شعارسال: محمدابراهیم رئیسی، درباره توسعه تجدیدپذیر‌ها در راستای کمک به حل ناترازی برق در کشور اظهار داشت: پیش‌بینی می‌شود که برای سال آینده ۲۵ هزار مگاوات کسری تراز برق داشته باشیم که این میزان از هیچ روشی به سرعتی که به سال آینده برسد امکان‌پذیر نخواهد بود، بعبارت دیگر در قالب مدیریت عرضه تقریبا غیرممکن است بتوانیم این میزان ناترازی را جبران کنیم.

وی افزود: اگر بخواهیم سریع‌السیرترین نیروگاه‌ها را نیز احداث کنیم تا پیک سال آینده به این حجم از تولید نمی‌رسیم، بنابراین اصل داستان مدیریت مصرف است، سال آینده جز با مدیریت مصرف و یا واردات برق نمی‌توانیم مسئله را حل و فصل کنیم.

این کارشناس حوزه برق و انرژی تصریح کرد: موضوع ناترازی برق جدای از عدم مدیریت مصرف عدم مدیریت بخش توزیع و تولید است به این ترتیب که عدم مدیریت باعث شده ما نیروگاه‌های فرسوده داشته باشیم، نیروگاه‌ها به دلیل عدم سرمایه‌گذاری متناسب با رشد نیاز به برق توسعه پیدا نکردند، تغییراتی که قرار بود در شبکه‌های توزیع برای کاهش تلفات انجام شود، اجرا نشده، قرار بود راندمان نیروگاه‌ها با استفاده از سیکل ترکیبی افزایش پیدا کند، اما انجام نشده است، همه این‌ها کنار هم باضافه عدم مدیریت در تولید و مصرف ما را به اینجا رسانده نتیجه اینکه اگر همین اکنون تصمیم بگیریم که ۲۵ هزار مگاوات نیروگاه احداث کنیم و حدود ۲۵ میلیارد دلار هم سرمایه‌گذاری کنیم رسیدن به این عدد شدنی نیست.

وی گفت: راه‌حل دولت برای احداث نیروگاه تجدیدپذیر و حل مسئله ناترازی از این مسیر راه‌حل خوبی است، تنوع‌بخشی به سبد تولید برق یکی از نیاز‌های اصلی و ضروری کشور است، زیرا اکنون ۹۵ درصد تولید برق کشور به سوخت فسیلی وابسته است علیرغم این همه پتانسیل انرژی تجدیدپذیر حتی استفاده از نیروگاه‌های هسته‌ای و زغالسنگ‌سوز پاک نیز باید در برنامه باشد، گسترش تجدیدپذیر‌ها بسیار مهم است، اما مسئله این است که نیروگاه‌های تجدیدپذیر غیر از برقابی و تلمبه‌ای-ذخیره‌ای‌ها که مخزن ذخیره‌سازی دارند؛ برق غیرمطئمن تولید می‌کنند یعنی تولیدشان بستگی به تابش خورشید و وزش باد دارد، بنابراین برق غیرمطمئن تولید می‌شود که همان زمان هم باید مصرف شود، نیروگاه‌های خورشیدی ظهر تولید برق دارند که به دلیل عدم مدیریت و ورود کولر‌های غیراستاندارد مصرف می‌شود.

رئیسی ادامه داد: میزان انرژی تولیدی این نیروگاه‌ها به اندازه تولید برق نیروگاه‌های برقابی و حرارتی نیست یعنی حدود ۳ تا ۴ برابر ظرفیتی که قرار است برای نیروگاه حرارتی ایجاد کنیم باید نیروگاه خورشیدی ایجاد کنیم. یعنی اگر این میزان نیروگاه تجدیدپذیر که هدف‌گذاری شده احداث شود؛ یک‌سوم و یا یک‌چهارم آن میزان قابلیت استفاده دارد، ضمن اینکه راندمان نیروگاه‌های خورشیدی حدود ۲۰ درصد است و طبیعتا قابلیت ۲۰ درصد تولید برق دارند، اما نیروگاه‌های حرارتی هر زمان که سوخت دراختیار داشته باشند امکان تولید برق را دارند.

وی تاکید کرد: نیروگاه‌های تجدیدپذیر باید ۳ تا ۴ برابر رقم ناترازی تولید برق داشته باشند تا بتوانند آن را جبران کنند، نکته دیگر اینکه حجمی که برای احداث نیروگاه تجدیدپذیر در دستور کار قرار گرفته روی بازار جهانی خرید پنل تاثیر می‌گذارد، علاوه بر آن اصولا زیرساخت، توان فنی و گمرکی نیز در داخل نداریم، اگر شدنی هم باشد نیروگاه خورشیدی و تجدیدپذیر بدون ذخیره‌ساز‌ها در جهان توسعه پیدا نکرده‌اند، یعنی بدون اینکه به ذخیره‌سازی و بهینه‌سازی توجه کنیم؛ نمی‌توانیم گسترش انرژی تجدیدپذیر داشته باشیم.

این کارشناس حوزه انرژی خاطرنشان کرد: پکیج رفع ناترازی در کشور صرفا روی محور افزایش عرضه تجدیدپذیر‌ها امکان‌پذیر نیست علاوه بر آن اکنون نیروگاه‌های حرارتی توان تولید بالا ندارند، زیرا فرسوده هستند، تبدیل نیروگاه گازی به سیکل ترکیبی هم نیاز به سرمایه دارد، موج‌سواری روی تجدیدپذیر‌ها برای حل ناترازی هم برنامه بلندمدتی نیست و اگر کل منابع کشور را هم به این موضوع اختصاص دهیم؛ نتیجه نمی‌گیریم.

وی بیان کرد: تمرکز روی هرگونه انرژی باید معقول، مستدل و با برنامه‌ریزی و همه‌جانبه‌نگر باشد بدون این‌ها و عدم توجه به ذخیره‌سازی و اصلاح شبکه و هرگونه فعالیت در این زمینه جزیره‌ای فکر کردن است، بنابراین توسعه تجدیدپذیر‌ها باید با مطالعه و با فکر باشد که مبالغ محدودی هم که در اختیار داریم هدر نرود و این پول و سرمایه محدود را جایی مصرف نکنیم که استفاده‌ای ندارد، تجدیدپذیر‌ها راهحل ناترازی برق و گاز نیست بلکه این مدیریت مصرف و توزیع برق است که وضعیت ما را بهتر می‌کند.

رئیسی اظهار داشت: ما منتاسب با امکانات باید تجدیدپذیر‌ها را توسعه دهیم، مثلا کشور نروژ ۹۰ درصد برق را از برقابی‌ها ۷۰ درصد برق آلمان از تجدیدپذیر‌ها است، در کشور ما ابتدا باید علت بررسی شود و بعد اقدام به احداث نیروگاه از هر نوعی کنیم بدون تعیین این چارچوب هرگونه هدف‌گذاری بیهوده است، اینکه هدفگذاری کنیم ۲۲ هزار مگاوات تجدیدپذیر احداث کنیم یعنی اینکه در نظر داریم یک‌پنجم برق کشور را از تجدیدپذیر‌ها تامین کنیم، اما آیا این عدد قابلیت فنی اتصال به شبکه را دارد و مشکلات برق کشور را حل می‌کند؟ این اعداد بر اساس هیجانات ناترازی انرژی هرساله مطرح می‌شود، مثلا در برنامه چهارم توسعه در نظر داشتیم ۵ هزار مگاوت تجدیدپذیر داشته باشیم، اما اکنون ۱۵۴۰ مگاوات تجدیدپذیر داریم، بنابراین هدف‌گذاری ۲۲ هزار مگاواتی درواقع دور و غیرممکن است چراکه اگر مطالعات فنی و شیوه تامین مالی نداشته باشیم و ندانیم چرا در نظر داریم تجدیدپذیر را توسعه دهیم و فقط بدنبال حل ناترازی هستیم، کارکردی ندارد ما باید تنوع‌بخشی و دوری از سوخت فسیلی و کاهش گاز گلخانه‌ای را در دستور کار قرار دهیم و در غیر این صورت تمرکز روی تجدیدپذیر بدون مطالعه نتایجی نخواهد داشت.

شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از ایلنا، تاریخ انتشار: 4اسفند1403، کدخبر:1599332، www.ilna.ir