اندیشه جهان شهری با قواعد بازی جدیدی در حال شکل گيري نهایي است و بنظر میرسد در این روند توفنده تنها نهادهایی دوام آورند که بتوانند خود را با موج تغییرات سریع همراه سازند. بر این اساس به مناسبت برگزاری مجمع عمومی سالیانه اتحادیه تعاونی های تولید کشاورزی کشور،سخنرانی دکتر حسین شیرزاد معاون وزیر جهادکشاورزی و مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران ، به شرح زیر ارایه می گردد.
![](/files/fa/news/1397/8/5/391468_993.jpg)
شعار سال : به مناسبت برگزاری مجمع عمومی سالیانه اتحادیه تعاونی های تولید کشاورزی کشور،سخنرانی دکتر حسین شیرزاد معاون وزیر جهادکشاورزی و مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران به شرح زیر ارایه می گردد.
اندیشه جهان شهری با قواعد بازی جدیدی در حال شکل گیری نهایی است و بنظر میرسد در این روند توفنده تنها نهادهایی دوام آورند که بتوانند خود را با موج تغییرات سریع همراه سازند. بدون شک، اتحادیه های ملی نیز از این تحولات بی بهره و منفک نیستند. امروزه دیگر، مرزهای جغرافیایی فقط به صورت خطوط ذهنی مجازی در اذهان متبادر می شوند و کارکرد بازدارندگی کلاسیک آنها بیش از این واقعیت ندارد، بنابراین تعاونی ها بعنوان مهمترین رکن اقتصاد مردم سالار و به مثابه بنگاه های اقتصادی فعال میتوانند با تبلیغات و حضور گسترده خود، بازارهای ملی و بین المللی را در اختیار گرفته ، با عرضه کالاها و کاربردهای نوین، ضمن ایجاد تقاضاهای جدید ، بر بازارها مسلط شوند. در بستر چنین شرایطی است که نوآوری و خلاقیت در تعاونی ها حرف اول را می زند و برای دستیابی به موفقیتهای حاصل از آن، بیش از هر چیز سرمایهگذاری آن هم از نوع ریسک پذیر آن- که متهورانه و در عین حال با حساب و کتاب بتواند ایده های نوآورانه را به تولید و عرضه تبدیل نماید- مورد نیاز است. وظیفه و ضرورت ایجابی اتحادیه ملی، حفظ تعاونی های روستایی در چنین محیط پرتلاطمی و برنامهریزی برای "نهادسازی و ساختار سازی" است. اتحادیه ملی باید نهاد و سازمان مناسبی برای سرمایهگذاری در تعاونی های تولید روستایی ایجاد نماید.
حاکمیت شرکتی صحیح، ترکیب سهامداران خوشنام، انضباط مالی و صورتهای مالی قابل اعتماد و قابل اتکا، توان چانه زنی تعاونیهای تولید کشاورزی را افزایش می دهد. وقتی تعاونیها به جریانات بانکی نفوذ کنند، امکان تأمین مالی فراهم می شود. ضمن اینکه وامگیری فردی جای خود را به وام گیری جمعی میدهد. صندوق های حمایت، واحدهای اعتباری و صندوق تعاون ایرانیان و حتی بانک کشاورزی با روش های کهنه و نخ نما ساختارهای مناسبی برای تامین مالی تعاونی ها نیستند. در نیمه دهه چهل با درک گسل های تامین منابع سرمایه ای برای نیازهای مالی نظام های بهربرداری بخش کشاورزی کشور ما با دو نهاد مهم بانک توسعه کشاورزی و بانک اعتبارات کشاورزی روبرو بودیم که یکی واحدهای بزرگ کشاورزی و دیگری واحدهای تعاونی و سیستم خرده پایی را فاینانس می نمود. اما امروزه روش های قدیمی و ساختارهای فربه فاقد انعطاف بانکی، اجازه تامین مالی منطقی و متناسب با ریسک بخش کشاورزی را در شبکه تعاونیهای کشاورزی نمیدهد.
بنظرمن بدلیل فقدان سرمایه مکفی در بین اعضای تعاونی های روستایی، حتی باید "نهادهای محلل سرمایهگذاری" ایجاد نمود تا سرمایه گذار را فریفته سرمایه گذاری در تعاونی های روستایی کند. باید سرمایه گذار خصوصی از میان تجار و فعالان بازار یا شرکتهای بزرگ تولیدی کود، سم و بذر یا صندوق های شهری و حتی خارجی جذب نمود. در این راستا، تامین مالی پروژهای (Project Financing) ، ترتیبات بیع متقابل (Buy Back) و انواع روشهای (EPCF) با بانک سرمایه گذاری زیر ساخت آسیاAIIB))، بانک توسعه اسلامی(IDB)، بانک جهانی (WD)، میبایست نهادینه گردد. حتی خطوط یوزانس(Usance) را نیز باید فعال نمود و در عین حال ارتباط بخش تعاونی های تولید کشاورزی کشور را با سازمان های تخصصی بین المللی و منطقه ای به ویژه جایکا، فائو، ایکاردا، سیمیت و سیرداپ با ایجاد مزارع الگویی پایلوت تقویت کنیم. اتحادیه ملی باید بستر انعقاد تفاهم نامه های راهبردی و قراردادهای کلان خارجی و داخلی و مشارکت با شرکتها، محفل های آکادمیک، اتاق های فکر ملی و بین المللی برای برون رفت از بن بست های احتمالی و کنترل ریسک های محیطی باشد.
حال سئوال اصلی این است؛ تعاونی های تولید کشاورزی امروزین از چه مولفه هایی باید برخوردار باشند؟ سعی میکنم تا حدودی به تبیین و مرزبندیهای آن بپردازم:
• به لحاظ ماهیت: سیستم سازگار و پیچیده اجتماعی – اقتصادی ، تولیدی –تجاری
• از حیث کارکرد: تعاون مدار، هم افزا و مشارکت جو
• در حیطه نگرش: همگام با پیشرفت مرزهای دانش و فناوری کشاورزی
• به لحاظ محتوا: تقاضاگرا و بازار مدار
• از دید ساختار: متمرکز مبتنی بر مزیت های رقابتی
• در زمینه رفتار: رقابت-طلب
• به لحاظ مالی: خودگردان با قدرت نقدشوندگی بالای دارایی ها
• از منظر نظارت: پاسخگو، شفاف و مسئول
• در موضوع انعطاف: سیستمی باز با قدرت جذب سرمایه داخلی و خارجی
• به لحاظ نتیجه: بنگاهداری تعاون مدار توسعه محور
• از جهت رویکرد:آینده ساز (proactive)
• در خصوص راهبرد: پایداری منابع پایه و اصل استمرار تولید
• به لحاظ مدیریت: اعمال مدیریت حرفهای با دیدگاه کامل بخش خصوصی
بزنگاه تاریخی غریبی است و بیش از هر زمان دیگری اتحادیه های ملی در تعامل با سیستم تولید کشاورزی با همه خرده سیستمها و زنجیره هایش به اعتماد و امید مضاعف و ایجاد تحرک در جریان تولید، بکمک بازسازی و نوسازی ساختارهایش نیاز دارند. بیانیه مدیریتی ما در اتحادیه های ملی باید به کمک بازتولید سرمایه اجتماعی، راهبردی، راهگشا و ترسیم گر چشم انداز امید بخش تعاونی های تولید کشاورزی کشور باشد. اتحادیه ملی باید کمک کند تا تعاونی های تولید ریسکپذیر با ماهیت نوآورانه ، ابداع گرایانه، تکنولوژی محور در بستر مؤلفههای عمومی به شرح فوق، اهداف و ساختار های مدیریتی خود را به نحوی تنظیم نمایند که بتوانند فعالانه در طرح ها و پروژههای جدید تکنولوژیک و همچنین در شرکت های نوپای تجاری با محوریت توسعه صادرات و کشف بازارهای جدید کشاورزی سرمایهگذاری کنند. مجددا” تأکید میکنم که زمینه فعالیت سرمایهگذاری تعاونی های تولید کشاورزی علیالاصول میبایست در زمینه نوآوری و با محوریت تکنولوژی باشد ، توانایی خلق تقاضاهای جدید در بازار را داشته و یا حلقه مفقودهای از نیازهای ضروری تقاضای بازاررا تأمین نماید ، به دلیل نوزائی و منحصر به فرد بودن، از سودآوری بالائی برخوردار بوده و بتواند سطح تکنولوژی و فضای ابداع گرانه ای را در سپهرامیدبخش تعاونی های تولید کشاورزی ارتقاء بخشد.
سایت شعار سال، بااندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روابط عمومی سازمان مرکزی تعاون روستایی