روزبه کردونی نوشت: این ایام که موضوع "مرغ" به یک چالش سیاست گذاری در کشور و بحران در منازل ایرانیان تبدیل شده است، مهم است که توجه داشته باشیم " بحران مدیریت مرغ " نه داستان امروز و فقط این دولت که روایت یک چالش حداقل ۲۴ ساله در عرصه مدیریت اقتصادی و سیاست گذاری در کشور است. سال ۱۳۷۷ (دولت سید محمد خاتمی)، سال ۱۳۹۰ (دولت محمود احمدی نژاد) و اسفندماه ۱۳۹۹ (دولت حسن روحانی) ایامی هستند که مستند میتوان ادعا کرد کشور با بحرانی بنام " قیمت مرغ " روبرو بوده است.
شعار سال: ریچارد نفیو که از او به عنوان معمار تحریمها علیه ایران در دوران اوباما نام میبرند در کتاب " هنرتحریمها " به موضوع بحران مرغ در ایران در سال ۲۰۱۲ اشاره میکند و مینویسد: " برنامه تحریمهای آمریکا نتایج دیده نشده و حاشیهای نیز بوجود آورد ... که اصلا مورد هدف آمریکاییها نبودند. برای مثال افزایش مرغ در سال ۲۰۱۲ از این دست مسائل بود. آمریکا هیچ تحریمی علیه واردات مرغ ایران وضع نکرده بود، اما قیمت مرغ در سال ۲۰۱۲ .. بالا رفت. افزایش قیمت مرغ درست در ایام تعطیلات در ایران بوجود آمد که در آن مرغ اهمیت بسیار بالایی دارد. "**
مشخص است که موضوع مرغ در سال ۲۰۱۲ (۱۳۹۰-۱۳۹۱) آنقدر بحرانی بوده است که نفیو در کتاب خود از آن به عنوان یک نشانه اثرگذاری تحریمها یاد میکند. مهم است که اشاره شود بررسی صحت ادعای نفیو این خصوص موضوع این یادداشت نیست بلکه هدف این است که تاکید شود بحران مرغ روایت یک ناکارمدی و سومدیریت طولانی است که در سه دهه گذشته در همه دولتها نمود داشته است.
در ادبیات سیاست گذاری مسائل بدخیم (Wicked problem) به مسائلی اطلاق میشوند که قاعده توقف ندارند. آیا بحران مرغ را باید به عنوان یک مساله بغرنج سیاستی برشمرد؟ پاسخ این سوال روشن نیست، اما آنچه روشن است این است که حداقل ۲۴سال است موضوعی به نام " قیمت مرغ" یک بحران در ساحت سیاست گذاری و مدیریت کشور است و دولتها و جریانات مختلف در مواجه و مدیریت آن ناکام بوده اند.
برای مطالعه بیشتر پیشنهاد میشود سه گزارش مرکز پژوهشهای مجلس پیرامون بحران مرغ را که در سالهای ۱۳۷۷، ۱۳۸۶ و ۱۳۹۹ منتشر شده است مطالعه کنید.
۱- گزارشی پیرامون علل افزایش قیمت مرغ و تخم مرغ (زمان انتشار - خرداد ۱۳۷۷)
۲- بررسی صنعت تولید گوشت مرغ در کشور (زمان انتشار – ۱۳۸۶)
۳- تحلیل چالش های توزیع و تأمین خوراک مرغداریهای کشور (اذرماه – ۱۳۹۹)
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات، برگرفته از خبرآنلاین، تاریخ انتشار:۱۱ فروردین ۱۴۰۰، کد خبر:۱۵۰۰۲۰۴، www.khabaronline.ir