شعارسال: بازار کرمان از میدان ارگ شروع و به میدان مشتاقیه ختم میشود. هر بخش از بازار کرمان در زمان یکی از فرمانروایان این شهر ساخته شده و در ایران منحصربهفرد و دارای شهرت جهانی است. بازار بزرگ کرمان از بازارهای متفاوت تشکیل شده است. بازار کرمان بیش از 60 درصد آثار تاریخی این شهر را در خود جای داده است.
مجموعه و بازار گنجعلیخان : دارای چهار سوقی رفیع و حمامی بسیار بزرگ و عالی با میدان و مدرسه و ضراب خانه و مساجدی چند به همراه آب انباری بسیار بزرگ و محکم با طراحی معماران یزدی و اصفهانی می باشد. بدلیل برخورد تقاطع دو راسته بازار در محل چهار سوق گنجعلی خان در گذشته این مکان مهمترین و پر ترافیکترین نقطه شهر محسوب میشد. این چهار سوق جز مجموعه گنجعلیخان است.
نمای داخلی این چهار سوق با گچبری جالب و نقاشی های با رنگ و روغن با اینکه ۴۰۰ سال از ترسیم آنها میگذرد هنوز زیبایی خود را حفظ کردهاند تا قبل از ورودی معماری جدید و تداخل معماری غربی، گنبدهای بازار به صورت یک باند به هم پیوسته بوده و از مرتفعترین بناهای شهر بعد از مسجد جامع محسوب می شود.
کاروانسرای چهار سوق : این کاروانسرا در دو طبقه و دارای نزدیک به 90 حجره و انباری و محل استراحت مسافرین بود و دو راسته بازار در ضلع های شرقی و جنوبی آن قرار داشت. طبقه فوقانی آن برای استفاده مسافرین بود و در پایین حجره ها و مغازه ها قرار داشت.
بازار اختیاری (شاهی) : از مهمترین بخشهای این بازار میتوان به مدرسه علمیه شفیعیه، کاروانسرای گلشن، سرای سردار و بازارچه آن منسوب به سردار نصرت و تیمچه محمودیه و در انتهای آن حمام یا چایخانه سنتی وکیل را نام برد اشاره کرد.
مجموعه و بازار وکیل : از مهمترین عناصر این بازار می توان حمام وکیل، کاروانسرای وکیل، مدرسه حیاطی، دو قیصریه (اول و دوم) و مسجد وکیل را نام برد. به دستور محمد اسماعیل خان وکیل المک حاکم کرمان در ۱۲۸۲ ه- . ق (۱۸۵۶ میلادی) و پسرش مرتضی قلی خان وکیل ثانی و اولادش ساخته شده است.
مجموعه و بازار حاج آقا علی (بازار آهنگری) : از مهمترین عناصر مجموعه حاج آقا علی به غیر از بازار میتوان آب انبار، کاروانسرا و مسجد چهلستون را نام برد.
مجموعه و بازار ابراهیم خان : مشتمل بر مدرسه و خلوت حمام و قیصریه و آب انبار است.
بازار قلعه محمود : در این بازار بیش از 100 مغازه وجود دارد. یکی از عوامل فرسودگی این بازار مغازههای مخروبه و فرسودهای است که به حال خود رها شدهاند. هنوز هم آهنگریها به سبک قدیم در این بخش از بازار به چشم میخورند. بازار مظفری جزو مجموعه امیر محمد مظفر است و از پدیدههای این بخش از بازار میتوان از تکیه (صفه) عزاخانه، بازار قدمگاه، و مسجد جامع کرمان نام برد. در بازار کرمان بازار ها و راسته های دیگری وجود دارد که هر کدام دارای تاریخچه و متعلقات خاص خود هستند، بازار سراجی، راسته بازار کفاشها، بازار کلاه مالها، بازار نقارخانه، بازار مسگری، بازار میدان قلعه، بازار زرگری، بازار ارگ، بازار کفاشها. در اینجا به برشمردن نام آنها بسنده می کنیم تا در فرصت مقتصی به تفضیل به آنها بپردازیم.
با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت مکان بین، www.makanbin.com