شعار سال: در طی چند ماه گذشته خبرهایی مبنی‌بر ساخت‌وساز غیرقانونی در یک ملک ۴۰۰۰ متری در جماران متعلق به دولت بازتاب رسانه‌ای زیادی داشت و شهرداری تهران و نهاد ریاست‌جمهوری با هم به مشکل برخورده‌اند. در این راستا پبروز حناچی شهردار تهران به جلسات هیئت دولت نمی‌رفت. شهرداری می‌گوید این ساختمان تخلف دارد و دولت نباید به ساخت‌وساز ادامه دهد اما دولت به کار خود ادامه داد و محمد سالاری می‌گوید به‌صورت محرمانه در طی روزهای گذشته لغو محدودیت ارتفاعی ملک جماران به شهرداری ابلاغ شده است و اما او می‌گوید شورای شهر مخالف هرگونه تخلفی است و باید بافت سنتی این منطقه حفظ شود. اما مردم جماران به این روند انتقاد شدید دارند و معتقد هستند آنها هم باید اجازه‌ی ساخت بیشتر از دو طبقه را داشته باشند و احساس تبعیض می‌کنند.

پس از انتشار خبر این ساخت‌وساز در فضای مجازی برخی گمان می‌کردند این ساختمان متعلق به شخص حسن روحانی است اما «حمید موسوی» شهردار منطقه یک تهران گفته بود که این ملک متعلق به نهاد ریاست‌جمهوری است و در حال حاضر نیز سازنده‌ی آن بنیاد مسکن است. روابط‌عمومی نهاد ریاست‌جمهوری پیش از این در اطلاعیه‌ای اعلام کرده بود کاربری این ساختمان شخصی و مسکونی نیست. اما جمارانی‌ها حرف‌های متناقضی می‌زنند، برخی این ملک را شخصی و متعلق به حسن روحانی می‌دانند و برخی نیز می‌گویند صاحب آن نهاد ریاست‌جمهوری است. به گفته‌ی یکی از ساکنان این محل ۸۰ درصد مردم فکر می‌کنند این سازه برای حسن روحانی است.

یک فعال سیاسی مدعی شده که مهم‌ترین مخالف این ملک هزار متری، کسانی منتسب به خانواده امام خمینی هستند که می‌خواستند خودشان زمین را بخرند و یک ساختمانی را احداث کنند. برای همین با یک‌سری از اعضای شورا رایزنی کردند و آنها هم پیگیری کردند.
هنوز مشخص نیست هدف از ساختن این ساختمان توسط نهاد ریاست جمهوری چیست و آیا به پس از پایان دوران ریاست‌جمهوری برمی‌گردد؟ این مسئله مبهم است اما برخی گمان می‌کنند ممکن است روحانی پس از پایان دوره‌ی ریاست جمهوری دیگر در منزل فعلی در منطقه‌ی ولنجک ننشیند.
حالا با همین گمانه‌زنی‌ها، حضور احتمالی او با منافع اهالی جماران هم گره خورده است. چون آنها به دنبال این بودند که ارزش خانه‌های این منطقه مانند کوچه‌های بالا و پایین آن افزایش یابد در حالی که تاکنون به دلیل محدودیت ارتفاع قیمت پایینی دارد. البته خیلی از افراد هم مثل داماد مرحوم آقای محمدرضا توسلی در آنجا پنج طبقه ساخته‌اند. یعنی این‌طور نیست که کسی ساختمان بلند احداث نکرده باشد. اما در این بین ساخت ساختمان نهاد ریاست جمهوری چرا اینقدر مساله شده است؟
در این میان جای روایتی بی‌طرف خالی است؛ منطقه‌ای که روحانیون با نفوذی همچون قدرت‌الله علیخانی، سیدمحمد خاتمی، مرحوم هاشمی رفسنجانی، مهدی کروبی، مجید انصاری، حسن خمینی، موسوی خویینی‎ها، مرحوم محمد محمدی گیلانی، مرحوم محمدرضا توسلی و موسوی بجنوردی ساکن این منطقه هستند.

تخلف این ساختمان چیست؟
یکی از تخلفات این ساختمان مربوط به ارتفاع است، بر اساس قانون و برای حفظ بافت سنتی این منطقه نباید بیش از دوطبقه از روی زمین ساخت‌وساز کرد. حجت نظری – عضو شورای شهر تهران – درباره‌ی تخلف این ملک گفته بود: «تخلف دیگر مربوط به درختان این ملک بوده چرا که برابر تصاویر هوایی موجود این ملک در سال ۹۲ که آغاز دولت حسن روحانی بوده پر از درخت است اما سال بعد که عملیات گودبرداری در آن آغاز شده دیگر اثری از درختان دیده نمی‌شود. عدم در نظر گرفتن قطع عمده درختان و ادعای تأیید نقشه بدون قطع درخت و غیرباغ اعلام کردن ملک، تخلف نهاد ریاست‌جمهوری محسوب می‌شود».
خبرنگار برای تهیه گزارش میدانی به این منطقه رفت تا با مردم محلی جماران گفت‌وگو کند؛ متن کامل این گزارش و گفت‌وگو با محمد سالاری – عضو کمیسیون شهرسازی شورای شهر تهران – را در ادامه بخوانید.

«این ساختمون به نام ریاست جمهوری و به کام روحانیه»

ساختمان چهار طبقه‌ای در خیابان حسنی کیا جماران بین بقیه‌ی سازه‌های کوتاه آن منطقه خودنمایی می‌کند، این ساختمان در حال ساخت مشرف به بیت امام خمینی است. چند کارگر و نگهبان در آنجا مشغول کار هستند. خیابان خلوتی است و از امنیت بالایی برخوردار است. ماموری در خیابان باریک آن وجود دارد و عبور ماشین‌ها را کنترل می‌کند، یک میله‌ی آهنی هم در آنجا گذاشته شده است. به گفته‌ی اهالی محل سر هر کوچه دوربین وجود دارد و درباره‌ی باغ بودن یا نبودن آن اختلاف نظر‌هایی بین کارشناس‌ها وجود دارد. ساکنان این منطقه چنین ساخت و سازی را تبعیض می‌دانند چون آنها نمی‌توانند بیش از دوطبقه روی زمین بسازند و اگر این اجازه را داشته باشند، بازار آنجا رونق خواهد کرد.
یکی از کارگران همین ساختمان جنجالی دولت به انصاف نیوز می‌گوید: «این ساختمون برای حسن روحانیه. اینجام مثل بقیه تخلف داره. اما حالا شهرداری گیر داده به این یکی. مشکل شخصی دارن انگار. قبلا قرار بود طبقه چهارم هم مسکونی باشه اما اجازه ندادند. اینجا فقط میشه تا دو طبقه بسازی.»
در ادامه‌ی مسیر یکی از امضاکنندگان طومار غیرقانونی بودن ملک دولت به انصاف نیوز گفت: «منم این طومار رو امضا کردم. تا به حال دوبار نامه نوشتیم. حداقل نتیجه‌ش‌ این میشه که بذارن بقیه هم بسازن تا روی قیمت ملک این منطقه تاثیر بذاره. این ساختمون غیر قانونی داره ساخت میشه. حتی صداوسیما اومد اینجا و گزارش تهیه کرد.»

 محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران در تیرماه امسال گفته بود: ۷۰ هزار پرونده در کمیسیون ماده ۱۰۰ داریم که ۴۰ درصد آنها حکم تخریب دارد اما هنوز اجرائی نشده، هرچند شهرداری کاری قانونی انجام داده است، اما چون این ملک در رابطه با دولت بود، بهتر بود حناچی که عضو هیئت دولت است، با تدبیر بیشتری این کار را انجام می‌داد. این زمین سال‌هاست که متعلق به نهاد ریاست‌جمهوری است و مدت‌ها خانه خاتمی بود و از آنجایی که فرسوده بود و حتی استانداردهای ۲۸۰۰ را نیز پاس نمی‌کرد ریاست‌جمهوری تصمیم گرفت برای تخریب و بازسازی آن اقدام کند. به نظرم به روحانی در این زمینه ظلم شده است؛ چراکه این خانه متعلق به نهاد ریاست‌جمهوری و نه شخص رئیس‌جمهور است».

«این خیابون خط نارنجیه»

یکی دیگر از ساکنان این خیابان را خط نارنجی این منطقه دانست و گفت: «امام خیلی تاکید داشت تا دو طبقه بیشتر در این محله خانه نسازند. تا هم بافت اینحا حفظ شه و هم به بیت امام خمینی مشرف نباشد. حسن خمینی هم اینجا یه سری زمین داره و دلش میخواد بسازه به خاطر همین چیزی به دولت نمیگه. اما اعتراض مردم به تبعیضه اینکه چرا دولت میتونه بسازه اما اونا نه. درحالی که این خیابون خط نارنجیه و هرکسی نمیتونه اونجا ساخت و ساز کنه.»
او در پاسخ به این پرسش که به نظر آنها ملک متعلق به کیست، می‌گوید: «برای دولته. قبلا هم خاتمی تو همین ساختمون زندگی می‌کرد و بعد از این محله خوشش اومد و رفت یکم پایین‌تر و خونه خرید. چون این منطقه امنیت بالایی داره در واقع سپاه امنیت اینجا رو تامین می‌کنه. سر هر کوچه یه دوربین وصله. خیلی از آخوندا اینجا زندگی می‌کنند.»

یکی از مردم این منطقه می‌گوید ۸۰ درصد مردم جماران فکر می‌کنند که این ساختمان متعلق به شخص حسن روحانی است، در حالی که شرکت سازنده آن هم اعلام کرده که برای دولت است و صاحب شخصی ندارد و بیشتر توضیح می‌دهد: «ماه محرم بود و یک روز اهالی جماران با پلاکارد به سمت ساختمون رفتند و اعتراض کردند چون یکبار حسن روحانی به اینجا سر زد مردم فکر می‌کنند ساختمون برای اونه. چند وقت ساخت و ساز متوقف شده اما مردم زورشون نمی‌رسید، قبل از سال ۹۲ میشد در اینجا خونه ۴ طبقه ساخت اما بعد از اون ممنوع شد. حتی یکبار نمانیده امام آقای انصاری اینجا اومد و برای مردم صحبت کرد که به بقیه اهالی هم اجازه ساخت و ساز می‌دهیم اما همچنان خبری نیست.»

«قیمت هر متر ۸۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان»

یکی دیگر از مردم محلی جماران می‌گوید: «به جز حسن روحانی هم کسی اینجا ساختمون چهار طبقه نساخته. مردم محل به این تبعیض اعتراض کردند. تازه خونه حسن روحانی و رفسنجانی هم مصادره‌ایه. این خونه ها همه برای اردشیر زاهدی بوده. زمین پشت آن هم برای صاحب شرکت کارخانه مینو بوده و الانم دارن میسازنش». منظور او از خانه‌ی روحانی، همان ساختمان نهاد ریاست جمهوری است.
یکی دیگر از ساکنان به انصاف نیوز گفت: «اینجا همه غیر قانونی می‌سازند، فقط مربوط به ریاست جمهوری نیست. روبروی همین خونه‌ی روحانی یکی خواست ساختمونشو بسازه اما بهش گیر دادن و خرابش کردن اما در نهایت ساخت و گفت هرکسی گیر بده، آجر به سمتش پرتاب می‌کنم در نهایت کار خودشو کرد. ظاهر خونه‌ها رو نبین داخلش شبیه کاخه.»
اما مشاور املاک ساکن در این خیابان قیمت‌های این خیابان را با جاهای دیگر این منطقه چندان متفاوت نمی‌داند و توضیح می‌دهد: «همون خیابون حسنی کیا بین ۸۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان پول هر متره. قیمت بالایی داره و هرکسی نمی‌تونه اونجا خونه بخره و امنیت بالایی داره. اما اگر بذارن که بیشتر از دو طبقه بسازند قیمتا بیشتر میشه.»

سالاری: شبانه آمدند و ستون‌ها را بتون‌ریزی کردند

محمدسالاری-عضو شورای شهر پنجم تهران- درباره‌ی اینکه چرا با وجود تخلفات ساختمانی گسترده در آن منطقه اما ملک دولت در جماران فقط جنجالی شد، به انصاف نیوز گفت: «در اصل مخالف هرگونه تخلف ساختمانی هستیم اعم از اینکه ساختمان حقیقی یا حقوقی باشد. اما در جریان تخلفات ساختمان‌های دیگر آن منطقه نبودیم. آنها به‌صورت تدریجی نیم‌طبقه یا طبقه‌ای را اضافه کرده‌اند. عمدتاً هم مربوط به مدیریت شهری سال‌های گذشته بوده؛ به ما گزارشی در فرایند ساخت‌وساز ارائه نشد. البته یکی از ساختمان‌ها در قسمت ورودی غربی همین خیابان حسنی کیا وجود دارد که هم ارتفاع آن زیاد است و هم یک زیر طبقه اضافی دارد، ساختمانی بسیار لاکچری است. از آنجا بازدید کردیم اما زمانی متوجه‌ی این ماجرا شدیم که ساختمان ساخته شده بود و بعداً دیدیدم در شورای معماری تصویب شده است. به‌موجب گزارش‌های مردمی در جریان ساختمان نهاد ریاست جمهوری قرار گرفتیم؛ در ابتدا متوجه شدیم اصلاً پروانه ندارد؛ کل این ساختمان بدون پروانه ساخته شده است و نسبت به همسایه مجاور پیشروی بیشتری کرده و همچنین متوجه شدیم قصد ساخت اضافه طبقه هم دارد. علی‌رغم تذکر به کسانی که مسئول اجرای ساختمان بودند، شبانه آمدند و ستون‌ها را بتون‌ریزی کردند. فردای آن روز با گزارش‌های مردمی در آنجا حضور پیدا کردیم. شهرداری را مجاب کردیم تا بر اساس قانون با آنها برخورد کند.»

پشت مردم قایم شدند

او از اینکه به عقیده‌ی برخی ممکن است این جنجال رسانه‌ای ساختمان دولت، شخصی باشد؛ ابراز بی‌اطلاعی کرد و گفت: «موضوعی که به ما ربط دارد، تخلف ساختمانی است و چون متعلق به نهاد ریاست‌جمهوری است، انتظار داریم این نهاد هم بیشتر از بقیه این قوانین را رعایت کنند، همانطور که در زمان انتخابات به قانون شهروندی اشاره کردند. اما وقتی آنها دیدند که محکم ایستاده‌ایم و اجازه‌ی اضافه بنا را نمی‌دهیم می‌خواستند کل طرح تفضیلی محله را یعنی محدودیت ارتفاعی را حل کنند و پشت مردم قایم شدند. به مردم وعده‌هایی دادند و گفتند حق آنها ضایع شده است. ممکن است منافع شخصی مردم هم ایجاب کند با این طرح همیاری کنند اما در نهایت هیچ کاری برای مردم هم انجام نشد چون تصمیم دارند در حوزه‌ی شمال و شمال غربی فقط اجازه‌ی ارتفاع بدهند اما شورای شهر اجازه نخواهیم داد این اتفاق بیافتد. سازمان بازرسی کل کشور هم نامه‌ی رسمی‌ای به اداره شهرسازی زده و با این مسئله مخالفت کرده است. سازمان میراث‌فرهنگی هم گفته است از نظر ما آنجا محدوده‌ی میراثی است.»

قصد داریم ضرر و زیان مردم را جبران کنیم

این عضو شورای شهر تهران درباره‌ی طرح اخیر شورا درباره‌ی اهالی قدیمی جماران توضیح داد: «طرحی را اخیراً در شورای مطرح کردم و کلیت آن تأیید شد. طبق آن طرح قصد داریم ضرر و زیان مردمی که پیش از محدودیت‌های ارتفاعی آنجا ساکن بودند را جبران کنیم، به مردم قدیمی محله ظلم شده است، تعداد آنها هم حدوداً ۴۰ تا پلاک است، قرار است شهرداری را ملزم کنیم که از طریق مختلف یعنی مثلاً املاک آنها را بر اساس قیمت منطقه‌های مجاور که به آنها اجازه‌ی ساخت پنج طبقه‌ای داده بودند، خریداری کنند و آنها که تمایل به فروش ندارند و قصد نوسازی دارند، شهرداری آن را با ارتفاع دوطبقه تخریب و نوسازی کند و پولی هم از آنها نگیرد یا اینکه شهرداری می‌تواند به کسانی املاکی در جای دیگری بدهد.
نباید برای شخصیت‌های سیاسی که آنجا برخلاف قانون ساختمان‌سازی کرده‌اند، رانتی قائل شویم، شورای شهر با هرگونه افزایش ارتفاع مخالف است. آن محدوده‌ میزبان بنیان‌گذار کبیر جمهوری اسلامی ایران بوده و یک مکان رویداد در مقیاس شهری، منطقه‌ای و جهانی است. در همه‌ی مکان رویدادهای دنیا بافت قدیمی و سنتی آن را حفظ می‌کنند؛ مطابق با مفاد قانون سوم توسعه مصوبه‌ی شورای اسلامی ملزم به حفظ بافت سنتی جماران هستیم و مصوبه‌ی شورای‌عالی شهرسازی و معماری کاملاً غیرقانونی است و مسیر کارشناسی را طی نکرده و با یک رویکرد تحکمی از بالابه‌پایین است. جماران باید بافت سنتی خود را حفظ کند. حتی بناهایی که درگذشته در آنجا ساخته شده؛ از نظر ما باید قلع و جمع‌آوری شوند.»

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری مهر، تاریخ انتشار: ۱۹ دی ۱۳۹۹، کدخبر: ۵۱۱۳۴۹۴، www.mehrnews.com