شنیدهها حاکی از آن است که از حدود یک هفته گذشته آب از مرز دو کشور ایران و افغانستان به سمت ایران با شدت بیشتری رها شده است که این موضوع یا با اراده خود افراد طالبان صورت گرفته و یا به دلیل عدم کنترل توسط مسئولین این کشور دوست و همسایه اتفاق افتاده است. حال باید دید با روی کار آمدن طالبان شرایط همکاری آبی بین دو کشور به چه صورت پیش خواهد رفت.
شعار سال: سد دوستی بین دو کشور ایران و ترکمنستان و بر روی رودخانه هریررود ساخته شده است که بر اساس قراردادی که بین کشورها بسته شده سالانه میزانی آب از این سد نصیب ایران نیز میشود.
محمد درویش اظهار داشت: یک قرداد آبی بین دو کشور ایران و افغانستان از سالها پیش تنظیم شده بود که بر اساس این قرارداد باید ۸۰۰ میلیون متر مکعب آب از رودخانه هیرمند به ایران منتقل شود و در رابطه با رودخانه هریررود نیز مبنی بر این بود همین اتفاق در سد دوستی که در بین مرز ایران و ترکمنستان است نیز بیفتد. در حال حاضر بر اساس اخبار منتشر شده با ورود طالبان به کشور افغانستان و تسلط بر شهر نیمروز آب را به سمت ایران رها کردند.
وی افزود: برخی معتقدند که رهاسازی آب توسط طالبان به پاس قدردانی از دولت ایران جهت همکاری استقرار امارت اسلامی در کشور افغانستان صورت گرفته است که البته این موضوع هنوز توسط ایرانیها مورد تایید قرار نگرفته است. در هر صورت تا چند سال آینده که طالبان به یک دولت قوی و مقتدر بدل شوند و قدرت افغانستان را به دست بگیرند و یک وزارت نیرو در این سرزمین مستقر شود میتوان امیدوار بود که آب همچنان از دو رودخانه هیرمند و هریررود جریان خواهد داشت. خوشبختانه وزارت نیرویی همچون وزارتخانه ایران ندارند که در این صورت قطعا یک قطره آب نیز نصیب ایران نمیشد.
این کارشناس حوزه محیط زیست تصریح کرد: اگر در حال حاضر شاهد کم آبی در نواحی شرقی کشور هستیم به دلیل خشکسالیهایی است که در افغانستان اتفاق میافتد. در دولت پیشین این کشور نیز ایران سالانه ۸۰۰ میلیون متر مکعب آب را نیز دریافت میکرد و در بعضی سالها که بارندگی و سیلابهای بیشتری است میزان آب بیشتری به سمت ایران رها میشد. اگر مشکل آب در سیستان و بلوچستان مشاهده میشود فقط به دلیل است که علاوه بر چاه نیمه ۱،۲ و ۳ چاه نیمه ۴ هم احداث شده که بیش از ۱.۵ میلیارد متر مکعب آب را در این چاه نیمهها ذخیره میشود.
طالبان با ورودی آب ایران چه میکند؟
درویش ابراز کرد: هدف از این ذخیره این است که مسئولین میخواهند علاوه بر تامین آب زابل، آب زاهدان و کرمان را نیز تامین کنند و در نتیجه شاهد خشک شدن تالابهای منطقه همچون هامون میشویم. کم آبی در ایران ریشه درونی دارد و ارتباطی به افغانستان ندارد. در رابطه با رهاسازی آب از حدود یک هفته پیش از سمت افغانستان دو احتمال وجود دارد اول اینکه خود طالبان دست به این اقدام زدهاند و یا اینکه مسئولین و کارکنان مرتبط با این موضوع دست از کار کشیدهاند و کنترلی بر این پروژه نبوده و آب رها شده است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در نهایت باید گفت تا پایداری دولت جدید در افغانستان میتوان امیدوار بود که مشکل آبی در مرز بین این دو کشور نخواهیم داشت و دولت جدید به این زودی ارادهای برای قطع آب به روی ایران ندارد. اگر دولتی همچون ترکیه در افغانستان بودند که میتوانستند ۱۲۰ میلیارد متر مکعب نفت نیز بسازد قطعا قطرهای آب از این این کشور به ایران نمیرسید. برای اینکه روند ورود آب به کشور تضمین شود باید از طریق انرژی بادی برق به افغانستان بفروشیم و به ازای برقی که به شدت نیاز دارند آب دریافت کنیم و مشکلات آبی خود را تا حدی حل کنیم.
شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از جماران نیوز، تاریخ انتشار: ۲۸مرداد ۱۴۰۰، کد خبر: jamaran.news/۱۵۲۱۷۳۲