شعارسال:آب‌بندان‌ها از جمله آب‌بندان جنگلی «توشن» ظرفیت بالایی در جذب گردشگر داشته اما به دلیل فراهم نبودن زیرساخت ها، توسعه گردشگری این منطقه مورد غفلت واقع شده است.

اعظم محبی: یکی از راه‌های ایجاد اشتغال پایدار و توسعه اقتصادی توجه به صنعت گردشگری بوده که در سنوات گذشته در گلستان هم به این مقوله توجه فراوانی شده است.

در چند سال گذشته علاوه بر ظرفیت جنگل‌ها، آبشارها و آثار تاریخی، گردشگری آب‌بندان‌ها هم مورد توجه قرار گرفته و طی تفاهمنامه‌ای بین سازمان میراث فرهنگی و وزارت جهاد کشاورزی، بر استفاده از ظرفیت‌های آبی آب‌بندان‌های کشور (در سه استان شمالی) در حوزه گردشگری تأکید شده است.

آب‌بندان‌ها یکی از منابع مهم اقتصاد روستایی به ویژه در مناطق شمالی ایران هستند که علاوه بر تأمین آب کشاورزی در زمینه‌های متعددی از جمله پرورش و صید ماهیان گرم آبی، تامین منابع آب سفره‌های زیرزمینی ضمن ایجاد اشتغال می‌توانند، درآمدهای سرشاری را برای روستاییان ایجاد کنند.

گلستان هم با دارا بودن ۵۶۱ آب‌بندان در موقعیت‌های مختلف جغرافیایی با اندک فراهم آوردن زیرساخت‌ها می‌تواند در جذب گردشگر، موفق عمل کند اما این امر تاکنون در استان موفقیت چشم‌گیری نداشته است.

توشن؛ روستای نمونه گردشگری

یکی از آب‌بندان‌های زیبای گلستان، آب‌بندان جنگلی «توشن» است که در جنوب روستای توشن، روستای نمونه گردشگری استان که در ۲.۵ کیلومتری جنوب شهر گرگان واقع شده، قرار دارد. توشن درختان بلوط تنومندی دارد و می‌تواند مأمنی برای گردشگران باشد اما زیرساخت‌های چندانی در آن مهیا نیست و از این منظر باید توجه بیشتری به آن شود.

نبود جاده دسترسی مناسب، نبود روشنایی در شب و وجود تنها ۶ چشمه سرویس بهداشتی از جمله مشکلات این مکان بوده و فضای مسجد آن هم بلااستفاده رها شده است.

یک کارشناس گردشگری در خصوص بهره‌برداری از آب‌بندان‌ها گفت: پوشش‌های گیاهی موجود در آب‌بندان‌ها می‌تواند گردشگران علاقمند را در اطراف خود جمع کند.

عدم همکاری دستگاه‌های متولی در ارائه مجوز برای توسعه گردشگری آب بندان سبب شده که توشن همچنان منتظر گردشگر باشد مریم کرامتی با اشاره به اینکه آب‌بندان‌ها می‌توانند یکی از اصلی‌ترین دلایل جلوگیری از مهاجرت جوانان روستایی به شهرها باشد، ادامه داد: اشتغال پایدار در صورت رونق گردشگری در آب‌بندها می‌تواند منجر به کاهش مهاجرت جوانان به شهرها شده و بسیاری از معضلات اجتماعی ناشی از فقر و بیکاری را کاهش دهد.

وی گفت: هنگامی که پای گردشگری به منطقه باز شود نه تنها درآمد مستقیم از طریق سرمایه‌گذار نصیب کشاورز می‌شود بلکه وی از درآمدهای دیگری از جمله فروش صنایع دستی و غیره هم بهره‌مند می‌شود.

طرح‌های گردشگری در آب منطقه‌ای به نتیجه نمی‌رسید

مجید رحمانی، معاون برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری اداره کل میراث فرهنگی گلستان هم درباره اقدامات انجام شده در توشن با بیان اینکه تا به امروز در زمینه استفاده از ظرفیت‌های آب‌بندان‌ها توفیقات زیادی نداشتیم، عنوان کرد که نبود سازوکار اجرایی درست علت این امر است.

رحمانی در خصوص توشن گفت: شرکت تعاونی دهیاری‌های استان برای سرمایه‌گذاری در این آب‌بندان پیگیری‌هایی را انجام داد اما به دلیل برخی مشکلات، این عمل تاکنون محقق نشده است.

تفاهمنامه؛ سودمند برای آب و خاک

وی این تفاهمنامه را هم برای بخش کشاورزی و هم برای آب منطقه‌ای سودمند خواند و گفت: استفاده از ظرفیت گردشگری آب‌بندان به افزایش درآمد کشاورزان منتهی شده در نتیجه امکان تناوب کشت و سلامت خاک به وجود می‌آید.

رحمانی اضافه کرد: بسته به موقعیت و ظرفیت‌های هر نوع آب‌بندان، پروژه‌های مرتبط با آن تعریف شده اما تأکید به استفاده از ظرفیت‌های موجود است و اگر تأسیسات گردشگری در آنجا ایجاد می‌شود از نوع اقامتگاه‌های بومگردی و دهکده‌های سلامت و سازه‌های سبک خواهد بود.

عدم همکاری جهادکشاورزی

یکی از اعضای شورای روستای توشن در این خصوص گفت: برای آب‌بندان توشن طرح گردشگری در نظر گرفته‌ایم اما آب منطقه‌ای راغب این موضوع نیست و تاکنون چنین اتفاقی برای هیچ آب‌بندانی در استان نیفتاده است.

ابوالفضل بالارستاقی با بیان اینکه تخلیه رسوبات هم بر عهده جهاد کشاورزی است، ادامه داد: همه این اقدامات باعث شده که طرح ما به تعویق بیفتد.

وی با اشاره به اینکه تاکنون هیچ زمان مشخصی برای تخلیه رسوبات معین نشده و همین امر به ما ضرر می‌رساند، گفت: از دی ماه سال گذشته تاکنون فقط سخن از لایروبی شده و هیچ اقدامی انجام نمی‌شود.

بالارستاقی ضمن انتقاد از جهاد کشاورزی به علت تعلل در لایروبی بیان کرد: هر ماه اعلام می‌شود که آب‌بندان را برای لایروبی تخلیه کنید ولی هیچ اقدامی انجام نشده و همه این موارد به توسعه گردشگری آسیب می‌رساند.

برنامه‌ای برای آسفالت نداریم

وی گفت: در طرح گردشگری توشن، کلبه بومگردی یک طبقه و گِلی، بازارچه صنایع دستی، آتلیه عکس، دوچرخه‌سواری و قایق‌سواری در نظر گرفته شده و با هیئت قایقرانی استان هم به توافق رسیدیم که آموزش قایق سواری در این مکان ارائه شود.

بالارستاقی در خصوص آسفالت تا محدوده آب‌بندان توضیح داد: آسفالت علاوه بر بالابردن ترافیک محل، تخریب طبیعت را به همراه دارد بنابراین برنامه‌ای برای آسفالت کردن نداریم.

وی از وجود ۶ چشمه دستشویی در این مکان خبرداد و گفت: برق‌کشی منطقه به دلیل بُعد مسافت هزینه‌بر است بنابراین آب بندان فاقد روشنایی شب است اما اگر جهاد کشاورزی تخلیه رسوبات را انجام دهد می‌توان از آب جاری با توربین، برق تولید و روشنایی آن را تأمین کرد.

بالارستاقی با اشاره به سخت بودن پروسه مجوزگیری بیان کرد: ما تلاش می‌کنیماستعلامات لازم را گرفته و سپس آن را به سرمایه گذار بسپاریم.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گلستان هم با بیان اینکه تخلیه رسوبات آب بندان‌ها بر عهده جهادکشاورزی است، اظهارکرد: برای اجرای طرح در آب‌بندان‌ها باید تمام جوانب اندیشیده شود و صرفاً برای ایجاد طرح گردشگری، نباید آب‌بندان تخریب و دیواره آن صدمه ببیند.

علی نظری افزود: با رعایت مسائل زیست محیطی و کیفیت آب و بیان جزئیات احداث سازه، با طرح گردشگری مخالفتی نداریم.

طرحی در خصوص آب‌بندان توشن به جهاد ارائه نشده است

اما در حالی که شورای روستای توشن از عدم همکاری جهادکشاورزی گله دارد، معاون آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی گلستان مدعی است که این افراد تاکنون برای اجرای طرح تخلیه رسوبات توشن به این سازمان مراجعه نکرده‌اند.

فاضل گلعلی پور گفت که ما در زمینه مرمت و لایروبی آب‌بندان‌ها اقداماتی انجام می‌دهیم و در این بین اگر آب‌بندان قابلیت آبزی پروری و گردشگری داشته باشد به آن هم توجه می‌کنیم.

وی بیان کرد: طرح ما برای آب بندان توشن آماده است و باید درصدی به عنوان خودیاری توسط مردم پرداخت شود تا آن را اجرا کنیم.

گلعلی پور مدعی شد که سرمایه گذار می‌تواند اقدامات اولیه را انجام دهد ولی با این وجود گفت که باید طرح قبل از اجرابه جهاد فرستاده شده تا با طرح ما تداخل نداشته باشد.

ظرفیت های نهفته گردشگری گلستان اسیر سازوکار پیچیده اداری شده و به نظر می رسد متولیان اراده قوی برای حل مشکلات ندارند.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری مهر، تاریخ انتشار11 شهریور 98، کدخبر: 4708662،www.mehrnews.com

.