شعار سال: یکی از ارزشمندترین سرمایه‌های هر کشور، نیروی انسانی جوان است خصوصا اگر از دانشگاه فارغ التحصیل شده باشد. جوانانی که بعد فراغت از تحصیل در جستجوی شغلی مناسب هستند، در گذشته هر کدام درگیر آزمون و تستی بودند و همه جا را برای تصاحب یک میز و صندلی زیر و رو می کردند، اما امروزه اوضاع متفاوت از گذشته خود است و در مسیری بی انتها جریان دارد. دنیای فناوری با میلیون‌ها کاربر و یا عرضه کننده محصول دریچه‌های جدیدی را رو به جهان و به ویژه جوانان جویای کار باز می کند، با این وجود جوانان آگاه به علم و این جریان رو به رشد، سرمایه کافی در اختیار ندارند! حال چاره چیست؟ این خلاقان صاحب ایده و تحصیلکرده برنامه‌های خود را باید به کجا ارائه کنند؟ آیا بدون پول و سرمایه هم می توان قدمی خلاقانه برداشت؟

هر دانشگاه و مرکز آموزشی نیازمند مکانی است تا بتواند با فضای مناسب و شرایط فیزیکی مطلوب، زمینه تحقق رویا‌های جوانان را فراهم سازد. مدتهاست که کسب و کارها، شکل سنتی خود را از دست داده اند و با استفاده از علم روز دنیا در حرکتند. حتما بار‌ها نام استارت آپ به گوشتان خورده است؛ استارت آپ‌ها دنیای جدیدی از مشاغل را پیش چشم شما باز می کنند و هر فردی با یک ایده خلاقانه می تواند صاحب یک استارت آپ شود، اما ایده‌های خلاقانه در حال رشد و تکامل هستند و باید شرایط باروری برای آن‌ها ایجاد شود.

اغلب فارغ التحصیلان برای شروع کار سرمایه چندانی ندارند، در نتیجه نمی توانند محلی را رهن و یا اجاره کنند، در ابتدای راه هم که پرداخت هزینه‌های جاری و مالیات برایشان سخت است، در نتیجه نیازمند مکانی هستند که همه این شرایط را داشته باشد و صاحبش هزینه ای طلب نکند. شاید شنیدن چنین حرفی ۲۰ سال پیش عجیب بود و سایرین شنونده را دیوان و مجنون تصور میکردند، اما امروز دیگر این گونه نیست، حالا پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد خانه ای امن برای استارت‌آپ‌ها هستند.

پارک‌های علمی و فناوری با هدف ایجاد شرایط مناسب برای رشد مشاغل جدید و کارآفرینی‌های مبتنی بر فناوری، احداث و بخشی از آن به نام مرکز رشد واحد‌های فناور ایجاد شد. شرکت‌های نوپا و تازه تاسیس در مرکز رشد مستقر می شوند تا دو مرحله مهم پیش از تجاری سازی یعنی مراحل پیش رشد که معمولا ۶ تا ۹ ماه است و دوره رشد ۳ تا ۵ ساله را پشت سر گذارند.

مرکز رشد

ایده‌های خلاقانه از میان درخواست‌های انبوه، داوری خواهند شد و پس از تایید نهایی با مبلغ بسیار کمی از هزینه، صاحبان ایده کار خود را آغاز می کنند، این تیم‌ها موظفند طی ۶ ماه طرح خود را اثبات کرده و تجاری سازی کنند، تنها در این صورت است که شرکت‌ها مجازند با دریافت کمک مالی قابل توجه و حمایت‌های بیشتر به مرحله رشد قدم بگذارد، البته گفتنی است؛ معمولا مراکز رشد به جای دریافت پول نقد بخشی از سهام آن شرکت را در تملک خود خواهند داشت.

قاعدتا در کنار همه ابزار و وسایل لازم، حتما نیاز به مربیان و مشاورانی حس میشود که با تجربه و دانش خود تلاش می کنند این شرکت‌ها را در مسیر درست نگه دارند. این مربیان با تمام توان بر روی کار تیم‌ها نظارت خواهند کرد.

از آنجا که وظیفه اصلی مراکز رشد آسان کردن فضای کسب و کار است باید دستیابی به زیرساخت‌های اطلاعاتی و ارتباطی و هم افزایی بیشتر شود. در آیین نامه اجرایی این مراکز آمده است که موظف هستند امکاناتی نظیر اینترنت، تلفن، فضای اداری، پارکینگ، تجهیزات اداری و دفتری، منابع آزمایشگاهی، اطلاعات و مشاوره‌های ضروری را به کسب و کار‌های نوپا ارایه کنند. از سوی دیگر یک استارت آپ میتواند از خدمات عمومی همچون دریافت وام، کمک‌های مالیاتی و خدمات فنی- تخصصی همچون مشاوره مالی و بازاریابی، مشاوره حقوقی و مدیریتی، دوره‌های آموزشی و... بهره ببرد.

انواع مراکز رشد

در اصل مراکز رشد از همهی مشاغل نوپا حمایت مادی و معنوی می کنند تا آن‌ها از خامی و جوانی بیرون آمده و یک ایده ساده را به یک فناوری ناب تبدیل کنند.

در حال حاضر مراکز رشد به چند دسته تقسیم میکنند. دسته اول مراکز رشد صنعتی هستند که معمولا توسط نهاد‌های دولتی یا مراکز غیرانتفاعی تاسیس میشوند و هدف آن‌ها حمایت از کارفرمایان است.

دسته دوم مرکز رشد‌های دانشگاهی هستند؛ این مراکز با هدف آسان نمودن استفاده تجاری از دانش فنی و حقوق مالکیت معنوی ایجاد میشوند و کارآفرینان این امکان را دارند تا از امکانات دانشگاهی همچون آزمایشگاه، کارگاه و کتابخانه استفاده نموده و از کمک‌های اساتید و اعضای هیئت علمی بهره‌مند شوند.

یقینا ارتباط علمی با درون جامعه مزایایی دارد، اما بزرگترین عیب آن عقب ماندن از علوم روز دنیاست، در نتیجه لازم است ارتباطات بینالمللی در حوزه علم ایجاد شود و قطعا مرکز رشد بین المللی که معمولا دارای مجموعه کاملی از خدمات پشتیبانی برای پیشرفت فعالیت‌های تجاری بوده و بر روی مسئله صادرات تاکید دارد، میتواند این شرایط را ایجاد کند تا استارت آپ‌های نوپا علاوه بر بهرهمندی از مراکز تحقیقاتی با سرمایه گذاران داخلی و بین المللی در ارتباط برقرار کنند. البته یک دسته چهارمی نیز وجود دارد که یک مرکز رشد فضای مجازی است و به فضای فیزیکی خاصی نیاز ندارد.

پارک‌های فناوری برای اینکه بتوانند مرکز رشد پویا و بالند‌ه ای داشته باشند باید علاوه بر فضا و شرایط فیزیکی که ایجاد می کنند به وظایف و رسالت اصلی خود واقف باشند. برخی از این وظایف شامل ایجاد شغل و کمک به جذب کارآموزان و فارغ التحصیلان دانشگاهی در بازار کار، نوسازی، انتقال فناوری و استفاده از دستاورد‌های علمی جدید، افزایش بازدهی نیروی کار بالقوه و استفاده بهینه از سرمایه عظیم ملی، فراهم کردن بستر مناسب برای تجاریسازی پژوهش‌های علمی- تحقیقاتی، بازاریابی و فروش محصولات فناورانه هستند.

از سوی دیگر مراکز رشد موظفند از واحد‌های مستقر در این مراکز حمایت‌های مادی و معنوی به عمل آورند و شرایطی را مهیا کنند که حمایت‌های قانونی مورد نیاز واحد‌های مستقر جهت تسهیل فرآیند تجاری سازی انجام گیرد و در همین راستا باید از خدمات مشاور‌های برای یافتن بازار‌های داخلی و خارجی مناسب بهره مند شوند.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری دانشجو ، تاریخ انتشار 13تیر 98، کد خبر: 774501، www.snn.ir