شعار سال : شاید شما هم شهروندی باشید که به شدت در این روزها بابت حرف های ضد و نقیض کادر درمانی و حتی مسئولین و صاحب نظران سردرگم باشید، از حرف های ضد و نقیضی که از یک فرد می شنوید تا از دو فرد. این یادداشت شاید کمک خوبی به شما بکند تا بفهمید که چرا تناقض وجود دارد

ببینید اگر در سنگاپور و چین و کره و ایتالیا و ژاپن مرگ و میر ناشی از کرونا تا این حد کنترل شده است دلیل اصلی به این بر می گردد که مدیریت بیماری کروناویروس جدید بر اساس الگوریتم مدیریت بحران صورت گرفته که اساس و ذات این مدیریت بر اساس "بدبینی" و در نظر گرفتن بدترین احتمالاتی که حتی شاید از نظر افراد جامعه ناممکن تلقی شود صورت می گیرد به همین خاطر از قرنطینه شهرها تا قرنطینه ی خانگی و قرنطینه ی خانواده و فردی و نهایتا بیمارستان و درمان و دفن افراد تا شستسوی معابر و آپارتمان ها و الزام همگان به استفاده از ماسک و .... تا تهیه ی اپلیکیشن و الزام به اعلام حضور فیزیکی و نصب حرارت سنج در تمامی پایانه های حمل و نقل و....‌هزاران تصمیم دیگر در دستور کار قرار گرفته است.

اما در کشور ما دیدگاه دیگری در هفته ی اول غالب بود که معتقد است بود کرونا اصلا ترس و وحشتی ندارد و اگرچه هنوز هم برخی افراد معتقد به این شیوه سخنانی بر زبان می آورند که با هیچ منطق ریاضی و انسانی و تجربی سازگار نیست اما در مجموع از رصد رویدادها به این نتیجه می رسم که در حال حرکت به طرف دیدگاه مدیریت بحران هستیم.

بنده در ذیل برای برخی از این موارد تناقض ها با نگاه مدیریت بحران سوالاتی مطرح می کنم و پاسخ می دهم.

۱_ تنها دو درصد از مبتلایان فوت می شوند؟! مدیریت بحران می گوید این عدد اولا در صورت ارایه بهترین شیوه ی درمانی حاصل می شود ثانیا این دو درصد در صورت همه گیری این بیماری برای جمعیت ۸۵ میلیونی کشور نا عدد ۱/۷۰۰/۰۰۰ نفر از شهروندان را شامل خواهد شد که یک فاجعه است‌

۲_ گفته می شود که این بیماری درصد کشندگی اش از آنفولانزا و سارس و مرس کمتر است، نگاه مدیریت بحران می گوید اولا امارها نشان می دهد که این بیماری تا کنون چهار برابر سارس در چین انسان ها را به کام مرگ کشانده و ده برابر آنفولانزا کشنده است و اگر همه گیر شود قطعا ده برابر انفولانزا خواهد کشت، پس این عدد ۲ درصد نباید ما را به اشتباه فرو ببرد.

۳_ قرنطینه متعلق به قرون وسطی است؟! و جنگ جهانی اول؟!
نگاه مدیریت بحران می گوید، اولا باید از تجارب کشورهای دیگری که این بیماری در آنها شیوع داشته استفاده کرد، حتی اگر تجارب عهد بوق باشد؛ اگرچه در تکست ها و توصیه های سازمان بهداشت جهانی برای سال ۲۰۲۰ نیز توصیه به قرنطینه آمده است و اما البته اکنون به زعم بنده نیز قرنطینه شهری دست آوردی نخواهد داشت زیرا ما فرصت طلایی قرنطینه شهری را از دست داده ایم، اما قرنطینه فردی و خانوادگی همین الان نیز توسط کسانی که قرنطینه را متعلق به تاریخ می دانند در حال اجراست، حتی اگر اسمش را ایزوله بگذارند و از محیط ایزوله پیام دهند.

۴_ ماسک لازم است یا نه؟! و.....

در این مورد پرسش اساسی مدیریت بحران این است: در سیستمی که بیمار به مراکز درمانی مراجعه می کند تا شناسایی شود و اگر مراجعه نکند هم طبیعتا شناسایی نمی شود و برخلاف انگلستان و چین و کره، سیستم درمانی سراغ بیمار نمی رود و از سویی می دانیم که دوره ی کمون یا خفته و بدون علامت این بیماری حدود ۱۴ روز است و فرد ناقل به راحتی در شهر و روستا و ادارات و کارگاه ها و نانوایی ها و فروشگاه ها و در خانواده به عنوان مادر و پدر و فرزند و همسر و ... ایفای نقش می کند، آیا معقولانه ترین راهکار افزایش سطح هشدار و الزام به رعایت حفاظت فردی نیست؟!

۵_ چرا اینقدر مدیریت بحران سخت گیرانه نگاه می کند؟! دلیل اصلی این است که هرچه سخت گیری بیشتر شود ؛ممکن است خسارت اقتصادی ببار آورد اما هیچ خسارتی بالاتر از جان مردم نیست، شاید به همین دلیل است که جلسه مدیریت بحران کروناویروس در چین با ماسک تمام اعضا شروع می شود و در جلسه مدیریت بحران کروناویروس در ایران بدون ماسک....‌

پ.نوشت: نیازمند نقد مطالب هستیم، من امیدوارم پزشکان و صاحب نظران اندیشمندان و متخصصان مدیریت بیماریهای واگیر در ترجمه ی تجربیات کشورهای مختلف، به شکل جامع به مسئله نگاه کنند، بطور مثال اگر توصیه به استفاده از ماسک در کشوری صورت نگرفته؛ آیا قرنطینه ی شهری یا تک گیری بیمار یا سیاست هایی جون شستشوی معابر و ‌.... داشته اند یا نه؟!

مهدی اسفندیار

منبع فضای مجازی