شعار سال: متانول یکی از مهم‌ترین محصولات پتروشیمی است که کاربرد‌های گسترده‌ای در زنجیره تولید کالا‌های فناورانه دارد، اما مجموعه‌ای از متغیر‌های درون‌زا و برون‌زا، باعث شده بازار‌های جهانی این محصول به سرعت از دست تولیدکنندگان ایرانی خارج شود.

مسعود فروزنده، پژوهشگر و کارشناس صنعت نفت در این‌باره گفت: «مجموعه‌ای از عوامل مانند تغییر دائمی سیاست دولت در نرخ‌گذاری خوراک، پس‌افتادگی ناشی از تحریم در فناوری تولید و انقضای گواهی‌نامه‌های کیفیت اغلب تولیدکنندگان کشور زمینه از دست رفتن بازار‌های صادراتی متانول را فراهم کرده است.»

او درجه کیفی یا گرید متانول را یکی از چالش‌های تولید در ایران خواند و ادامه داد: به سبب تحریم‌ها و توقف انتقال دانش، تکنولوژی تولید پلنت‌های ایرانی به روز نشده و به همین دلیل کیفیت متانول ایران از متانول عربستان، کره جنوبی و حتی چین پایین‌تر است.

فروزنده به استفاده از فرمول‌های جدید تولید متانول توسط رقبای ایران هم اشاره کرد و گفت: دو چالش لایسنس و گرید، قابلیت تولیدکنندگان ایرانی برای رقابت با شرکت‌های خارجی را به شدت کاهش داده است.

این کارشناس بازاریابی و صادرات محصولات پتروشیمی و به ویژه متانول را چالش بزرگ دیگری دانست که شرکت‌های ایرانی را دچار مشکل فروش کرده است: وقتی شرکت بازرگانی پتروشیمی ایران که به صورت تخصصی روی فروش محصول در خارج از کشور کار می‌کرد، به اسم خصوصی‌سازی در اختیار افراد فاقد صلاحیت و تجربه لازم قرار گرفت، پیش‌بینی می‌شد که در آینده‌ای نه چندان دور، قدرت بازاریابی و فروش محصولات پتروشیمی کشور افت کند. به عبارت دیگر یک سازمان قدرتمند و متمرکز از بین رفت و هریک از شرکت‌های تولیدکننده مجبور شدند شبکه بازاریابی و فروش خارجی محصول را خود ایجاد کنند؛ بنابراین فرض کنید برای محصولی مانند متانول، ۵ سازمان فروش در خارج از کشور باید ایجاد شود که طبیعتا با ساختار‌های هزینه‌ای متفاوت، قیمت‌های متفاوتی برای محصول خود اعلام می‌کنند.

او اضافه کرد: در ابتدای دهه ۱۳۸۰ که برای صنعت پتروشیمی کشور ریل‌گذاری می‌شد، برای پیش‌گیری از همین دست مشکلات، تصمیم گرفته شد فروش خارجی در شرکت بازرگانی پتروشیمی متمرکز شود، اما آن شرکت در دوره آقای احمدی‌نژاد و برخلاف انتظار، به بازاریان سنتی واگذار شد که تقریبا هیچ شناختی از پیچیدگی‌های بازرگانی و فروش محصولات پتروشیمی در بازار جهانی نداشتند تا امروز شاهد مشکل فروش محصولاتی مانند متانول در بازار‌های جهانی باشیم.

فروزنده موازی‌کاری و هرزرفتن منابع را از جمله زیان‌های تغییر رویه‌های فروش خارجی محصولات پتروشیمی معرفی کرد و گفت: سعی و خطا‌های مداوم و انباشته نشدن تجربه از ویژگی‌های منفی بازاریابی منفردانه شرکت‌های ایرانی است، ضمن این‌که به شکل‌گیری شبکه نسبتا بزرگی از واسطه‌گر‌ها و معامله‌کننده‌ها منجر شده که در مجموع هزینه‌های مبادله را افزایش می‌دهد و از همین طریق هم قابلیت رقابت متانول ایران را کاهش می‌دهد.

این سندپژوه صنعت نفت، همکاری دانشگاه شیراز و شرکت ملی پتروشیمی را برای ارتقای فناوری تولید متانول پیشنهاد کرد و ادامه داد: به موازات تلاش برای ارتقای سطح فناوری، لازم است یک استراتژی بازاریابی و فروش محصولات پتروشیمی در بازار‌های جهانی تدوین شود تا تولیدکنندگان کشور در رقابت با خارجی‌ها ضربه بیشتری نخورند.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت انصاف نیوز، تاریخ انتشار: ۱۵ آبان ۱۴۰۱، کدخبر: ۳۷۹۲۳۰، www.ensafnews.com