شعار سال: با انتخاب سیدابراهیم رئیسی به عنوان رئیس جمهور، تشویش‌ها در مورد جانشینی او در قوه قضائیه افزایش پیدا کرد، چرا که رئیسی راه تحول در قوه قضائیه را پیش گرفته بود و حالا با حضور او در پاستور ادامه این مسیر در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته بود و از طرفی انتظار می‌رفت فردی به جای او سکان ریاست قوه قضائیه را برعهده بگیرد، که راه تحول را در این قوه ادامه دهد.

در جریان گمانه‌ها در مورد حضور چهره‌های مطرح با سابقه قضائی در مقام ریاست قوه قضائیه، روز دهم تیر ماه سال جاری بود که خبر انتصاب غلامحسین محسنی اژه‌ای با حکم مقام معظم رهبری منتشر شد.

اژه‌ای که از فارغ‌التحصیلان مدرسه حقانی است، در حوزه درس خوانده و درس خارج از فقه را تا اخذ مدرک دکترای تخصصی در رشته حقوق خصوصی ادامه داده است. نام او که همیشه در پرونده‌های برخورد با مفسدین دانه درشت اقتصادی شنیده می‌شود، به مدت ۷ سال معاون اول رئیس قوه قضائیه بوده است.

البته اژه‌ای پیش از این، با برپایی دادگاه‌های علنی برخورد با مفسدان دانه درشت اقتصادی دوره طلایی را در قوه قضائیه رقم زد، تا جایی که بنابر گفته‌های رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی «زمانی که مبارزه با دانه درشت‌ها مفسد اقتصادی آرزو بود، اژه‌ای در همان مقطع مبارزه با فساد را ضمن برخورد با دانه درشت‌هایی مثل فاضل خدادادی، شهردار تهران و مهدی هاشمی آغاز کرد.» وحید جلال‌زاده بر این نکته نیز تاکید کرد که اژه‌ای با حضور در مسئولیت‌های مختلف نشان داده توانایی انجام مسئولیت‌های متوجه ریاست قوه قضائیه را دارد.

هر چند جلال‌زاده به توانایی رئیس جدید قضائیه برای انجام وظایف این مسئولیت اشاره می‌کند، اما نکته حائز اهمیت در رابطه با ریاست قوه قضائیه تداوم سیاست‌های تحولی در این قوه است. همچنانکه مقام معظم رهبری نیز در حکم انتصاب اژه‌ای به ریاست قوه قضائیه، او را به مأموریت‌های دستگاه قضا در قانون اساسی و همچنین ادامه رویکرد تحولی و اجرای سند تحول موجود، «گسترش فناوری‌های نوین در دستگاه قضائی»، «گماردن نیرو‌های کارآمد و جهادی در مسئولیت‌ها»، «ارج نهادن به خدمات قضات پاکدامن و در عین حال برخورد قاطع با تخلفات» و «ارتباط با متن مردم» توصیه کردند.

 

در حقیقت با توجه به اینکه بسیاری از جمله جلال‌زاده معتقدند با اجرایی شدن سند تحول قضائی امید و اعتماد مردم نسبت به این قوه افزایش پیدا کرده، از این رو ادامه مسیر تحول توسط اژه‌ای نیز به دغدغه دلسوزان تبدیل شده است. در این میان توانایی و اراده ریاست جدید قوه قضائیه جهت تداوم حضور در این مسیر نیز به محل کنکاش تبدیل شده است. در واکنش به گمانه‎‌ها در مورد عزم اژه‌ای جهت ادامه مسیر تحول در قوه قضائیه عده‌ای نظیر عضو کمیسیون قضائی مجلس شورای اسلامی به نقش او در تدوین سند تحول قضائی اشاره کرده و گفته بودند «اژه‌ای همانند رئیسی، قوه قضائیه را به‌خوبی می‌شناسند و در زمره افرادی قرار دارد که از ابتدا به صورتی وارد قوه قضائیه شده همه مناصب دستگاه قضائیه را طی کرده، مراحل مختلف را گذرانده است.»

سید حاجی محمد موحد اظهار کرده بود «معتقدم این شایستگی کاملاً در اژه‌ای وجود دارد که بتوانند همان‌طور مقام معظم رهبری در حکم‌شان مأموریت‌هایی را به ایشان محول کردند، به این مأموریت‌ها جامه عمل بپوشاند و زمینه اجرایی شدن سند تحول قضائی را با جدیت تمام پیگیری کنند و شاهد تحول و دگرگونی اساسی باشیم.»

سابقه حضور غلامحسین محسنی اژه‌ای در قوه قضائیه و همکاری او با ریاست قبلی این قوه مهر تائیدی بر عزم او جهت پیگیری تحول در قوه قضائیه است. کما اینکه محمدرضا میرتاج‌الدینی به تجربه ۴۰ ساله اژه‌ای در قوه قضائیه اشاره کرده و گفته بود «محسنی اژه‌ای از نیرو‌های کارآزموده در قوه قضائیه است. در حقیقت اگر بخواهیم سه فرد با تجربه که به همه مسائل قوه قضائیه اشراف دارند، را معرفی کنیم یکی از آن‌ها محسنی اژه‌ای یکی از آن‌ها است.» این نماینده مجلس شورای اسلامی در ادامه خاطرنشان کرده بود «در دوره رئیسی هم از نیرو‌های مؤثر و حتی معاون اول او بوده لذا انتظار از محسنی اژه‌ای این است که در دوران ریاستش در قوه قضائیه مسیر تحول در این قوه همچنان ادامه پیدا کند و حتی محکم‌تر و قوی‌تر هم شود.»

در مجموع هر چند با عزیمت سید ابراهیم رئیسی از قوه قضائیه به قوه مجریه بسیاری نگران وضعیت قوه قضائیه و استمرار تحول در این قوه بودند، اما به باور بسیاری حضور فردی نظیر غلامحسین محسنی اژه‌ای در این مقام که پیش از این توانایی او در این قوه محک خورده است، می‌تواند نشان‌دهنده این نکته باشد که راه تحول در دستگاه قضا نه تنها ادامه پیدا می‎‌کند بلکه با قدرت‌تر پیش می‌رود، همچنانکه به عقیده بسیاری از صاحب نظران همچون حسن نوروزی اژه‌ای قوه محرکه قوه قضائیه است.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری آنا، تاریخ انتشار: ۲۰ تیر ۱۴۰۰، کدخبر: ۳۵۰۱۰۷، www.ana.press