شعار سال: با اینکه حدود پنج سال از فعالیت این بنیاد با نظارت بهزیستی استان تهران می‌گذرد اما حادثه مدرسه «معین» در غرب تهران نشان داد که مسئولان به بازنگری جدی در حوزه آموزش کودکان و نوجوانان نیازمندیم. «مصطفی راستینه» مدیر بنیاد پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی محله از موفقیت‌های این بنیاد در منطقه 15 و دلیل عملکرد ناموفق فعالان این حوزه در سایر مناطق پایتخت می‌گوید.

آموزش، پرورش، فرهنگ و نظارت، چهار رکن اصلی بنیاد پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی هستند. مصطفی راستینه در ابتدای صحبت‌هایش به این ارکان اشاره می‌کند و می‌گوید: «آموزش، مهم‌ترین و اصلی‌ترین رکن است و اگر بتوانیم شهروندان را درست آموزش دهیم، بی‌تردید میزان آگاهی‌شان در حوزه آسیب‌های اجتماعی افزایش می‌یابد و می‌توانیم به نجات جامعه از این آسیب‌های اجتماعی امیدوار باشیم. ولی متأسفانه در این حوزه بسیار فقیر هستیم.»

او معتقد است آموزش باید از کانون خانواده شروع شود. مدیر بنیاد پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی می‌گوید: «زنان در کانون خانواده نقش مهمی را برعهده دارند که تربیت صحیح فرزندان یکی از آنهاست. بیشتر زنان جامعه، اطلاعات کافی درمورد آسیب‌های اجتماعی، دلایل بروز آنها و راه‌های پیشگیری از آسیب‌ها را ندارند و همین مسئله می‌تواند کانون خانواده و در پی آن جامعه را دچار تزلزل کند.»

او بر این باور است که زنان، بیشترین مخاطبان شبکه‌های ماهواره و به نوعی تهاجم فرهنگی هستند. بنابراین با برگزاری کلاس‌های آموزش پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی برای این اقشار می‌توان تا حدود زیادی آثار مخرب شبکه‌های ماهواره را مهار کرد. به گفته مدیر بنیاد پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، در تهران بیش از ۳۵۴ سرای محله وجود دارد که مکان مناسبی برای تشکیل کلاس‌های آموزشی هستند: «متأسفانه مدیران محله‌ها و شورایاران همکاری خوبی با بنیاد ندارند و اجازه برگزاری کلاس‌های آموزشی در‌سراهای محله را نمی‌دهند و تا زمانی‌که همکاری مدیران نهادها و دستگاه‌های مختلف وجود نداشته باشد در حوزه آسیب‌های اجتماعی نمی‌توانیم اقدامات تأثیرگذاری داشته باشیم.»

آموزش در مدارس

آموزش باید در راستای پیشگیری و قبل از وقوع آسیب‌های اجتماعی ارائه شود. راستینه این مطلب را بیان می‌کند و می‌گوید: «دانش‌آموزان مهم‌ترین عضو جامعه هدف بنیاد هستند. متأسفانه در سال‌های اخیر، شاهد حوادث تلخ و ناگواری در مدارس و رواج برخی از کارهای نادرست و ناشایست بین دانش‌آموزان بودیم. بنابراین آموزش و آگاه‌سازی نسل آینده‌ساز، لازم و ضروری است.»

به گفته او در مدت پنج سال بنیاد پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی تنها در مدارس منطقه 15، موفق به برگزاری دوره‌های آموزشی شده است: «در مدت یک سال طبق شواهد میزان آسیب اجتماعی در منطقه 15 کم شده است اما متأسفانه مدیران آموزش و پرورش استان تهران همکاری خوبی در این مورد ندارند و با فرار از حقایق و تکذیب برخی از حوادث تلاش می‌کنند به جای حل مسائل، صورت مسئله را پاک‌کنند.»

گویا در تهران حدود شش پایگاه آسیب اجتماعی توسط بنیاد راه‌اندازی شده است و به تازگی هم همکاری بین مدیران بنیاد و آموزش و پرورش منطقه یک شروع شده و به‌زودی آموزش در مدارس این منطقه و لواسان آغاز می‌شود. مصطفی راستینه می‌گوید: «در صورتی که مدیران آموزش و پرورش مناطق اعلام آمادگی کنند، با کمال میل دوره‌های آموزش پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی را در مدارس برگزار می‌کنیم.»


همسویی نهادها

به گفته مدیر بنیاد پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، حدود 25 وزارتخانه و دستگاه در حوزه کاهش آسیب‌های اجتماعی فعالیت می‌کنند اما هماهنگ و همسو نبودن آنها با یکدیگر موجب شده عملکرد خوبی نداشته باشند. راستینه می‌گوید: «مدیران باید بدانند این بنیاد در کنار سایر وزارتخانه‌ها قرار دارد نه در مقابلشان. بنابراین از طریق همسو شدن با هم می‌توان به نتایج خوبی دست یافت و آسیب‌های اجتماعی را در جامعه ریشه‌کن کرد.» کاهش و مقابله با آسیب‌های اجتماعی نیاز به مدیران دلسوز دارد. راستینه این مطلب را عنوان می‌کند و می‌گوید: «با نشستن پشت میز و گلایه کردن از کمی و کاستی‌ها و مقصر جلوه دادن دیگران، معضلات اجتماعی حل نمی‌شوند. کاهش آسیب‌های اجتماعی باید دغدغه آنها باشد و دلسوزانه در این حوزه فعالیت کنند.»


زنگ خطر به صدا درآمده

به گفته راستینه کاهش سن روابط ناسالم، رواج مصرف انواع موادمخدر به ویژه «گل» در بین دانش‌آموزان و فروش انواع قرص‌های محرک در مدارس، زنگ خطری هستند که به صدا درآمده و برای جلوگیری از فاجعه مشابه مدرسه معین، مسئولان باید دست به کار شوند. او می‌گوید: «با نادیده گرفتن حقایق و پنهان‌کاری زمینه برای آسیب‌های اجتماعی بیشتر فراهم می‌شود و زمانی به خود می‌آییم که کار از کار گذشته و جامعه رو به انحطاط و نابودی کشیده شده است.» مدیر بنیاد پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی بر این باور است که آموزش باید برای همه گروه‌های سنی، مقاطع تحصیلی و اقشار جامعه، هرچه سریع‌تر شروع شود.


نشانی پایگاه‌های کاهش آسیب‌های اجتماعی

خیابان شریعتی، خیابان سمیه، بعد از چهارراه بهار، کوچه خوانساری ساختمان فراز پلاک ۶ طبقه ۷ واحد ۲۴
تلفن: ۸۸۸۶۲۲۳۷


میدان شهدا، خیابان ۱۷ شهریور، جنب بانک پارسیان، پلاک ۱۳۶۰ زنگ سوم
تلفن: ۳۳۴۴۱۷۸۷و۳۳۵۰۱۵۰۱


شهرک کاروان، بلوار امام خمینی(ره)، کوچه رجایی ۵، جنب بوستان افرا، پلاک ۴۱، طبقه ۴ واحد ۱۱
تلفن: ۳۳۸۶۳۹۰۷
تلفن دفتر مرکزی: ۲۲۲۴۷۸۲۶و۲۲۲۰۸۳۵۷

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه همشهری، تاریخ انتشار 4 تیر 97، شماره: 4280 20802