شعار سال: یکی از بزرگترین نقص‌های موجود در قانون کار ایران کورجنس بودن آن است. یعنی در موارد بسیاری این قانون زنان کارگر را ندیده است. مثلا موضوع آزار جنسی در محیط کار کلا نادیده گرفته شده است، و یا مرخصی زایمان برای زنان در نظر گرفته شده است که آن را به نه ماه نیز افزایش داده‌اند، اما بدون هیچ درایت و تمهیدی برای اجرایی شدن. برای همین، این به اصطلاح امتیاز زنان، بسیاری را از ادامه کار در واحد اقتصادی منع می‌کند.

سهم زنان از اشتغال در بازار کار ایران در حدود ۱۱.۷ درصد است. به گزارش ایسنا در سال ۹۹ تعداد شاغلان مرد نوزده میلیون و ۶۰۵ هزار و ۳۷۴ نفر و تعداد شاغلان زن به سه میلیون و ۶۵۷ هزار و ۶۷۳ نفر رسیده است. عمده این زنان در بخش خصوصی شاغل هستند. بر اساس آمار مرکز آمار ایران در سال ۹۷ بیشترین سهم اشتغال زنان در بخش خدمات با ۵۳.۴ درصد و کمترین مربوط به بخش کشاورزی با ۱۹.۷ درصد است. همچنین سهم اشتغال زنان در بخش خصوصی با ۷۷.۳ درصد بسیار بیشتر از اشتغال زنان در بخش دولتی با ۲۲.۷ درصد است. همین مساله اهمیت بررسی وضعیت زنان در این بخش را به خوبی نشان می‌دهد.

شرایط کار در بخش خصوصی

یکی از بزرگترین نقص‌های موجود در قانون کار ایران کورجنس بودن آن است. یعنی در موارد بسیاری این قانون زنان کارگر را ندیده است. مثلا موضوع آزار جنسی در محیط کار کلا نادیده گرفته شده است، و یا مرخصی زایمان برای زنان در نظر گرفته شده است که آن را به نه ماه نیز افزایش داده‌اند، اما بدون هیچ درایت و تمهیدی برای اجرایی شدن. برای همین، این به اصطلاح امتیاز زنان، بسیاری را از ادامه کار در واحد اقتصادی منع می‌کند. زیرا کارفرما منتظر زن کارگر بعد از ۹ ماه نمی‌ماند و قانونی نیز کارفرما را مجبور به برگشت به کار زن نمی‌کند. از این قبیل نقص‌ها در قانون کار زیاد است، اما هنوز برای خیلی از کارگران در نقاط مختلف کشور اجرای همین قانون کار یک ایده‌آل است.

زنان شاغل روزانه حدود ۱۰ ساعت را در تولیدی می‌گذرانند، در حالیکه هیچگونه امکاناتی برای نگهداری از فرزندان ندارند. هیچ قانونی کارفرما را ملزم به دایرکردن مهدکودک برای فرزندان کارگر نمی‌کند. حتی شهرک‌های صنعتی نیز با وجود تعداد بالای زنان کارگر اقدام به احداث چنین مرکزی در این استان نکرده‌اند. زنان کارگر تولیدی به ندرت (معمولا یک چهارم زنان شاغل) بیمه شده‌اند و حقوق آن‌ها پایین‌تر از حداقل حقوق وزارت کار است.

فروغ سمیع‌نیا

پرونده ویژه: تبعیض جنسیتی در حوزه کار

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال برگرفته از جامعه شناسی زنان روز