شعار سال: در بسیاری از کشورها کودکان در سنین دبستان یا حتی گاهی پایینتر از این سن را مورد ارزیابی قرار میدهند تا کودکانی که دارای نیازهای ویژه هستند، مورد شناسایی قرار بگیرند و بتوانند اقدامات حمایتی و توانبخشی لازم را دریافت کنند. در کشور ما نیز از سال ۱۳۷۵ سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور در قالب طرح سنجش سلامت نوآموزان، اقدام به ارزیابی کودکان در بدو ورود به مدرسه و پیش دبستانی میکند.
فرخلقا عکافی دارای دکترای مشاوره، مدیر تشخیص و پیشگیری سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور در گفتگو با یک رسانه با اعلام اینکه امسال بر اساس برنامهریزیهای انجام شده یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر باید مورد سنجش قرار گیرند از افزایش تعداد پایگاهها و تغییرات سنجش امسال با سالهای گذشته خبر داد. به گفته وی از نیمه خرداد در هزار و ۲۰۰ پایگاه اولیه و ۸۰۰ پایگاه تخصصی کودکان متقاضی ورود به دبستان مورد ارزیابی قرار میگیرند.
وی در مورد مراحل چرخه سنجش نوآموزان گفت: مراحل چرخه سنجش نوآموزان به این صورت است که پیش ثبتنام توسط مدیر مدرسه در سامانه سنجش انجام میشود و بعد از مشخص شدن پایگاه سنجش، والدین در روز و زمان تعیین شده برای انجام غربالگری سنجش به پایگاهها مراجعه میکنند.
مدیر تشخیص و پیشگیری سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور با تأکید بر اینکه در غربالگریها هیچ کشوری مانند کشور ما عمل نمیکند و در این زمینه کشورمان جزو سرآمدترین کشورهای دنیا است، گفت: غربالگریهای بهداشتی شامل سلامت دهان و دندان، پوست و مو، مسائل حرکتی، بینایی شامل غربالگریهای بینایی و دید رنگ، غربالگری شنوایی شامل مشکلات شنوایی و گفتاری و ارزیابی آمادگی تحصیلی یعنی مواردی که پیشنیاز برای ورود هر کودک به مدرسه است در ارزیابیهای طرح سنجش گنجانده شده است.
عکافی افزود: بعد از ارزیابی اگر نوآموز مشکلی نداشت به پایگاه جامع سلامت فرستاده میشود و فرایند سنجش را کامل میکند. در صورتی که نوآموز دارای مشکلی بود یا مشکوک باشد اقدامات متفاوتی انجام میشود که در مرحله اول ارجاع به پایگاههای تخصصی است. تشخیص نهایی به ما کمک میکند که متوجه شویم دانشآموز در چه مدرسهای و با چه شرایطی میتواند به تحصیل مشغول شود. بر این اساس گروهی از نوآموزان به مدارس عادی، گروهی به مدارس عادی به همراه معلم تلفیقی و گروهی به مدارس استثنایی ارجاع داده میشوند و تعداد کمی هم از نظر هوشی در گروه بهزیستی قرار میگیرند.
وی در خصوص اینکه بیشترین مشکلات طی سالهای اخیر به چه مسائلی مربوط بوده است، گفت: طی دو سال اخیر با توجه به بیماری کرونا و اینکه خیلی از بچهها بهدلیل کرونا به پیشدبستان نرفتهاند، عمده مشکل آنها مشکلات ارتباطی بوده است البته گروههایی هم داریم که خانوادهها بهخاطر حساسیت روی کرونا اصلاً به پایگاهها مراجعه نکردهاند، اما امسال با توجه به کاهش آمار کرونا و در نظر گرفتن پروتکلهای بهداشتی با کمک وزارت بهداشت امیدواریم نوآموزان بیشتری برای سنجش مراجعه کنند. مدیر تشخیص و پیشگیری سازمان آموزش و پرورش استثنایی در ادامه به رایگان بودن طرح سنجش در مناطق محروم اشاره کرد و افزود: خانوادههای عشایر یا ساکن در مناطق محروم و برخی از اتباع بیگانه که در کشورمان ساکن هستند بدون پرداخت هزینه میتوانند نوآموزانشان را برای طرح سنجش به پایگاهها بیاورند.
وی با تأکید بر اینکه سنجش امسال با سنجش سالهای گذشته از دو منظر متفاوت است، گفت: امسال با توجه به حساسیت خانوادهها تعداد پایگاهها را افزایش دادهایم و از آنجا که در ارزیابیها بهدلیل مشکلاتی که دانشآموزان در بحثهای قامتی، انحراف پا، قد، ستون فقرات داشتند و تعداد زیادی از بچهها در درست راه رفتن و دویدن مشکل داشتند ارزیابی شایستگیهای حرکتی را هم اضافه کردیم که این دو مورد سنجش امسال را از سالهای قبل متمایز میکند.
مدیر تشخیص و پیشگیری سازمان آموزش و پرورش استثنایی با تأکید بر اینکه شناسایی و مداخله بهنگام تأثیر زیادی در شناسایی مشکلات کودکان دارد، گفت: براساس طرح سنجش، دو گروه از نوآموزان مورد شناسایی قرار میگیرند؛ نوآموزانی که مشکلات خفیف دارند که با پیشگیری ثانویه مشکلاتشان اصلاح میشود و از اختلالات رشدی در آنها جلوگیری میشود و نوآموزانی که با اختلالات شدید شناسایی میشوند که برای آنها هم اقدامات توانبخشی انجام میشود و از تکثیر معلولیت جلوگیری میشود.
عکافی با بیان اینکه متأسفانه در برخی مراکز خصوصی اقدام به فریب خانوادهها میکنند، گفت: فقط ارزیابیهایی که از طریق فرایند پیش گفته و در قالب پایگاههای مجاز انجام شده باشند قابل استناد هستند و بقیه ارزیابیهای خارج از محدوده پایگاهها از نظر ما برای ثبتنام دانشآموزان دارای اعتبار نیست.
وی با تأکید بر اینکه نوآموزانی که سال گذشته در دوره پیش دبستانی مورد سنجش قرار گرفتهاند به هیچوجه نیاز به مراجعه مجدد ندارند، گفت: نوآموزانی که سال گذشته مورد سنجش قرار گرفتهاند اصلاً نیاز به مراجعه مجدد ندارند مگر اینکه سال گذشته مراحل انجام سنجش را نیمهکاره رها کرده باشند.
مدیر تشخیص و پیشگیری سازمان آموزش و پرورش استثنایی در پایان با بیان اینکه خانوادهها برای کودک اضطراب ایجاد نکرده و او را تهدید نکنند و از ارزیابیها نترسانند از خانوادهها خواست در روزی که برای سنجش مراجعه میکنند فرم نوبتگیری، اصل شناسنامه نوآموز و والدین آنها، مبلغ ۶۰ هزار تومان پول بهصورت نقدی و کارت واکسن نوآموز را به همراه داشته باشند، علاوه بر این موارد اطمینان از وضعیت سلامتی نوآموز و صرف تغذیه و چنانچه نوآموز از سمعک، دارو و عینک و موارد دیگر استفاده میکند، باید این ابزار را حتماً به همراه داشته باشند و مسئول پایگاه را از این امر مطلع کنند.
شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از سایت روزنامه ایران، تاریخ انتشار:۱۲ خرداد ۱۴۰۱، کد خبر: ۶۱۵۲۸۴، www.irannewspaper.ir