شعار سال: اعتیاد به پورنوگرافی یا اعتیاد به پورن ،اشاره به استفاده خارج از کنترل و زیاد از تصاویر جنسی و مشاهده تصاویر مستهجن دارد که از نظر پیامدها و اثرگذاریها روی جسم و روان فردی و تعاملات اجتماعی، موضوعی بشدت بحثبرانگیز است. بینندگان پورنوگرافی در مناطق مختلف جهان پراکنده بوده و بیشترین ترافیک سایت پورنهاب در سال ۲۰۲۲ مربوط به کشورهای ایالات متحده آمریکا، بریتانیا، فرانسه، ژاپن و ایتالیا می باشد.در این کشورها، ۴۶ درصد از مردان و ۱۶ درصد از زنان بین سنین ۱۸ تا ۳۹ سال به طور عمدی در یک هفته فیلمهای مستهجن را مشاهده میکنند. در یک مطالعه روی افراد ۱۸ تا ۲۶ ساله در کشورهای مورد اشاره، تقریباً ۹ نفر از ۱۰ مرد جوان (۸۷٪) و نزدیک به یک سوم (۳۱٪) از زنان جوان استفاده از پورنوگرافی را گزارش کردند. برخی از مطالعات گزارش کرده اند که در میان سالمندان، در حالی که آمیزش جنسی کاهش مییابد، خودارضایی و استفاده از پورنوگرافی افزایش مییابد. نسلهای جوان آمریکایی به ویژه آنهایی که در دوران نوجوانی به اینترنت دسترسی داشتند بیشترین تماشاگران پورنوگرافی بودند. افزایش تدریجی دسترسی به اینترنت و همچنین ناشناس بودن و حفظ حریم خصوصی استفاده از آن، مصرف پورنوگرافی را به طور قابل توجهی در مردان افزایش داده است.
یک مطالعه نشان داد افرادی که به پورنوگرافی معتاد هستند فعالیت مغزی مشابهی با افراد معتاد به الکل یا مواد مخدر نشان میدهند. اسکنهای امآرآی از افراد مورد آزمایش که به استفاده اجباری پورنوگرافی اعتراف کردند نشان داد که سامانه پاداش مغز به دیدن مطالب صریح واکنش نشان میدهند، مانند واکنش یک فرد الکلی به دیدن تبلیغ نوشیدنی واکنش نشان میدهد. استفاده از پورنوگرافی با بسیاری از مسائل مربوط به رضایت جنسی، کیفیت زناشویی، و خشونت جنسیتی مرتبط شده است. این مسائل بهطور مفصل در مخالفت با پورنوگرافی مورد بحث قرار گرفتهاند.
اعتیاد به پورنوگرافی چیست؟
اعتیاد به فیلم های پورن و غیر اخلاقی در جامعه امروز ، به دغدغه بسیاری از خانواده ها و افراد تبدیل شده است. این اعتیاد بیشتر در نوجوانان دیده می شود اما در بزرگسالان هم فراوان گزارش شده است. این اعتیاد باعث آسیب های روحی و جسمی متعددی می شود و قطعا نیاز به درمان و ترک آن وجود دارد. پتانسیل اعتیاد به پورنوگرافی در افرادی که به تماشای آن میپردازند بسیار بالا است. دلایل آن را میتوان در پدیده اثر کولیج، شرطی شدن سریع در هنگام ترشح دوپامین، حساسیتزدایی (Desensitization) یا پدیده تولارنس (مقاوت تدریجی در برابر دارو) که عبارت است از نیاز به تحریک بیشتر برای رسیدن به مقدار اثر قبلی دانست. هرچه فرد بیشتر به تماشای پورن بپردازد، ارتباط بین مدار پاداش و کورتکس پری فرونتال در مغز ضعیفتر میشود. این نکتهای است که در بین اعتیادهای مختلف مشترک است. تضعیف این ارتباط باعث میشود فرد رفتارهای تکانهای و بدون فکر انجام دهد و نتواند به نتایج رفتار خود بیندیشد.
هرچه فرد بیشتر به تماشای پورن بپردازد، ارتباط بین مدار پاداش و کورتکس پری فرونتال در مغز ضعیفتر میشود. این نکتهای است که در بین اعتیادهای مختلف مشترک است. تضعیف این ارتباط باعث میشود فرد رفتارهای تکانهای و بدون فکر انجام دهد و نتواند به نتایج رفتار خود بیندیشد.بنابر آنچه تاکنون ذکر شد، محققین نشانههای اعتیاد به پورنوگرافی را اینگونه برمیشمارند:
*** دغدغه ذهنی نسبت به پورنوگرافی.
*** کم شدن علاقه به رابطه جنسی با شریک جنسی خود.
*** علائم ترک مانند بیقراری، اضطراب و عصبانیت در هنگام تماشا نکردن پورن.
*** تماشای پورنوگرافی برای برطرف کردن احساسات بد،
*** ناتوانی در توقف تماشای پورنوگرافی با وجود مشکلاتی که بهوجود آورده است
*** افزایش تدریجی زمان، شدت و کیفیت فیلمهای پورن.
دلایل اعتیاد به فیلمهای پورن:
به عقیده متخصصان، اعتیاد به فیلمهای غیر اخلاقی مانند اعتیاد به خود ارضایی، مواد مخدر و ...، دلایل متفاوتی دارد و نمیتوان بطور قطع گفت که علت آن چیست، اما خیلیها معتقدند که علت پنهان این وابستگی و اعتیاد، احساس اضطراب پنهانی است که افراد در حال تجربه آن هستند. البته که دلایل دیگری نیز عنوان شده اند؛ مانند:
مشکلات سلامت روان: برخی از افراد، از تماشای اینگونه فیلمها استفاده می کنند تا مشکلات روان خود را پنهان کنند و به نوعی از این مشکلات فرار می کنند.
مشکلات رابطه جنسی: زمانی که زوجین در رابطه جنسی خود مشکل دارند، یکی از طرفین ممکن است برای برطرف ساختن نیاز خود، به دیدن پورنوگرافی روی آورند.
تصویرهای غلط فرهنگی: ممکن است اشخاص قبل از اینکه اولین رابطه جنسی خود را تجربه کنند، از سمت جامعه تصورات خاصی در مورد رابطه جنسی در ذهن شان شکل گیرد؛ زمانی که اولین تجربه را انجام دادند و با تصویر ذهنی شان هماهنگ نبود؛ احتمال دارد که به دیدن فیلمهای غیر اخلاقی روی آورند.
دلایل بیولوژیکی: آزاد شدن هورمونهای خاص در مغز فرد به هنگام تماشای پورن، ریسک اعتیاد به این نوع فیلمها را نیز افزایش میدهد.
برخی از صاحب نظران معتقدند که اعتیاد به پورن ، تک عاملی نیست. همه اعتیادها چندعامل مشترک دارند، چه اعتیاد شما «رفتاری» باشد یعنی به پورن، قمار، خرید یا به یک ماده خاص مانند اعتیاد به الکل یا سو مصرف مواد. این عوامل عبارتند از:
- تروما یا سوء استفاده در اوایل دوران کودکی: اگر در معرض غفلت، آزار جسمی، عاطفی یا جنسی، یا سایر تجربیات نامطلوب دوران کودکی قرار گرفته اید، احتمال ابتلا به اعتیاد به پورن در زندگی بعدی شما بیشتر است.
- داشتن اختلالات شخصیت، عدم کنترل تکانه، بی نظمی عاطفی، رفتارهای پاداش جویانه و یا تکانشگری بالا
- شیوههای ناسالم مقابله با تنشهای روانی: ممکن است یک فرد برای فرار از ناراحتیهای روانی ازجمله اضطراب و استرس از پورنوگرافی استفاده کند.
- نداشتن یک رابطه زناشویی سالم.
- هنجارهای فرهنگی ناسالم مثل ایدههایی در مورد نحوه ظاهر و رفتار افراد در حین رابطه جنسی و انواع رابطه جنسی
- سابقه خانوادگی اختلالات روانی، از جمله اضطراب و افسردگی (برخی تحقیقات نشان میدهد که بین این دو وضعیت سلامت روان و اعتیاد به پورن ارتباط وجود دارد).
- افزایش سطح تستوسترون و استروژن (هورمونهای جنسی): این موضوع میتواند منجر به رفتارهای تکانشی و استفاده بیش از حد از فیلمهای مستهجن شود.
- برخی از عوامل بیولوژیکی، از جمله تغییرات در تعادل شیمیایی مغز هنگام تماشای فیلمهای پورن، ممکن است خطر اعتیاد را افزایش دهد. اعتیاد به پورن ممکن است در دورهای شروع شود که احساس بی حوصلگی، تنهایی، اضطراب یا افسردگی میکنید. سطوح بالای انتقال دهندههای عصبی مانند سروتونین و نوراپی نفرین که خلق و خوی شما را کنترل میکنند؛ اغلب با رفتارهای جنسی اجباری، مانند استفاده پورن مرتبط است. اعتیاد به پورن همچنین بر مسیرهای پاداش مغزاز طریق تاثیر بر انتقال دهنده عصبی دوپامین که در احساس لذت نقش دارد تاثیر دارد.
اثرات اعتیاد به پورنوگرافی را بهصورت خلاصه میتوان اینگونه ذکر کرد:
* مشکل در حفظ نعوظ (بالاخص در هنگام پوشیدن کاندوم)
* دیر انزالی
* از دست دادن میل جنسی
* خودارضایی زیاد و رضایت کم
* ناتوانی جنسی در رابطه جنسی با همسر و یا شریک جنسی دائمی
* به ارگاسم رسیدن تنها در حین تماشای فیلمهای پورنوگرافیک
* اضطراب اجتماعی و عدم اعتماد بهنفس
* مشکل در نعوظ حتی با وجود تماشای فیلمهای پورنوگرافیک
* تغییر دیدگاهها و رفتارهای جنسی و جهتگیری جنسی
*اختلال در تمرکز و بیقراری
* اضطراب و افسردگی
۱۲ روش ترک اعتیاد به پورنوگرافی:
درمان اعتیاد به پورنوگرافی، پرهیز از تماشای آن است. البته این کار راحتی نیست و ذهن تمایل زیادی به دریافت تحریک مصنوعی و تماشای پورنوگرافی دارد. مسیرها و ارتباطات مغزیای که به واسطه تماشای زیاد فیلم پورن ایجاد شده است در اثر پرهیز از تماشا اندک اندک تضعیف میشود. البته پیشرفت شما خطی نمیباشد. روزهایی را راحتتر پشت سر میگذرانید و روزهایی را سختتر. این فرایند خلق و خوی شما، توانایی تان برای ارتباطات اجتماعی، توانایی پاسخهای جنسی و میزان میل جنسی شما را تحتتاثیر قرار میدهد. شما احساس افسردگی میکنید. اما باید صبور باشید تا شرایط تان به ثبات برسد.
۱. در ابتدا لازم است با خود بیندیشید که چرا میخواهید این عادت خود را کنار بگذارید و در مسیر بهبودی قدم گذارید. این عادت چه مشکلاتی برای شما ایجاد کرده است؟ درمان اعتیاد به پورنوگرافی و ترک آن چه مزایایی برای شما دارد؟ در غیر اینصورت انگیزه کافی برای تغییر و طی این فرایند دشوار را نخواهید داشت.
۲. وقتی خود را از چیزی منع میکنید، راه آسانتر آن است که چیزی را جایگزین آن کنید. عمل کردن به منع تنها، بسیار دشوار است. فعالیتهای جدیدی را شروع کنید. ورزش، مسافرت، هنر، یادگیری یک مهارت تازه، کار کردن، تفریح و گردش را جایگزین کنید.
۳. در زمان پرهیز هیچگونه تحریک مصنوعی نباید صورت گیرد، از جمله از طریق فیلم، عکس، صوت و داستانهای سکسی. نباید در فیسبوک، اتاق چت، یوتیوب، سایتهای زوجیابی و تبلیغ لباس و … پرسه بزنید. زیرا این کار باعث میشود ناگهان خود را در حال تماشای فیلم پورن بیابید. این کار مانند فرد الکلی است که میگوید یک ته استکان که مشکلی ایجاد نمیکند، حواسم هست.
۴. برای سایتهای پورنوگرافی فیلتر بگذارید و بلاکرها را فعال کنید. دسترسی به سایتهای پورن را برای خودتان دشوارتر بسازید. حتی شاید در شرایطی و برای مدتی محدود لازم باشد که به کامپیوتر و اینترنت دسترسی نداشته باشید.
۵. راه دیگر غلبه و درمان اعتیاد به پورنوگرافی آن است که شرایط محیطی خود را تغییر دهید. کامپیوتر خود را به اتاق نشیمن و یا فضاهای عمومیتر منتقل کنید. سعی کنید تا جای ممکن تنها نمانید. زیرا تنهایی، خود، یادآور تماشای فیلمهای پورن برای شما است.
۶. مراقب سلامت فیزیکی خود باشید. طبق برنامه در زمان مشخص و به میزان کافی بخوابید. در زمان خستگی زودتر به دام میافتید. ورزش را بهطور منظم شروع کنید. رژیم غذایی سالم داشته باشید و غذای فست فودی نخورید. به طبیعت بروید.
۷. روابط اجتماعی خود را گسترش دهید و تا جای ممکن با دوستان و بستگان خود هم دم شوید.
۸. از آنجایی که افراد در حین تماشای پورنوگرافی به خودارضایی میپردازند، لازم است تا مدتی از خودارضایی نیز پرهیز کنید، زیرا در ذهن این دو با یکدیگر گره خوردهاند و انجام خودارضایی احتمال آنکه شما به دور باطل بیفتید را افزایش میدهد. بیجهت بدن خود را لمس نکنید و شلوار ضخیم بپوشید. دوش آب سرد بگیرید.
۹. پس از آنکه شما شروع به پرهیز از تماشای پورنوگرافی کردید، فکر به مقدار زیادی به خیالپردازی میپردازد. سعی کنید با استفاده از قانون توقف فکر، فکر خود را منحرف کنید.
۱۰. از جمله راههای موثر دیگری که میتوان از آن برای درمان اعتیاد به پورنوگرافی بهره برد، وصل شدن به گروههای اینترنتی بهبود است که افراد، تجربیات ترک خود را با یکدیگر مطرح کرده و سعی میکنند همدیگر را در دوره بهبود تشویق و تایید کنند. در عین حال افراد ساعتهای سخت دوره بهبودی را نیز در این سایتها میگذرانند. با وجود تعداد زیاد سایتها و گروههای موجود خارجی متاسفانه به زبان فارسی چنین گروههایی وجود ندارد. در کشور ما از معدود سایتهایی که تجارب افراد را به اشتراک میگذارد، نی نی سایت است.
۱۱. تصاویر خندان خانواده خود را در جای جای اتاق خود قرار دهید. قرار دادن این تصاویر حتی روی صفحه کامپیوتر، بصورت یک ناظر غیر رسمی در کاهش گرایش شما به تصویربینی از هرزه نگاری ها، موثر است.
۱۲. تماشای پورنوگرافی، از نظر اسلام حرام بوده و عامل این کار، مرتکب گناه شده است. حتی اگر تماشای پورنوگرافی منجر به انجام استمناء و یا خود ارضایی نشود. بر اساس این توضیحات ملاحظه می شود که با رویکرد دینی و ارزشی نیز میتوان به جنگ این مشکل رفت و با تقویت توسل و توکل و توفیق طلبی برای هدایت از خداوند و استمداد طلبی حمایتی از ائمه معصوم، باعث ترک این عادت شد. این توصیه، خصوصا در افراد دارای اعتقادات دینی یا بهرمند از خانواده دارای نظام اعتقادی و ارزسی، موثر است.
روان درمانی و ترک پورن:
رواندرمانی شامل درک و کاوش انگیزه ها، خواستهها و تعارضات ناخودآگاه است. درمان شامل باز کردن وقایع دوران کودکی است که ممکن است منجر به رفتارهای اعتیاد آور یا عادات ناسالم شده باشد. هدف درمان کمک به شکستن چرخههای ناسالمی است که شما را در الگوهای مخرب مانند اعتیاد به پورن نگه میدارد.
برنامههای رواندرمانی مختلف میتواند به شما در مدیریت و غلبه بر اعتیاد کمک کند. این درمانها شامل:
*** خانواده درمانی
*** درمان فردی
*** گروه درمانی
*** درمانهای رفتاری، از جمله درمان شناختی رفتاری
درمان شناختی رفتاری (CBT) نوعی روان درمانی است که در آن شما با یک متخصص سلامت روان کار خواهید کرد تا زمینههای مشکل در زندگی خود را شناسایی کرده و راههای غلبه بر آنها را بیاموزید. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) که بر پذیرش افکار و خواستههای شما و تعهد به اعمالی که بیشتر با ارزشهای دیگر همخوانی دارد، تأکید میکند.
درمانهای مبتنی بر ذهن آگاهی (مایند فولنس) شامل افزایش آگاهی از افکار، احساسات و رفتارهای شماست. شما در نهایت بر هر تمایلی که برای تماشای پورن دارید، از طریق تکنیکهای آموخته شده، کنترل خواهید داشت. علاوه بر این، شما یاد خواهید گرفت که احساسات بدنی را مشاهده کنید و به جای کنترل، به آنها اجازه عبور دهید.
روان درمانی پویشی بر آگاهی بیشتر ازافکار و رفتارهای ناخودآگاه، یادگیری در مورد انگیزههای درونی و حل تعارض تمرکز دارد. در هر حال چنانچه اعتیاد به پورن عملکرد شما را مختل کرده است، مشورت یا یک روانشناس خوب؛ میتواند به افزایش بهره وری شما و ترک اعتیاد به پورن کمک کند.
پایگاه تحلیلی خبری شعار سال،برگرفته از منابع گوناگون