شعار سال: تحقیقات ایران در درمان ناباروری، همانند سازی و سلول‌های بنیادی درشمار برترین‌های جهان است

۲۵ آذر در تقویم کشورمان به عنوان «روز پژوهش» نام گرفته است. موضوعی که در این چند سال اخیر توجه ویژه‌ای در کشور به آن شده است و به عنوان یکی از زیربنا‌های شتاب علمی کشور مورد تاکید و حمایت جدی رهبر معظم انقلاب نیز قرار دارد. البته در این بین پژوهش با چالش‌هایی نیز روبه رو بوده است، اما محققان کشور همواره سعی کرده اند تا با عبور از این چالش‌ها به موفقیت‌های علمی در زمینه‌های مختلف دست یابند. پژوهش در همه حوزه‌های علوم انسانی، تجربی و مهندسی نقش مهمی در کشور دارد و می‌طلبد که به ویژه در حوزه بودجه، بیش از پیش به آن توجه شود. به همین مناسبت پای صحبت‌های دکتر عبدالحسین شاهوردی رئیس پژوهشگاه رویان جهاد دانشگاهی به عنوان یکی از بزرگ‌ترین پژوهشگاه‌های کشور نشسته ایم و گپ و گفتی درباره پژوهش با وی انجام داده ایم که در ادامه می‌خوانید.

رئیس پژوهشگاه رویان جهاد دانشگاهی روز گذشته در گفتگو با خراسان از روند پژوهش درکشور اظهار کرد: اولین موضوع در بحث پژوهش، مانوس شدن با پژوهش است که این اتفاق در کشور افتاده است و مسئولان اجرایی کشور این را درک کنند که می‌توان با پژوهش و نگاه عمیق به مسائل، بسیاری از مشکلات کشور را رفع کرد. دکتر عبدالحسین شاهوردی افزود: در این چند دهه، پژوهش با سختی‌های زیاد و البته حمایت‌ها و تشویق‌های رهبر معظم انقلاب و با آن نگاه سخت افزاری و نرم افزاری ایشان به موضوع پژوهش، این موضوع جایگاه خود را در کشور باز کرده و پژوهش به نوعی برادری خود را به جامعه و به مردم و آن بخشی که نیاز به پژوهش دارد، ثابت کرده است. وی ادامه داد: تاکنون نگاه مان به خارج از کشور بوده و احساس مان این بوده که غرب بهتر کار و در این زمینه تلاش بیشتری می‌کند که، تغییر نگاه اتفاق افتاده است.

رئیس پژوهشگاه رویان جهاد دانشگاهی خاطرنشان کرد: در این مسیر کمکی که به پژوهش شد، همین تحریم‌ها بود. بعضی مسئولان که شاید باورشان به توان داخلی نبود، قهری به توان داخلی روی آوردند. وی اضافه کرد: حالا این موضوع، فرصتی برای پژوهش کشور است که بتواند از آن حداکثر استفاده را ببرد و نیاز جامعه را پاسخ دهد و امیدواریم که پژوهش در حدی در کشور نهادینه شود که اگر فردا شرایط مان در کشور عادی شود، پژوهش یک فرهنگ شود. حداقل به پژوهش داخل تکیه کنیم و بتوانیم با پژوهش آورده‌ای را برای نسل بعد به جا بگذاریم.

شاهوردی در ادامه به وجود دانش به روز درمان ناباروری در کشورمان اشاره کرد و گفت: در بحث ناباروری کاری که در رویان و کشور در حال انجام است، دانش روز است. وی افزود: چهار دهه از عمر اولین فرزند حاصل از لقاح خارج از رحم، می‌گذرد. علم، علم جدیدی بوده است و الان مدعی هستیم در خدمات تخصصی، با بهترین کشور‌های صاحب این دانش می‌توانیم رقابت کنیم. امروز میزبان مهمان خارجی هم هستیم. چرا که علاوه بر این دانش، دانش پزشکی کشورمان بوده است و به روز هستیم. این به روز بودن ما در موضوع پزشکی تولید مثل، حاصل پژوهش‌هایی بوده که در کنار خدمات تخصصی در کشور انجام شده است.

رئیس پژوهشگاه رویان جهاد دانشگاهی یادآور شد: در مبحث سلول‌های بنیادی، امروزه همپای پیشرفته‌ترین کشور‌هایی که در این زمینه سرمایه گذاری کردند، موضوعات را پژوهش کردیم، از پژوهش تجربی و آزمایشگاه روی ترجمان این علم، روی مدل‌های حیوانی و با مدل‌های کارآزمایی‌های بالینی، دربسیاری از خدمات در حال نزدیک کردن به عرصه خدمات عمومی هستیم و این موارد مدیون پژوهش است. وی افزود: اگر این سرمایه‌گذاری در عرصه سلول‌های بنیادی و سلول درمانی یا پزشکی بازساختی انجام نگرفته بود، ما به این دانش و توانمندی دست نمی‌یافتیم. زیرا این‌ها جزو دانش‌های روز هستند کشور‌های صاحب این دانش به راحتی این دانش را در اختیار کشور ثالث نمی‌گذارند. شاهوردی ادامه داد: اگر تلاش ما در بحث پژوهش نبود، الان برای بسیاری از بیماری‌ها مانند سرطان‌های خونی به ویژه در کودکان، باید برای درمان آن ها، سلول از خارج کشور وارد می‌کردیم.

وی درباره جایگاه ایران در زمینه سلول‌های بنیادی در جهان تاکید کرد: ایران واقعا جزو ۱۰ کشور صاحب نام این دانش است و این گفته براساس نتایجی که در مجلات علمی سلول‌های بنیادی که توسط انجمن بین المللی سلول‌های بنیادی به چاپ می‌رسد و در آن گزارش جهانی ارائه می‌دهد، است. رئیس پژوهشگاه رویان با اشاره به کاربردی شدن دانش همانند سازی در صنعت دام پروری کشور گفت: دانش همانندسازی در صنعت دام پروری وارد شده و در زمینه تکثیر حیوانات با ظرفیت ژنتیکی خوب وارد خدمات شده است.

وی در ادامه در پاسخ به این سوال که بودجه‌های پژوهش چقدر راضی کننده است؟ اظهار کرد: دانشگاه ها، پژوهشگاه‌ها و جامعه علمی شرایط کشور را درک می‌کنند، اما واقعا درصد بسیار کمی از درآمد ملی به پژوهش اختصاص می‌یابد. انتظار است که به عدد قابل توجهی برسیم و بتوانیم ۳-۴ درصد از بودجه را به پژوهش اختصاص دهیم که رقم فعلی بسیار کمتر از این اعداد است. شاهوردی افزود: هم اکنون بسیاری از صندوق‌های پژوهش و سرمایه گذاری خطرپذیر شکل گرفته تا بتواند از پژوهش و به ویژه پژوهش‌های هدفمند حمایت کند و امسال هم با توجه به بودجه پژوهش کم، با حمایت رهبر انقلاب، دولت بودجه‌ای را از محل صندوق ارزی اختصاص داد تا بسیاری از پروژه‌های کاربردی حمایت شود. ان شاءا... که پژوهش در سال ۹۹ نیز با همین نگاه دنبال شود. وی ادامه داد: باید با نتایج کارمان اعتماد بازار سرمایه را به دست آوریم و احساس کنند با سرمایه گذاری در پژوهش، ارزش افزوده بالایی را به دست می‌آورند. امیدوارم محققان با کار‌های خوبی که انجام می‌دهند اعتماد بازار را به دست بیاورند. وی درباره پروژه‌های آینده و کلان این پژوهشکده نیز گفت: تلاشمان این است که تعدادی از پروژه هایمان در حوزه سلول‌های بنیادی را که در قالب شرکت‌های سرمایه گذاری در حال فعالیت هستند به بورس وارد کنیم که امیدواریم طی دو، سه سال آینده شاهد نتایج آن باشیم.

وی افزود: رویان دارای ۱۰ شرکت دانش بنیان است که در عرصه‌های تولید دارو‌های دامی، تکثیر حیوانات با ظرفیت ژنتیکی خوب فعال است و با همین دانش‌هایی که به دست آمده بود، در عرصه سلول‌های بنیادی کار‌های خوبی را دارد انجام می‌دهد و امیدواریم محصولات آن‌ها پس از تاییدیه‌ها و ورود به بازار، دردی از جامعه را کم کند.

 

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه خراسان، تاریخ انتشار: 25 آذر 1398، کدخبر: 681830 ، www.khorasannews.com