خبرنگار فانا با سعید ملکی مدیرعامل شرکت روناک دارو درخصوص اتهامات دیدبان شفافیت و عدالت علیه این شرکت گفت‌وگویی تفصیلی انجام داده که به شرح زیر است:

شرکت روناک دارو در سال 1381 با هدف تولید فرآورده‌های دارویی تزریقی با فناوری پیشرفته تاسیس شد. این فراورده‌ها تا پیش از آغاز فعالیت روناک دارو به صورت کامل وارداتی بودند. عملیات اجرایی ساخت کارخانه از سال 1384 آغاز و از انتهای سال 1391 تولید در کارخانه آغاز شد. شرکت روناک دارو در ابتدا 13 سهامدار خصوصی داشت که در حال حاضر این تعداد به 5 سهامدار رسیده است. کارخانه در شهرک صنعتی کاوه واقع شده و هم‌اکنون کارخانه روناک دارو به تنهایی 280 نفر پرسنل دارد اما با طرح‌های توسعه اجرا شده و تشکیل شرکت‌های متعدد در حوزه‌های تولید ماده اولیه، داروهای ضدسرطان، پخش و ... مجموع تعداد کارکنان گروه هم‌اکنون به حدود 600 نفر رسیده است.

شرکت برای 20 مولکول دارویی پروانه دارد و کار روی 30 مولکول دیگر نیز در مراحل مختلف در حال انجام است.

دیدبان شفافیت و عدالت بطور خاص دو اتهام را متوجه شرکت روناک دارو کرده است. یکی اینکه شرکت را به گرانفروشی متهم کرده و دیگر اینکه مدعی شده سازمان غذا و دارو به حمایت از روناک دارو شرایط انحصاری را برای این شرکت به وجود آورده است. درخصوص اتهام گرانفروشی عنوان شده که ما یک ماده دارویی را به قیمتی خریداری کرده و محصول نهایی را با قیمت بسیار بالاتر (12 هزار و 800 تومان) می‌فروشیم. در این زمینه باید بگویم که صنعت دارو، صنعت پیچیده‌ای است و نیاز به سرمایه‌گذاری بزرگی دارد. اینکه در گزارش دیدبان شفافیت و عدالت ادعا شده که روناک دارو یک ماده ارزان را می‌خرد و داروی نهایی را 12 هزار و 800 تومان می‌فروشد، حقیقت نداشته و کذب است. صنعت داروسازی هزینه‌های بسیار سنگینی در حوزه‌های مختلف مانند سرمایه‌گذاری، دستیابی به تکنولوژی، واحدهای تحقیق و توسعه، آزمایشگاه‌های تخصصی و ... دارد و نمی‌توان صرفا با قیمت یک ماده اولیه درخصوص قیمت محصول نهایی قضاوت کرد. اما به صورت جزیی‌تر باید بگویم که قیمت داروی پنتاپرازول در زمانی که شرکت تاکدا ژاپن آن‌را وارد ایران می‌کرد، هر عدد معادل 6 یورو بود که بسیار گران بود. آن زمان میزان مصرف این دارو در ایران حدود یک میلیون عدد در سال بود. ما بعد از تولید این دارو می‌توانستیم براساس مکانیزیم قیمت‌گذاری وزارت بهداشت، 40 تا 60 درصد قیمت داروی برند را برای این دارو بگیریم اما در نهایت قیمت 6320 تومان را گرفتیم، نه قیمت 12 هزار و 800 تومان مورد ادعای دیدبان!

نکته کلیدی دیگر اینکه تمامی این قیمت‌گذاری‌ها مربوط به قبل از دوره جناب آقای دکتر دیناروند (1390) بوده و اصلا مربوط به دوره ایشان نیست که به ایشان اتهام حمایت از روناک دارو را زدند. قیمت داروی پنتاپرازول در نهایت پس از سه مرحله قیمت‌گذاری طی سال‌های مختلف، هم‌اکنون به 10 هزار تومان رسیده که باز هم پایین‌تر از قیمت ادعایی دیدبان است. این را هم باید اضافه کنم که مصرف این دارو بعد از کاهش قیمتی که نسبت به داروی برند داشت، در کشور به شدت افزایش یافت و هم‌اکنون جزو پروتکل‌های درمانی و جراحی‌های پزشکی است. نکته جالب آنکه ما حدود 50 تا 60 درصد بازار این دارو را در کشور در اختیار داشتیم اما بعد از ما یکی از شرکت‌های شبه‌دولتی نسبت به تولید این دارو مبادرت کرد که براساس استانداردهای رایج تولید نیز نیست، وارد بازار شد و هم‌اکنون بالغ بر 52 میلیارد تومان هم فروش مربوط به این دارو را دارد.

به مثال‌های دیگری هم در این زمینه اشاره می‌کنم. داروی سرطان زومتا از طریق شرکت نوارتیس وارد کشور می‌شد که قیمتی معادل 830 هزار تومان داشت. فرم 4 میلی‌گرمی این دارو را ما هم‌اکنون تولید می‌کنیم اما به دلیل شکل خاص فرم 5 میلی‌گرمی این دارو، امکان تولید آن در کشور نبوده و همچنان با همان قیمت 830 هزار تومان وارد کشور می‌شود. روناک دارو در حالی که می‌توانست برای این دارو (زولدرونیک اسید) طبق مکانیزم قیمت‌گذاری وزارت بهداشت، قیمتی معادل 40 تا 60 درصد قیمت داروی برند را دریافت کند که بین 320 تا 480 هزار تومان می‌شد، به دلیل سیاست‌هایمان قیمت 88 هزار تومان را گرفتیم که در نهایت قیمت مصرف‌کننده آن ۱۰۰ هزار تومان شد. تا پیش از تولید، زولدرونیک اسید خریدار بسیار کمی در کشور داشت که علت آن هم گرانی قیمت دارو بود اما بعد از تولید ما میزان مصرف این دارو در کشور نیز به شدت افزایش یافت. میزان مصرف این دارو از 10 به 90 هزار عدد و از نظر ارزشی نیز از 8 به 12 میلیارد تومان رسیده است. یعنی میزان مصرف 9 برابر شده در حالی هزینه دارو فقط 1.5 برابر شده است.

داروی دیگر که برای بیماران سرطانی کاربرد دارد، کلسیم فولینات است که چندین شرکت واردکننده از ژنریک‌ساز‌های جهانی اقدام به واردات آن می‌کردند. ما پس از تولید این دارو می‌توانستیم قیمتی بین ۴۲ تا ۵۶ هزار تومان برای این دارو بگیریم اما قیمت ما در نهایت 16 هزار تومان تعیین شد. یعنی اغلب قیمت‌های ما یک سوم تا یک دهم قیمت معادل داروی وارداتی بوده است.

یک مثال دیگر هم این است که داروی والپروات سدیم برای بیماران صرع را شرکت سانوفی ۶۸ هزار تومان قیمت می‌داد اما زمانی که ما تصمیم به تولید این دارو گرفتیم و قیمت ما ۳۵ هزار تومان تعیین شد، به یکباره سانوفی قیمت خود را به 21 هزار تومان کاهش داد و عملا مرتکب دامپینگ شد. در حقیقت حداقل کاری که ما توانستیم در این زمینه انجام دهیم این است که سانوفی مجبور شد به شدت قیمت داروی خود را کاهش دهد. همانطور که مقام معظم رهبری درباره اقتصاد مقاومتی توصیه‌های مکرری داشتند و به نظرم در نامگذاری چندین سال اخیر همواره از اقتصاد مقاومتی یاد کرده‌اند به نظر دوستان اقتصاد مقاومتی غیر از اقدامات انجام شده از سوی روناک دارو مانند تولید، افزایش قدرت خرید مردم، کاهش قیمت داروها، جلوگیری از خروج ارز، اشتغالزایی و ... بوده است یا خیر؟

من جناب آقای دکتر توکلی را جناب صادقی می‌دانم لذا با توجه چنین دستاوردهای بزرگی به نظرم ایشان برای بار دوم ناگزیر از طلب حلالیت هستند. ضمن اینکه شرکت روناک دارو پیگرد قانونی درخصوص اتهامات وارده را برای خود محفوظ می‌دارد.

شرکت روناک اعتقاد دارد با تولید محصولات این شرکت سالانه حداقل 50 میلیون یورو صرفه‌جویی ارزی برای کشور ایجاد شده است و این موضوع کاملا مستند و با مدرک است. اگر شرایط به همین منوال ادامه یابد و بتوانیم طرح‌های توسعه بیشتری را اجرا کنیم قطعا میزان صرفه‌جویی ارزی ناشی از تولیدات ما افزایش نیز خواهد یافت. به این دلیل که روناک دارو همواره اولین تولیدکننده یا دومین تولیدکننده یک دارو بوده توانسته قدرت خرید مردم را افزایش داده و در عین حال بار مالی بیمه‌ها را کاهش دهد. تا پیش از شروع به تولید محصولات ما دسترسی مردم به داروهای گرانقیمت وارداتی پایین بود اما بعد از به تولید رسیدن محصولات روناک دارو میزان دسترسی و در نتیجه میزان مصرف این داروها در کشور به شدت افزایش یافت. هم‌اکنون نیز در حال اجرای طرح‌های توسعه هستیم.

در حال حاضر حدود 60 میلیارد تومان برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای در روناک دارو سرمایه‌گذاری شده است. طرح توسعه خطوط لیو فیلیزه و خوراکی (قرص و کپسول) در حال اجرا هستند. همچنین به دنبال تولید یک فراورده‌ای هستیم که اگر دولت بخواهد آن را وارد کند باید دستکم 50 میلیون یورو هزینه کند.

این اتهام هم کاملا رد شده است. روناک دارو تاکنون چندین درخواست برای تولید محصول داشته که وزارت بهداشت با این درخواست‌ها و ورود این دارو به فارماکوپه مخالفت شده و اسناد آن نیز موجود است. ضمن اینکه محصولات ما نیز تولیدکنندگان مشابه داخلی دارد و انحصاری درخصوص آنها وجود ندارد.

افزایش سرانه مصرف دارو در کشور کاملا طبیعی است. در دهه ۶۰ تمام کارخانه‌های داروسازی در کشور دولتی بودند. ارز کشور نیز بسیار کم بود و در نتیجه امکان واردات دارو نیز وجود نداشت. کم کم میزان وضعیت اقتصادی کشور بهبود یافت و داروهای با فناوری‌های جدید وارد کشور شدند و البته داروهای بایوتک نیز گران بوده و هستند. در دهه ۸۰ شرکت‌های خصوصی برای تولید داروهای هایتک ایجاد شدند. از جمله شرکت روناک دارو نیز وارد عمل شد. در حال حاضر شرکت‌های خصوصی داروسازی موجود در ایران به اغلب تکنولوژی‌های روز داروسازی دسترسی داشته و آنها را می‌توانند تولید کنند. اینکه سرانه مصرف دارو در کشور بالا رفته حرف درستی است اما نتیجه آن افزایش سن امید به زندگی در کشور از 63 به 75 سال طی سال‌های اخیر و ارتقای سطح سلامت جامعه بوده است.