شعارسال: در آغاز هر سال و به سنتی دیرین، مقام معظم رهبری ضمن تبریک سال نو، در کنار پیام تبریک نام و محوری هدفمند برای سال جدید، پیشنهاد می کنند و نظام برنامه ریزی و مدیریت کشور، مدیران و سیاستگذاران و احاد شهروندان ،خود را ملزم به همگرایی با این پیام می دانند. متن حاضر، با رویکردی کاربردی، اقدام به تشریح پیشینه این پیام ها نموده است.امسال نیز همانند سال های گذشته تا لحظات سال نو منتظر می مانیم تا معظم له ، نام برگزیده سال جدید را به اطلاع عموم مردم ایران برسانند.
شعار سال و فلسفه نامگذاری ها :
غلامعلی حداد عادل، فلسفه طرح و بیان شعار سال را در بیانی ایجابی ، جلب توجه مردم به یک ارزش خاص و در نقطه مقابل یا بیانی سلبی،تمرکز شهروندان بر اهمیت یک مشکل ویژه می داند. بر این اساس ، رهبر معظم انقلاب با اطلاعات و گزارشهایی که از سراسر کشور دریافت میکند، همچنین بررسی برخی پارامترهای اجتماعی، دینی و فرهنگی و همانند آنها، توجه مردم را به یک موضوع خاص جلب نموده و نظام برنامه ریزی ، مدیریتی و سیاستگذاری کشور را بدان سمت جهت دهی می نمایند. در سالیانی که رهبر انقلاب به سنت نامگذاری سال میپردازند، بیشتر مطالب پیامهای نوروزی ایشان نیز دربارهٔ دلایل این نامگذاری است. در نگاهی دیگر، رهبر انقلاب با تعیین نام برای این سالها، بر توقعات مردم از دولت ها ، تأکید خاص دارند.
پیشینه نام گذاری شعار سال ، به سال 1369 بر می گردد، در ابتدا پیام های نوروزی رهبر انقلاب بر یک موضوع خاص تاکید می کرد و این روند تا سال 1377 ادامه داشت اما از 1378 به بعد ،برای هر سال نام ویژه ای انتخاب شده است، که به آن شعار سال نیز گفته شده می شود.
پیشینه نام گذاری سال ها :
پیام های رهبر انقلاب به مناسبت آغاز سال جدید از ابتدا تا سال ۱۳۷۸:
۱۳۶۹: تأکید بر «تحول درونی و اصلاح امور»
۱۳۷۰: تأکید بر «صبح روشنی»
۱۳۷۱: تأکید بر «تحکیم معنویت»
۱۳۷۲: تأکید بر «عدالت اجتماعی»
۱۳۷۳: تأکید بر «صرفهجویی»
۱۳۷۴: تأکید بر «وجدان کاری، انضباط اجتماعی، انضباط اقتصادی»
۱۳۷۵: تأکید بر «ضرورت پرهیز از اسراف و حفظ ثروت و منابع عمومی کشور»
۱۳۷۶: تأکید بر «توجه به معنویات و فضایل اخلاقی»
۱۳۷۷: تأکید بر «صرفهجویی و پرهیز از اسراف، قناعت و پایداری بر مواضع اسلامی و انقلابی»
فهرست نامگذاری سالها : ۱۳۷۸: سال امام خمینی نامیده شد. این نامگذاری به دلیل همزمانی آن با یکصدمین سال تولد امام خمینی (ره) در آن سال بود.
۱۳۷۹: سال امام علی(ع) بود. دلیل آن نیز وجود دو عید غدیر در آن سال بود.
۱۳۸۰: سال اقتدارملی و اشتغالآفرینی نامیده شد.
۱۳۸۱: به عنوان سال عزت و افتخار حسینی نامگذاری شد. دلیل این نامگذاری نیز تقارن ماه محرم قمری در فروردین و اسفند ماه همان سال بود، در واقع دهه محرم که روزهای سوگواری شیعیان است دوبار در یک سال قرار گرفته بود.
۱۳۸۲: سال خدمتگزاری.
۱۳۸۳: سال پاسخگویی بود. بیشتر سازمانهای دولتی سعی کردند تا با تهیه بولتن و جزواتی دربارهٔ عملکرد وزارتخانه یا سازمان مربوطه، خود را پاسخگو نشان دهند برخی سازمان ها جلسات مردمی برپا میکردند و به سوالات مردم پاسخ میگفتند.
۱۳۸۴: تحت عنوان سال همبستگی ملی و مشارکت عمومی نامگذاری شد که برخی آن را به نوعی از دل مشغولیهای رهبر انقلاب دانستند. تهدیدات ایالات متحده و کشمکش اروپا و جمهوری اسلامی ایران بر سر فعالیت های هستهای ایران موجب گردید تا رهبری تمامی مطبوعات، احزاب و سیاستمداران داخلی را به نوعی همبستگی و دوری از مناقشات داخلی دعوت کند.
۱۳۸۵: سال پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله نامیده شد. اساس این نامگذاری از آن جهت بود که در آن سال دوبار تاریخ وفات محمد (صلی الله علیه و آله وسلم)، به تاریخ قمری، در تقویم بود. یکبار در ابتدای سال و یکی در پایان سال. برخی نیز آن را به دلیل چاپ کاریکاتورهای پیامبر اسلام در اقدامی بیسابقه در نشریه دانمارکی در سال قبل از آن میدانند. محمود احمدینژاد، رئیس جمهور وقت ایران، نامههای خود به سران کشورهای جهان در این سال، با یادکرد این نامگذاری و به پیروی از پیامبر اسلام نگاشته و ارسال نمود.
۱۳۸۶: سال اتحاد ملی، انسجام اسلامی. رهبری در پیام نوروزی آوردند: «آرزو و امید همه ایرانیان «استقلال ملی، عزت ملی و رفاه عمومی ملت» است و همه این اهداف به برکت «ایمان اسلامی، اتحاد کلمه» خواهد شد» و «ایجاد تفرقه و تضعیف وحدت ملی ایرانیان» و «به وجود آوردن مشکلات اقتصادی برای متوقف کردن پیشرفت کشور» را دو روش عمده دشمنان برای مقابله با ملت ایران و نظام جمهوری اسلامی برشمرد.
۱۳۸۷: نوآوری و شکوفایی. رهبر انقلاب در تشریح علت نامگذاری سال ۱۳۸۷به این عنوان، به «نوآوری بزرگ و تاریخی ملت ایران در پیروزی انقلاب ایران (۱۳۵۷)» اشاره کردند. سال ۱۳۸۷ سیامین سال بعد از انقلاب ۱۳۵۷ ایران است.
۱۳۸۸: حرکت به سمت اصلاح الگوی مصرف.
۱۳۸۹: همت مضاعف، کار مضاعف.
۱۳۹۰: جهاد اقتصادی. به دلیل سال ابتدایی طرح هدفمندسازی یارانهها در ایران و افزایش تحریمهای بینالمللی علیه ایران در سال ۱۳۸۹، رهبر انقلاب فعالیتهای اقتصادی را کافی ندانستند و ضمن نامگذاری سال ۱۳۹۰ به عنوان (جهاد اقتصادی) خواستار مجاهدت کلیه قشرها و نهادها در زمینه اقتصاد شدند.
۱۳۹۱: تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی.
۱۳۹۲: حماسهٔ سیاسی و حماسهٔ اقتصادی. توجه به تولید ملی به عنوان «حماسه اقتصادی» و برگزاری انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ در ایران به عنوان «حماسه سیاسی»، دلیل نامگذاری این سال است.
۱۳۹۳: اقتصاد و فرهنگ، با عزم ملی و مدیریت جهادی
۱۳۹۴: دولت و ملت، همدلی و همزبانی
۱۳۹۵:اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل
۱۳۹۶: اقتصاد مقاومتی، تولید - اشتغال
۱۳۹۷ : -
نامگذاریهای سالیانه از سوی رهبر انقلاب اسلامی باعث شده تا
هرساله تکاپویی در نهادهای حاکمیتی و دولتی ایجاد شود و این نهادها با تمرکز بر این نام (که یکی از دغدغه های اصلی کشور نیز هست)، به حل این موضوع بپردازند. بنظر می رسد در سال 1397 ، مواردی همانند رفع مشکلات معیشتی(اقتصاد) ، تعاون و همکاری ، کارآمدسازی دولت ها و فسادستیزی و مواردی از این جنس، می تواند بشکل بالقوه، بعنوان دغدغه های رهبر معظم انقلاب در شعارسال 1397،مورد توجه قرار داشته باشد.
منابع و ماخذ :
1.مرکز اسناد انقلاب اسلامی
2.پایگاه اطلاعرسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتاللهالعظمی سیدعلی خامنهای
اختصاصی شعار سال