آشنایی با منابع آب زیرزمینی

مقاله " آشنایی با منابع آب زیرزمینی" که توسط اندیشکده تدبیر آب ایران تهیه و تدوین شده است، از طریق تارنمای اندیشکده منتشر شد. اندیشکده تدبیر آب در نظر دارد موضوعات مهم پایه‌ای در زمینه نظام تدبیر آب را با همکاری صاحبنظران بصورت مقاله‌های علمی-ترویجی تدوین و در اختیار جامعه قرار دهد. آب زیرزمینی تجدیدپذیر کره زمین بطور متوسط حدود ۱۰۰۰۰ کیلومترمکعب در سال است ( نزدیک به یک چهارم کل آب تجدید شونده) که ۲۰ درصد آن با منشاء نفوذ مستقیم بارش و ۸۰ درصد حاصل نفوذ جریانات آب سطحی است.

شعار سال: مقاله " آشنایی با منابع آب زیرزمینی" که توسط اندیشکده تدبیر آب ایران تهیه و تدوین شده است، از طریق تارنمای اندیشکده منتشر شد. اندیشکده تدبیر آب در نظر دارد موضوعات مهم پایه‌ای در زمینه نظام تدبیر آب را با همکاری صاحبنظران بصورت مقاله‌های علمی-ترویجی تدوین و در اختیار جامعه قرار دهد. آب زیرزمینی تجدیدپذیر کره زمین بطور متوسط حدود ۱۰۰۰۰ کیلومترمکعب در سال است ( نزدیک به یک چهارم کل آب تجدید شونده) که ۲۰ درصد آن با منشاء نفوذ مستقیم بارش و ۸۰ درصد حاصل نفوذ جریانات آب سطحی است. این منابع که بخشی از چرخه آب در زمان حاضر را تشکیل می‌دهد نسبت به حجم آب زیرزمینی که در یک دوره طولانی در اعماق چند هزارمتری سطح زمین ذخیره شده‌اند، بسیار اندک است (یعنی ۱/۰ درصد کل ذخایر آب زیرزمینی). بنابراین، فقط بخش بسیار کوچکی از حجم کل ذخایر آب زیرزمینی در هر سال تجدید می‌شود. آب زیرزمینی همانند سایر منابع طبیعی در معرض تهدید فعالیت‌های بشر چه به لحاظ کمی و به لحاظ کیفی قرارگرفته است. در مقایسه با منابع آب سطحی، آثار و پیامدهای پمپاژ و بهره‌برداری بی‌رویه منابع آب زیرزمینی به آرامی و در طول زمان خود را نشان می‌دهد. برآورد از مقادیر ذخایر این منابع با دقت کم و شناخت از وضعیت این منابع و تغییرات وضعیت آن‌ها، به راحتی قابل مشاهده و مستندسازی نیست. نظارت بر روندها به همین لحاظ با دشواری بیشتری روبرو است. روند احیای این منابع در مقایسه با منابع آب سطحی کندتر است. در مجموع به همین دلایل، توجه به حفاظت و پایداری این منابع، شناخت بهتر از این منابع و تهدیدات بالقوه و راهکارهای مقابله با این تهدیدات، نیاز به توجه ویژه‌ای دارد. این مقاله با این رویکرد به پارادکس یا متناقض نمای ذخایر بزرگ اما امکان برداشت‌های محدود، می‌پردازد.