شعار سال: شیوع کرونا و تعطیلی مدارس پای کلاس‌های آنلاین را به محیط آموزشی باز کرد.  اما با  این شرایط چقدر از بودجه وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم  به سامانه‌های مجازی اختصاص می‌یابد.

 با وجود تاکید مسئولان آموزش و پرورش بر عدالت آموزشی، اما همچنان زیرساخت‌های مناسب برای آموزش مجازی که از ملزومات است  ایجاد نشده، بهره‌مندی از خدمات الکترونیکی در زمینه آموزش با طراحی سامانه شاد و مدرسه تلویزیونی در کشور اجرا شد که بنا به گفته کارشناسان چنانچه زیرساخت‌های لازم برای اجرای بهینه آن فراهم شود می‌توان به تحقق و توسعه عدالت آموزشی امیدوار بود.

در ماده ۷۸ قانون الحاق که به عدالت آموزشی اشاره دارد،   آمده است: به منظور برقراری عدالت آموزشی و اجرای اصل سی‌ام (۳۰) قانون اساسی و تجهیز تمام  آموزشگاه‌های آموزش و پرورش با اولویت مناطق محروم و روستاها، آستان قدس رضوی و آن دسته از مؤسسات و بنگاه‌های اقتصادی زیرمجموعه نیرو‌های مسلح و ستاد اجرائی فرمان امام و سایر دستگاه‌های اجرائی که تا زمان تصویب این قانون مالیات پرداخت نکرده‌اند، به استثنای مواردی که اذن، ولی فقیه وجود دارد موظف به پرداخت مالیات مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده هستند، منابع حاصله صرفاً جهت توسعه عدالت آموزشی در اختیار وزارت آموزش و پرورش قرار می‌گیرد تا براساس آیین‌نامه‌ای که به این منظور تهیه و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد، هزینه کنند.

نقش وزارت ارتباطات در آموزش‌های مجازی

در لایحه بودجه ۱۴۰۰، دولت برای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات حدود ۳هزار و ۸۱۰ میلیارد تومان در نظر گرفته که شامل ۶۸۷ میلیارد تومان در بخش هزینه‌ای (جاری) و ۳هزار و ۱۲۳ میلیارد تومان در بخش تملک دارایی‌های سرمایه‌ای (عمرانی) می‌شود. این در حالی است که سال گذشته برای این وزارتخانه ۳ هزار و ۶۳۷ میلیارد تومان در بودجه در نظر گرفته شده بود که رشد ۱۲ درصدی داشته است.

در این گزارش به منابع و مصارف آموزش و پرورش و اینکه سال‌های گذشته چقدر سازمان برنامه و بودجه کشور به تجهیز مدارس هوشمند بهای مالی داده است پرداخته ایم.

اعتبارات بسیار اندک وزرات آموزش و پرورش  صرف تجهیزات مدارس

 

سید محمد بطحایی رئیس سابق  مرکز ملی نظارت راهبردی سازمان برنامه و بودجه کشور و وزیر سابق آموزش و پرورش با اشاره به بودجه این وزارتخانه  تخصیص اعتبارات برای تجهیزات آموزش آنلاین اظهار کرد: آنچه که در لایحه بودجه ۱۴۰۰ برای وزارت آموزش و پرورش پیش بینی شده است،  رقم ۱۴۸ هزار میلیارد تومان است که نزدیک به ۱۷ درصد نسبت به بودجه ۹۹ رشد داشته است. به دلیل بودجه انقباضی که برای آموزش و پرورش پیش بینی شده  است حدودا ۱۵ تا ۱۶ هزار میلیارد تومان با آن رقمی که وزارتخانه برای امورات جاری و حقوق و دیون معلمان با کسری مواجه است. هرچند پنج هزار میلیارد هم تخصیص داده شود برای امورات جاری و مطالبات نیروی انسانی است، اما همچنان کسری بودجه  وجود دارد.

او ادامه داد: معمولا تا زمانی که اعتبارات و بودجه جاری مورد نیاز باشد دستگاه‌های اجرایی از جمله وزارت آموزش و پرورش نمی‌تواند اعتبارات را صرف تجهیزات و هزینه‌های عمرانی کند. نکته دیگر اینکه در این بودجه حدود سه هزار و صد میلیارد تومان کل اعتباراتی است که برای تملک دارایی سرمایه‌ای پیش بینی شده است.

رئیس سابق  مرکز ملی نظارت راهبردی سازمان برنامه و بودجه کشور تصریح کرد: البته بودجه هزار میلیارد تومانی هم برای انتشار اوراق در لایحه پیش بینی کردند و همچنین از ظرفیت ماده ۷۸ قانون الحاق هم استفاده‌ای شده که موسساتی مانند نیرو‌های مسلح و آستان قدس در راستای قیدی که در این ماده آمده سازمان‌هایی که اجازه رهبر انقلاب را برای معافیت ندارند، قرار شده مالیات خود را به خزانه واریز کنند تا خزانه آن مبالغ را برای توسعه و تجهیزات مدارس مناطق محروم صرف کند.

وزیر سابق آموزش و پرورش افزود: اعتباراتی که برای تملک دارایی به آموزش و پرورش داده می‌شود دارای دو بخش است، اول به ساخت وساز مدارس و نو سازی‌ها اختصاص دارد و بخش کمی هم برای تجهیزات مدارس پیش بینی می‌شود. از سه هزار و صد میلیارد که ذکر شد اعتبار بسیار اندکی صرف تجهیزات مدارس است.

سهم هر دانش آموز از سرانه تجهیزات ۲۰۰ هزار تومان است!

بطحایی ادامه داد: اگر سرانه کل این مبلغ را محاسبه کنیم فرض کنیم هیچ مدرسه‌ای نسازیم و هیچ تجهیزاتی خریداری نکنیم  و همه را به صورت نقدی به دانش آموزان پرداخت کنیم تا از آن مبلغ تبلت و گوشی هوشمند تهیه کنند، مبلغی حدود ۲۰۰ هزار تومان به هر کدام از آن‌ها می‌رسد. این مقایسه انجام شد تا درگیر رقم‌های ناچیزی که برا‌ی تجهیزات لازم در آموزش مجازی وجود دارد نکنیم.

پای نرخ دلار به آموزش هم باز شد

او گفت: اگر در سال آینده همچنان نیازمند به آموزش مجازی باشیم و به تبع نیازمند تجهیزات مرتبط با آن باشیم مشکلی که امسال با آن مواجه هستیم در سال بعد به شکل حادتری وجود خواهد داشت. به دلیل تورم بالایی که در تجهیزات آموزش مجازی داریم که ناشی از افزایش نرخ دلار و ارزش پول ملی کشور است قیمت آن‌ها به شدت افزایش داشته است.

رئیس سابق  مرکز ملی نظارت راهبردی سازمان برنامه و بودجه کشور ادامه داد: اپراتور‌های تلفن همراه و شرکت‌هایی که خدمات اینترنتی را ارائه می‌دهند و با سود سرشاری هم به دلیل استفاده گسترده از فضای مجازی مواجه شدند. باید در زمینه آموزش مجازی فعالیت خود را بیش از گذشته افزایش دهند. آمار غیر رسمی نشان می‌دهد بیش از ۲۰ درصد دانش آموزان ما تجهیزات لازم برای اتصال به اینترنت و استفاده از کلاس‌های مجازی را ندارند.

وی بیان کرد: دانش آموزی که می‌خواهد از شبکه شاد استفاده کند نیاز به تجهیزات ویژه‌ای با مشخصات تعریف شد‌ه‌ای دارد. در مورد بودجه‌های دولتی و برای هوشمند سازی و استفاده از فضای مجازی برای دانش آموزان و عدم دسترسی تمامی آن‌ها به این تجهیزات سخت افزاری مناسب، اگر متکی به بودجه باشیم.

وزیر سابق آموزش و پرورش در پاسخ به این سوال که چرا تاکنون زیر ساخت‌هایی برای تسهیل آموزش مجازی آماده نشده است؟ توضیح داد: اینطور هم نیست که هزینه‌ای در زمینه  هوشمند سازی در مدارس صرف نشده است. در حالی که امروز دانش آموزان نیاز به تجهیزات آموزشی نداشته و فقط به گوشی هوشمند نیاز دارند.



وی افزود: اگر امکان رفتن وجود داشت می‌توانستند از این امکانات استفاده کنند، اما امروزه دانش آموزان باید در خانه از فضای مجازی استفاده کنند. از این جهت مشکلاتی در این زمینه به وجود آمده است.

رئیس سابق  مرکز ملی نظارت راهبردی سازمان برنامه و بودجه کشور با اشاره به سامانه شاد هم تصریح کرد: قبل از پلتفرم شاد سامانه‌های دیگری هم طراحی شده بود منتهی مورد استفاده قرار نگرفت و کناره گذاشته شد؛ که اگر خوب هزینه می‌شد می‌توانستند در وضعیت بحران کمک زیادی هم به بحث آموزش در دوران کرونا کنند.

بودجه‌ای برای دسترسی به گوشی‌های هوشمند دانش آموزی نیست

بطحایی تاکید کرد: هیچ اعتباری برای دسترسی دانش آموزان به گوشی‌های هوشمند برای استفاده از سامانه ها‌ی آموزشی مانند شاد اختصاص داده نشده باید گفت  بودجه تجهیزات تقریبا صفر است. در قالب ردیف‌های مختلف در نظر گرفته می‌شود و در هر برنا‌مه‌ای برای تجهیزات ردیف مستقلی در  نظر گرفته شده مانند  آموزش متوسطه  یا پیش دبستانی که جدا کردن آن‌ها مشکل است.

دوران کرونا سوای اینکه محدودیت‌های اجتماعی را تبدیل به نوآوری‌های اقتصادی کرد، اما زنگ خطری برای مسئولان و تیم اقتصادی دولت‌ها برای خروج از سیستم سنتی به مدرنیزه شدن است. امکانی که با پولپاشی حل نمی‌شود بلکه نیازمند هدفگیری درست هر مقام اقتصادی و عضوی از سیستم اجرایی کشور برای هزینه کردهاست.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ انتشار: ۳ دی ۱۳۹۹، کد خبر:۷۵۹۸۴۳۹، yjc.ir