شعار سال: با توجه به کمبود منابع آبی و نیاز بالای تولید ذرت و کنجاله سویا به آب چارهای جز تامین نیاز صنعت دام و طیور کشور از طریق واردات نیست چرا که به منظور مدیریت منابع آبی باید از تولید انبوه ذرت و کنجاله سویا اجتناب کرد.
بنابر آمار، ایران بیش از ۵۰ سال است که جزو کشورهای مطرح دنیا در واردات نهادههای دامی برای تولید خوراک دام به شمار میرود.
بسیاری از مسئولان بر این باورند که حدود ۳۰ تا ۳۵ درصد نیاز صنعت مرغداری از طریق سامانه بازارگاه با نرخ مصوب تامین میشود و مابقی با اختلاف چند برابری در بازار سیاه عرضه میشود.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط میرویم تا از آخرین وضعیت واردات نهادههای دامی، اشکالات توزیع در سامانه بازارگاه و صحت و سقم انحصار با خبر شویم:
۷۰ درصد دامداران امکان دسترسی به سامانه بازارگاه را ندارند
سعید سلطانی مدیر عامل اتحادیه دامداران کشور با اشاره به اینکه سالیانه ۲۲ میلیون تن نهاده دامی در صنعت دام و طیور کشور مورد استفاده قرار میگیرد، اظهار کرد: ۱۵ میلیون تن نهاده دامی مورد نیاز از طریق واردات و ۷ میلیون تن تولید داخل تامین میشود.
وی با اشاره به اینکه سهم بخش دولتی در تامین نهاده دامی به ۱۰ درصد نمیرسد، افزود: پشتیبانی امور دام به عنوان بخش دولتی تنها برای تعادل بازار و ذخیره سازی اقدام به واردات نهاده دامی میکند.
سلطانی با تاکید بر انحصار واردات نهادههای دامی بیان کرد: با توجه به اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردات، نهاده دامی از کانالهای مختلف به دلیل عدمنظارت بر بازار سیاه به تولیدکننده عرضه میشود که اختلاف آن با نرخ مصوب بسیار چشمگیر است.
این مقام مسئول قیمت کنونی هر کیلو ذرت در بازار آزاد را ۲ هزار و ۶۰۰ تا ۲ هزار و ۷۰۰ تومان، جو ۲ هزار و ۲۰۰ و کنجاله سویا بالای ۵ هزار تومان اعلام کرد.
وی با اشاره به اینکه عرضه نهاده از طریق سامانه بازارگاه با مشکلات متعددی رو به روست، بیان کرد: با وجود آنکه ۷۰ درصد دامداران خرده پا و سنتی هستند که امکان دسترسی آنها به سامانه وجود ندارد، از این رو افرادی که توانستند به بازارگاه دسترسی پیدا کنند. اقدام به ذخیره سازی در انبار و فروش با قیمتهای بالا میکنند.
مدیر عامل اتحادیه دامداران کشور ادامه داد: با وجود دخالتهای نابه جا دولت، نهاده در اختیار تولیدکنندگان واقعی قرار نمیگیرد و تنها زمینه برای جولان دلالان فراهم شده است، در حالی که توزیع نهاده باید به تشکلها و اتحادیهها واگذار شود و سیستم دولتی تنها بر روند عرضه نظارت کند.
کمبودی در نهادههای دامی وجود ندارد
حبیب اسداله نژاد نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی کمبود نهادههای دامی در بازار تکذیب را کرد و گفت: علی رغم آنکه شرکت پشتیبانی امور دام ذخایر خوبی در ذرت و کنجاله سویا دارد، اما قیمت فعلی نهاده در بازار آزاد ۲ برابر قیمت مصوب است که با این وجود دولت برای تعادل بازار باید از ذخایر استراتژیک استفاده کند.
وی افزود: با وجود آنکه شرکت پشتیبانی امور دام اعلام کرده که کشتیهای متعددی در حال بارگیری است که طی روزهای آتی ترخیص میشود، از این رو انتظار میرود دولت از ذخیره استراتژیک خود برای کنترل قیمت در بازار استفاده کند.
این مقام مسئول با انتقاد از عدم ورود جدی بخش دولتی به واردات نهادههای دامی بیان کرد: پشتیبانی امور دام نهاده مورد نیاز ذخایر استراتژیک خود را از یکی از مجموعههای بزرگ واردکننده تامین میکند، در حالی که عدم ورود جدی دولت به بحث واردات نهاده یکی از بزرگترین ایرادات به شمار میرود.
وی با بیان اینکه آمار دقیقی از میزان واردات توسط بخش خصوصی و دولتی در دسترس نیست، گفت: بنابر اطلاعات موجود واردات نهاده دامی توسط بخش خصوصی در حال انجام است که این امر چیزی جز انحصار نیست.
اسداله نژاد ادامه داد: با وجود دخالت مستقیم دولت در بخش تولید و اختصاص ارز به واردات نهاده باید قبول کنیم که اقتصاد صنعت مرغداری دولتی است که با این وجود واردات نهاده باید توسط بخش دولتی انجام شود که متاسفانه این موضوع مغفول مانده است.
به گفته وی، در حال حاضر تعداو واردکنندگان نهادههای دامی به کمتر از ۱۰ نفر نمیرسد.
این مقام مسئول با انتقاد از این مسئله که نهاده دامی به اندازه کافی در سامانه بازارگاه وجود ندارد، بیان کرد: با وجود آنکه نهاده با نرخ مصوب تنها از طریق سامانه بازارگاه عرضه میشود، از این رو مرغداران به سبب کمبود عرضه در بازارگاه چارهای جز تامین نیاز خود از بازار آزاد ندارند.
وابستگی ۶۵ درصدی صنعت دام و طیور به واردات نهاده
عظیم حجت عضو هیئت مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی با بیان اینکه در تامین ۶۵ درصد نهاده مورد نیاز کشور به خارج وابسته هستیم، اظهار کرد: اگرچه میزان وابستگی نهاده دامی به خارج در صنعت مرغداری بالاست، اما در کل صنعت دام و طیور به ۶۵ درصد میرسد.
وی افزود: در شرایط عادی مرغدارانترجیح میدهند ذرت با کیفیت برزیل و کنجاله سویا آرژانتین و برزیل را خریداری کنند که متاسفانه در شرایط فعلی تحریم ناچارند ذرت روس و اوکراین خریداری کنند.
حجت با بیان اینکه مرغداران تا زمستان گذشته مشکلی در تامین نهاده دامی نداشتند، اظهار کرد: این در حالی است که طی یک تا ۲ ماه اخیر مشکلاتی در تامین نهادههای مورد نیاز دارند که امیدواریم هر چه سریعتر بحران مرتفع شود.
این مقام مسئول ادامه داد: پشتیبانی امور دام به عنوان بخش دولتی تا پایان بهمن فرمول نظارتی ایجاد میکردند به طوری که با عرضه ۷ تا ۱۰ درصد نهاده به این صنعت قیمتها را کنترل میکردند.
به گفته وی، شرکت پشتیبانی امور دام به عنوان یک مکمل باید نقش حمایتی در تامین دان و خرید مرغ ایفا کند که متاسفانه امکانات فعلی پشتیبانی امور دام جوابگوی تامین ۱۰۰ درصد دان مورد نیاز تولیدکنندگان نیست.
عضو هیئت مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی با اشاره به اینکه ۳۰ تا ۳۵ درصد نهاده مورد نیاز مرغداران از طریق سیستم بازارگاه عرضه میشود، بیان کرد: با وجود آنکه مرغداران بخش عمده نهاده مورد نیاز را از بازار آزاد خریداری میکنند، از این رو وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صمت با برگزاری جلسات مکرر باید این اختلافات را به حداقل برسند.
حجت افزود: طی سالهای ۹۲ و ۹۳ شرکت پشتیبانی امور دام علاوه بر توزیع نهاده از توانمندی تشکلها در این امر استفاده میکرد که در شرایط فعلی به سبب ۲ نرخی بودن قیمت نهاده باید این تجربه مورد استفاده قرار گیرد.
وی انحصار در واردات نهادههای دامی را تکذیب کرد و گفت: با وجود تعدد واردکنندگان نهادههای دامی انحصاری در کار نیست و تنها واردکنندگان براساس روابط مالی و ارتباطی خود اقدامبه واردات میکنند و بدیهی است واردکنندگانی که روابط بهتری دارند، میتوانند در امر واردات موفقتر باشند.
ارزش واردات نهادههای دامیبیش از ۴.۵ میلیارد دلار است
مجید موافق قدیری رئیس انجمن صنایع خوراک دام، طیور و آبزیان کشور درباره آخرین وضعیت نیاز سالانه کشور به تامین خوراک دام و طیور اظهار کرد: امسال برای تولید انواع خوراک دام و طیور و در نتیجه تولید انواع محصولات پروتیینی همچون شیر، گوشت و تخممرغ به ۹.۲ تن ذرت دامی ۶.۱ میلیون تن جو دامی، ۴ میلیون تن کنجاله سویا نیاز دارد.
وی ارزش واردات نهادههای دامی تولید خوراک دام به بیش از ۴/۵ میلیارد دلار براورد کرد و گفت: بیش از ۴۰۰ میلیون دلار این میزان صرف واردات انواع ویتامین ها، مکملها و مواد افزودنی خوراک دام، طیور و آبزیان میشود.
قدیری با اشاره به اینکه ایران بیش از ۵۰ سال است که جز کشورهای مطرح دنیا در واردات نهادههای دامی تولید خوراک دام به شمار میرود، بیان کرد: به طورمیانگین ۸۰ درصد از نیاز کشور به این کالاها وارداتی است که این امر بیانگر وابستگی کشور ماست، به همین خاطر جهت تامین امنیت غذایی مان باید هوشیاری بیشتری داشته باشیم.
وی با تاکید بر تخصیص و تامین ارز نهادههای دامی کشور گفت: با توجه به استراتژیک بودن این کالاها در امنیت غذایی کشور، واردات به موقع این نهادهها باید اولویت نخست مسئولان امر باشد تا بازار محصولات پروتیئنی در حداقل تنش و نوسان قیمتی قرار داشته باشد، از این رو پیشنهاد همیشه ما به دولت این بوده که محصولات پروتیئنی قیمت گذاری نشود.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه ایران امروز ظرفیت تولید ۲۵ میلیون تن انواع خوراک دام، طیور و آبزیان را دارد، بیان کرد: این در حالی است که متاسفانه این واحدها با حدود ۶۰ درصد ظرفیت فعالیت میکنند و ۴۰ درصد نیاز کشور توسط واحدهای مرغداری و دامداری و آبزی پروری به روش سنتی تولید میشود.
وی مجموع امسال نیاز خوراک دام و طیور و آبزیان در کشور حدود ۲۱ میلیون تن اعلام کرد و گفت: از این میزان خوراک ۲.۷ میلیون تن گوشت مرغ، یک میلیون تن تخم مرغ، ۱۱.۵ میلیون تن شیر خام و ۸۸۶ هزار تن گوشت قرمز تولید خواهد شد.
رئیس انجمن صنایع خوراک دام با اشاره به اینکه انحصاری در واردات نهادههای دامی در کار نیست، بیان کرد: امروز بیش از ۴۰۰ شرکت در واردات نهادههای دامی در حال فعالیت تجاری هستند.
وی ادامه داد: بسیاری از مصرفکنندگان نهایی در کشور به دلایل مختلف اعم از عدم آشنایی با رایانه، عدم آموزش، عدم دسترسی به اینترنت، عدم ایجاد ارتباط بانکی با سامانه (عمدتاً داشتن بدهی معوقه و ترس از بلوکه شدن حساب) و … هنوز امکان خرید از سامانه را ندارند.
عدم وجود راهحل برای بارهای معیوب و غیرقابل تخلیه به هر دلیلی اعم از ارسال بار نامرغوب از طرف بازرگان (شرکت واردکننده) یا تقلب راننده و … از جمله چالشهای پیش روی تولیدکنندگان به شمار میرود.
شعار سال،با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری باشگاه خبرنگاران جوان، کد خبر:۷۳۵۵۹۹۳، تاریخ انتشار: 27 اردیبهشت 1399، www.yjc.ir