شعارسال: در حاليکه ارز ديجيتال چتر خود را بيش از گذشته در آسمان اقتصادي جهان گسترانيده، که در اينجا؛ آسياي غربي و در شمال خليج فارس، يعني ايران با دو نگاه متفاوت رو به رو شده است. نگاهي که ميگويد چه بخواهيم، چه نخواهيم ارز ديجيتال به زودي از حاشيه به متن خواهد آمد؛ لذا بايد با آن تعامل کرد و نگاهي که کاملا موضوع را نفي کرده و حتي نميخواهد درباره آن فکر کند.
اظهارات دو تفکر متفاوت
همين چند ماه پيش بود يعني در اوايل بهمن ماه سال 1396، وزير ارتباطات از عدم تصميمگيري مناسب درباره بيت کوين و ارزهاي مجازي انتقاد کرد. محمد جواد آذري جهارمي، در برج ميلاد جاييکه هفتمين همايش سالانه بانکداري الکترونيک و نظامهاي پرداخت برگزار شد، با اذعان به ضعف ساختاري در نظام بانکداري الکترونيک به خصوص در بحث امنيتي آن گفته بود: مدل اقتصادي کشورهاي مختلف در زمينه اقتصاد ديجيتال بايد مدنظر ما نيز قرار بگيرد تا از توسعه دور نمانيم. چهار ماه طول کشيد تا به اظهارنظر وزير ارتباطات دولت دوازدهم از سوي يک مقام رسميپاسخ داده شود. در قديميترين منطقه تهران، بهارستان؛ در ساختمان هرميشکل مجلس، يک نماينده اعلام کرده که خريد و فروش ارزهاي مجازي ممنوع است. به هيچ وجه نبايد صرافيها وارد چنين بحثي شوند. معصومه آقاپور عليشاهي در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاري خانه ملت، گفته است: ماداميکه بانک مرکزي بر غيرقانوني بودن خريد و فروش ارز مجازي تاکيد دارد، توصيه ميکنيم مردم به سمت اين بازار نروند، در صورتي که در اين معامله ايراد و اشکالي ايجاد شود به لحاظ قانوني نميتوان آن را دنبال کرد. وي با بيان اينکه براي ارز مجازي قانون نداريم، گفته است: در حال حاضر قانوني براي ساز و کار ارزهاي مجازي نداريم و تا زماني که بانکهاي ايران به بانکهاي جهاني مرتبط نشود نميتوانيم وارد معاملات مجازي شويم.
دليل خروج ارز از کشور
اين در حالي است که وزير جوان ارتباطات در همان زمان پاسخ اين نماينده را داده بود. جهرميبه موضع مخالفان ارزهاي ديجيتالي واکنش نشان داد و تفکري که نوآوري و خلاقيت را در حوزه بانکداري الکترونيک را نفي ميکند را نادرست توصيف کرد و گفته بود: نبايد به توفيقات حاصل شده در شبکه بانکي اکتفا کنيم، وقتي فرمولي را براي حل مساله ياد ميگيريم پس از مدتي به اشباع ميرسيم اما بايد بدانيم براي توسعه بسترها و شبکه بايد دست به نوآوري زده و از يکنواختي بدور باشيم.
بر اساس آنچه که خبرگزاريها در آن هنگام بر روي خروجي خود برده بودند، جهرمي، با اشاره به وضعيت بانکداري الکترونيک و همچنين تبادلات ارزي مبتني بر رمز و بيت کوين گفته بود: متاسفانه اين موضوع و عدم آيندهنگري در آن ضررهاي بسياري را متوجه مردم کرده و باعث خروج ارز از کشور شد.
يک اظهار نظر و چند پرسش بيپاسخ
در کنار همه اين مسائل، معصومه آقا پورعليشاهي، نماينده مردم شبستر در مجلس دهم به نبود سازو کار قانوني نيز اشاره کرده است و گفته است: تا زماني که اصلاح قانون مبارزه با پولشويي و FATF پذيرفته نشود و به بانکهاي جهاني متصل نشويم نميتوانيم به سمت خريد و فروش ارزهاي مجازي برويم و توصيه ميکنم مردم از معاملات اين ارز فاصله بگيرند. در اين ميان پاسخ به اين پرسش که چرا تا به حال اقدام مناسبي صورت نگرفته است؟ چرا سرنوشت پيش نويس سند استراتژي اقتصاد ديجيتال که چند ماه پيش از سوي وزير ارتباطات مطرح شده بود، هنوز مشخص نيست؟ و اما مهمتر آنکه چرا هنوز نظام بانکداري الکترونيک ما بايد درجا بزند؛ مسئلهاي که اغلب کارشناسان اقتصادي به آن اذعان دارند.
نوش داروي بعد از مرگ سهراب
مسئله ارزهاي ديجيتالي مثل سناريوهاي ناکام اقتصاد بوده که تا زمان آوار شدن بر سر آن نسخهاي تعيين نميشود و بعد از آن تنها دولتها به نسخههاي دم دستي و موقتي مبادرت ميکنند. نمونه آن را ميتوان در نسخههايي که سياستگذاران پولي براي معضلات نظام بانکي کشور ميپيچند اشاره کرد. اين همان نوش داروي بعد از مرگ سهراب است.
ارزهاي مجازي و دور زدن تحريمها
تحليلگران اقتصادي معتقدند استفاده از بيتکوين و ارزهاي مجازي رمزپايه ديگر در معاملات بين مرزي فرصت خوبي براي شرکتهاي ايراني در خصوص دور زدن تحريمها هستند. محسن قادري، کارشناس بانکداري الکترونيک، درباره پيامدها و تبعات ارزهاي ديجيتال و بلاک چين در هفتمين همايش سالانه بانکداري الکترونيک گفته بود: اگر سوار موج بلاک چين و ارزهاي ديجيتال نشويم، غرق ميشويم و از دنيا عقب خواهيم افتاد. در حال حاضر موضوع بلاک چين در حال تغيير دادن کل پارادايم سيستميدر دنيا است و ما در ايران نيز بايد اين موضوع را به صورت صحيح و دقيق مورد بررسي قرار دهيم تا با تحولات تاثيرگذار جهان همراه شويم. تمرکز ما در ايران بايد روي تغييرات باشد و با نگاه باز به استقبال اينگونه تغييرات برويم.
اتاق تاريک اقتصاد
بر اساس آنچه که خبرگزاريها نقل کرده بودند، وي به آمارهايي در اين باره اشاره کرده و گفته بود: در ۶۱ کشور دنيا، نزديک به ۵۷ درصد اين گونه کشورها قوانين نحوه برخورد با بلاک چين را نوشتهاند اما اجرا نکردهاند و ۳ درصد حاکميتها نيز با آن مخالفت کردهاند و در عين حال ۱۴ درصد اينگونه کشورها اعلام کردهاند که مساله ارزهاي الکترونيک را پذيرفتهاند. در حال حاضر همه در ايران به خاطر ريسک بالاي ارزهاي ديجيتال با بياعتمادي به آن نگاه ميکنند و براي همه، اين رويداد همانند اتاق تاريکي است که هيچ چيز در آن مشخص نيست.
راهکارها
عباس آشتياني، پژوهشگر ارزهاي ديجيتال نيز گفته است ما نميتوانيم از بلاکچين و کاربردهاي آن استقبال کنيم ولي چشم خودمان را بر روي بزرگترين محصول آن يعني رمز ارزها ببنديم. براي ورود به اين حوزه زمان زيادي باقي نمانده و بايد تسريع کرد. وقتي با ارز رايج کشور مواد مخدر خريداري شود نميتوان به دستگاه قضا گفت که سيستم بانکي را مسدود کند. حوزه کريپتوکارنسيها و بلاکچين نيز همينگونه است. راه حل، گفتگو و تعامل ملي و يک طوفان ذهني در بين کارشناسان حقيقي اين حوزه و حمايت بانک مرکزي است.دو طرف بايد همديگر را به رسميت بشناسند.کارشناسان زيادي در اين حوزه در داخل کشور وجود دارند و بايد از اين ظرفيت استفاده کرد. دلايل رگولاتوري در کشورهاي ديگر بايد بررسي شود و از تجربههاي ديگر کشورها در اين زمينه بهتر است استفاده شود.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته ازسایت خبری تجارت آنلاین ، تاریخ انتشار: 10خرداد 1397 ، کدخبر: 61897، www.tejaratonline.ir