قمار برای زنده ماندن!

به گونه‌ای کاریکاتوری، ایران دارد به لاس وگاس بدل می‌شود قمارخانه‌ای که در آن قمار نه برای بردنِ شرطهای کلان بلکه برای زنده ماندن است. از آزمونهای استخدامی بگیر تا خرید و فروش دلار و بورس بازی و جدیدن ثبت نام در قرعه کشی خودرو. بیچارگان مدام باید بر سر ادامه‌ی زندگیشان قمار کنند. برشت در یکی از اشعارش چنین سروده بود؛ اعتراف می‌کنم که اگر زنده ام، فقط از سر شانس است.

شعار سال:به گونه‌ای کاریکاتوری، ایران دارد به لاس وگاس بدل می‌شود قمارخانه‌ای که در آن قمار نه برای بردنِ شرطهای کلان بلکه برای زنده ماندن است. از آزمونهای استخدامی بگیر تا خرید و فروش دلار و بورس بازی و جدیدن ثبت نام در قرعه کشی خودرو. بیچارگان مدام باید بر سر ادامه‌ی زندگیشان قمار کنند. برشت در یکی از اشعارش چنین سروده بود؛ اعتراف می‌کنم که اگر زنده ام، فقط از سر شانس است.

ما مدام باید تاسهایمان را بیاندازیم اگرچه نیک می دانیم که جفت شیش هم چیزی به ما اضافه نمی کند، فقط تا انداختن تاس بعدی زنده نگهمان می دارد. برندگان در بیرون گود به تماشای ما نشسته اند. به تماشای صف کشیدنمان، ترافیک مان، شلوغی ثبت نامهای مجازیمان و تمامِ آنچه که می توان اسمش را تنازعِ فرودستان نامید. میدانی که گلادیاتورهای نحیفی چون ما باید به نبرد با یکدیگر بپردازند. یک قمارخانه که خاک و خون همه جایش را برداشته است. یک لاتاری بزرگ که ما را مبتلا به امید کاذب کرده است.

شرلی جکسون در داستان کوتاهش به همین نام" لاتاری" ماجرای روستایی را تعریف می کند که هر ساله در آن لاتاری به شیوه ی آیینی برگزار می شود. تردستی جکسون در این است که با معکوس کردنِ منطقِ بخت آزمایی، ما را متوجه ی حقیقت امور می کند. در آن لاتاری کسی که اسمش از صندوق در بیاید سنگسار می شود! چیزی که به ظاهر توحش آمیز می نماید. اما حقیقت امر این است که بخت آزماییهای معمول اند که موحش تر اند!

جکسون با این ترفند آن روی سکه را رو می کند، اگر در بخت آزمایی آن روستا، فقط شخصی که اسمش از صندوق بیرون می آید سنگسار می شود، در واقعیت و مطابق لاتاریهای معمول انبوهی از افرادی که اسمشان از صندوق در نمی آید است که به فلاکت بیشتر می افتند. "می گویند بخور و بیاشام و خوشحال باش! اما چگونه؟! هنگامی که می دانم نانی که سیرم می کند از چنگ گرسنه ای ربوده ام؟"

یادداشت عادل ایرانخواه

پایگاه تحلیلی- خبری شعار سال، برگرفته از فضای مجازی