شعار سال: صمد چوبینه،
رئیس دادگستری فیروزآباد فارس درباره صدور احکام جایگزین گفت: «در موارد متعددی که
احساس کردم زمینه اصلاح مجرم وجود دارد، به سمت صدور مجازات جایگزین پیش رفتم و
این مجازات برای مجرمانی صادر شده که بهصورت اتفاقی جرمی را مرتکب شده یا نسبت به
اخذ رضایت شاکی اقدام کردهاند و همچنین زمینه اصلاح و بازپروری در خارج از زندان
برای آنها فراهم است.»
رئیس دادگستری فیروزآباد طرحهای مجازات جایگزین حبس را در قالب چندین
طرح، از جمله کتاب به جای زندان، آزادی به شرط آزادی زندانیان جرائم غیرعمد، آزادی
به شرط کمک به کودکان يتيم، آزادی به شرط کمک به کودکان سرطانی و آزادی به شرط ترک
اعتیاد جوانان دستهبندی کرده است. به گفته این قاضی دادگستری، احکام جایگزین
صادره، محدود به این پنج مورد نبوده است بلکه انواع احکام جایگزین دیگری نیز وجود
دارد. البته خود پنج مورد ذکرشده نیز به شیوههای متفاوتی قابل تقسیم است.
چوبینه با مثالی از اجرای طرح کتاب گفت: «در اجرای طرح کتاب به جای
زندان از متهم خواستم به جای زندان کار تحقیقاتی انجام دهد، چندی قبل جوانی به اخلال
در نظم عمومی اقدام کرده بود که طبق قانون باید به زندان محکوم میشد، از آنجایی
که متوجه شدم این فرد نادم است و در اثر تحریکات این کار را انجام داده بود، او را
به تحقیق و جمعآوری از وصیتنامه شهدای محل مکلف کردم و اینکه در چه عملیاتی حضور
داشتهاند و در واقع با زندگینامه آنها آشنا شوند و یاد بگیرند که شهدا به میدان
جنگ رفتند و جانشان را برای آرامش ما فدا کردند تا بتوانیم با آرامش زندگی کنیم.»
او همچنین به مورد دیگری اشاره کرد و گفت: «جوانی در اثر اشتباه و
درگیری خیابانی کسی را مصدوم کرده بود که درواقع باید به زندان محکوم میشد و با توجه
به اینکه رضایت شاکی را جلب کرده بود، ترجیح دادم تحقیقی درباره اینکه در طول 10
سال گذشته چند نفر در ایران بر اثر اصابت چاقو و درگیری کشته شدهاند، انجام دهد و
به صورت خاص هم گفتم که درباره نحوه قتل روحالله داداشی که در اثر نزاع خیابانی
به قتل رسید، تحقیقات انجام دهد و فرایند آن را ذکر کند، با این طرح به متهم
فهماندم که حمل چاقو بالقوه چه خطراتی دارد و اینکه خشم و عصبانیت لحظهای را
کنترل کند. با اجرای این طرح فرد از زندان آزاد و سودمندی از این جریان حاصل شد.»
طرح «آزادی به شرط آزادی زندانیان جرائم غیرعمد» از دیگر طرحهایی است
که به گفته قاضی چوبینه بسیار مورد توجه قرار گرفته و قرار است در معاونت فرهنگی
قوه قضائیه بهعنوان طرحی ملی پیگیری شود. او با اشاره به اجرای این طرح و آزادی
زندانی، افزود: «بهعبارتی با این حکم هم زندانیان مالی و غیرعمد از زندان آزاد
شدند و هم زندانیان پدیده اعتیاد با کمک این زندانی از حقارت بیماری اعتیاد آزاد
شدند و هم خود این فرد محکوم از زندان آزاد شد؛ یعنی با یک حکم جایگزین سه گروه از
زندان آزاد شدند.»
قاضی فیروزآبادی در ادامه هدف از اجرای این طرح را آزادی زندانیان
جرائم غیرعمد همچون تصادفات، بدهی، دیه، مهریه و نفقه عنوان کرد و گفت: «در این طرح
به آمار زندانیان کشور اضافه نمیشود و از طرف دیگر این فرد مکلف میشود که زندانی
جرائم غیرعمد را آزاد کند که هم میتوانست از ظرفیت خیرین برای جلب رضایت شکات
استفاده و هم اینکه با هزینه شخصی خود زمینه آزادی زندانیان جرائم غیرعمد را فراهم
کند». به گفته رئیس دادگستری شهرستان فیروزآباد ۳۰۰ تا ۴۰۰
شهرستان وجود دارد که اگر روزانه بتوانیم از این طرح در شهرها استفاده کنیم میتوانیم
از ورود ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر از افراد به زندانها جلوگیری کرده
و بهواسطه این طرح این تعداد زندانی جرائم غیرعمد از زندان آزاد شوند.
او در ادامه از اجرای طرح حمایت از کودکان سرطانی به جای زندان سخن گفت
و افزود: «طرح دیگری نیز در زمینه شرکت در طرحهای مؤسسه «محک» (کودکان سرطانی)
وجود دارد که آزادی به شرط حمایت از کودکان سرطانی است و مانند طرح قبلی فرد به
جای زندانرفتن از کودکان سرطانی محک و... تحتنظارت آنها، ماهانه مبالغی را به
حساب رسمی آنها پرداخت کند، این طرحها به صورت مکرر استفاده شده است.»
آزادی به شرط ترک اعتیاد جوانان از دیگر طرحهای این قاضی در مجازات جایگزین
حبس است که مورد استقبال قرار گرفت. چوبینه توضیح داد: «آنچه اهمیت دارد، افکار
عمومی جامعه است، نگاه افکار عمومی باید اصلاح شود؛ اجرای مجازات جایگزین حبس به
معنای اجرانشدن قانون نیست.»
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه شرق، تاریخ انتشار 3 تیر 97، شماره: 3177