در زمینه نرخ‌گذاری خدمات ارائه شده پروژه‌ها پس از بهره‌برداری تا حد امکان مداخله دولتی صورت ندهیم و همچنین در زمینه این نرخ‌گذاری حداکثر شفافیت ایجاد شود و در نهایت زمینه‌ای فراهم کنیم که در نهایت اصل و سود سرمایه صرف شده در مدت زمان خاصی به سرمایه گذار برگردد. در گذشته دولت با دخالت در نرخ‌گذاری اعتماد سرمایه گذار را سلب می‌کرد ولی ما با دخالت نکردن زمینه را برای مشارکت بیشتر سرمایه‌گذاران فراهم کردیم. قبلاً فقط در زمینه آزادراه‌ها آیین نامه مشارکت در ساخت وجود داشت که ما این آیین نامه را در خصوص همه پروژه‌ها عملیاتی کردیم. بخش‌های هوایی و بندری و ریلی را نیز به آن اضافه کردیم.

با این روند بخش خصوصی چه میزان مشارکتی را در پروژه‌ها به ثبت رساند؟

آنچه اکنون در قالب پروژه‌های مشارکت در ساخت با بخش خصوصی در دست اقدام داریم نزدیک به 42 هزار میلیارد تومان پروژه در بخش‌های مختلف زیرساختی کشور است. بزرگ‌ترین میزان مشارکت بخش خصوصی در تاریخ ایران در این دوره رقم خورد. ما دنبال این هستیم که این رقم استثنایی مشارکت بخش خصوصی در پروژه‌های مشارکت در ساخت کشور را توسعه دهیم و بخش اعظم 170 هزار میلیارد تومانی که برای تکمیل پروژه‌های زیرساختی مد نظر است را از طریق مشارکت بخش خصوصی تأمین مالی کنیم.

هم‌اکنون در کشور 15 آزادراه در حال ساخت است و این در تاریخ ایران بی‌سابقه است. بیش از 5 هزار ماشین سنگین و 15 هزار کارگر در این پروژه‌ها مشغول کارند که بسیار قابل توجه است....

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت روزنامه ایران، تاریخ انتشار -، کد مطلب: 406439، www.iran-newspaper.com