شعارسال: در بدو زندگی هر شخصی که قدم به این دنیا می گذارد ، دارای ویژگی ها و مشخصاتی است که صورت مفهومی و فلسفه ی آن از دیدگاه بزرگان ، دارایی آن نعمت هایست که خداوند در وجود انسان نهاده است و با آنها می تواند ببیند ، بشنود ، بگوید و راه برود و راه های کمال و معرفت را به پیماید و مهم ترین آن سلامتی جسمیی و روحی وجودی انسان است. در مفهوم دیگر دارایی میتوان به آن دسته از داشته هایی اشاره کرد که به وسیله ی این نعمت ها که در وجود آدمی نهفته است جنگیده و به دست آورده و در دوران هایی از زندگی شکست خورده است. اما چون هنوز دارایی های اساسی را در وجود دارد باز قدم های تازه و محکم تری بر می دارد. حال در این مبحث به مفهوم تخصصی تر و حقوقی دارایی می پردازیم.

دارایی

دارایی عبارتست از آن دسته اموال و حقوقی که دارای ارزش پولی و اقتصادی است. از نظر اصطلاح حقوقی دارایی مجموع دوگانه ای از جزء مثبت و جزء منفی اموال متعلق به انسان را شامل می شود ، به عبارت دیگر مجموع مطالبات و بدهی ها جزء مثبت دارایی اشخاص از چند دسته تشکیل شده است، حقوقی که جزء مثبت دارایی انسان محسوب می شوند خود بر سه نوع است که عبارتند از : حقوق عینی ، حقوق دینی ، حقوق فکری یا معنوی(مالکیت معنوی).

حقوق عینی: آن دسته از اموالی که قابل مشاهده و دیدن است مانند حق مالکیتی و استفاده ای آن که مالک بر ساختمان و اشیائی از این قبیل دارد.

حقوق دینی: آن دسته از اموال حقوقی که اشخاص بر ذمه یا عهده دیگران دارند. مانند حق طلبکار نسبت به بدهکار.

حقوق فکری یا معنوی: به آن دسته از اموال حقوقی گفته می‌شود که به صاحبان آن حق بهره ‌وری از فعالیت‌های فکری و ابتکاری انسان را می‌دهد و ارزش اقتصادی و قابلیت دادوستد دارد ولی موضوع آن شیء معین مادی نیست. حقوق پدیدآورندگان آثار ادبی یا هنری یا مالکیت ادبی و هنری معروف به حق مؤلف یا حق تکثیر، حق اختراع، حقوق بر مشتری مانند سرقفلی حق تاجران و صنعتگران نسبت به نام، علائم تجارتی و صنعتی و اسرار تجاری معروف به مالکیت تجارتی و صنعتی از انواع مالکیت‌های فکری است.

طبق حقوق دارایی لازمه شخصیت انسان است. بنابراین هر شخصی الزاماً دارای دارایی می باشد اگرچه جزء مثبت دارایی بسیار ناچیز باشد. همچنین هر شخصی فقط یک دارایی می تواند داشته باشد یعنی همانطورکه شخصیت انسان قابل تجزیه نیست دارایی او نیز بصورت مستقل می باشد گرچه انسان می تواند بخشی از دارایی خود را برای خرید مستقلات یا بخشی را در بانک بسپارد.

بدهی: بدهی یا دیون بیانگر تعهد یک شخص حقیقی یا حقوقی بدهکار به شخص حقیقی یا حقوقی دیگر بستانکار است. بدهی معمولاً به دارایی واگذارشده بستانکار به بدهکار اشاره دارد، و بخشی از دارایی و اموال شخص محسوب می شود خواه اینکه این شخص بدهکار یا بستانکار باشد.

سرمایه: آن دسته از مبلغی که برای کم کردن بدهی‌ها از جمع دارایی آن بدست می‌آید. به عبارت دیگر پس از پرداخت تمام بدهی‌ها و تعهدات یک شخص به آنچه از دارایی باقی می‌ماند سرمایه گفته می شود.

در جزء منفی آن اینکه شخصیتی که چیزی جز بدهی نداشته باشد. نمیتوانیم در این مورد این شخصیت را فاقد دارایی بدانیم چرا که حقوق و تکالیف مالی بر او حمل شده و بایستی آنها را ادا کند. و شخص این دارایی را در طول زندگی کسب کرده است و دیگران بر گردن این شخص که جزئی از اموال وی محسوب می شود ، حقیی دارند. این دو بعد در چارچوبی اعمال میشوند که دارایی نام دارد.

دارایی مظهر شخصیت و اقتدار حقوقی شخص است و در این راستا مواردی را ذکر می کنیم:

۱) هیچگاه نمی توانیم شخصیتی را بدون دارایی تصورکنیم حتی یک نوزاد تازه متولد شده و یک کهنسالی که موت او به نظر پزشکی قانونی محرز نشده است.

۲) از زمان شروع حیات نوزاد دارای دارایی است چون کودک قابلیت برخورداری را دارد که با رسیدن به اهلیت استیفا از آن برخوردار می شود.

۳) هر شخص دارای یک دارایی است (اصل وحدت و تجزیه ناپذیری دارایی) اگر غیر این باشد بستانکاران نمیتوانند حق وثیقه نسبت به اموال بدهکار داشته باشندکه مخالف با اصل وحدت است.

۴) دارایی به هیچ وجه از شخصیت جدا نمیشود مگر با فوت شخصیت و دارایی شخصیت بعد از تفریق حیات به وراث منتقل می شود.

دارایی ها عرفاً از دیدگاه اراده در ترازنامه(صورت وضعیت مالی) به گروه‌ های متمایزی تقسیم می‌شوند. دو گروه که مورد استفاده بیشتری دارند عبارتند از دارایی‌های جاری و دارایی‌های ثابت.

دارایی ‌های جاری: این دارایی‌ها اقلامی هستند که انتظار می‌رود در طی یک سال یا یک دوره عملیاتی از تاریخ تنظیم ترازنامه (هر کدام که طولانی تر است) به وجه نقد تبدیل، یا مصرف و یا فروخته شوند. معمولاً دارایی ‌های جاری بر حسب سرعت تبدیل شدن به وجه نقد و یا مصرف در ترازنامه منعکس می‌گردند. مانند: بانک ها ،، صندوق ، بدهکاران ، پیش پرداخت ها ، موجودی کالا و ملزمات اداری.

دارایی‌های ثابت: این دارایی ها ، اقلامی مشهود با عمری طولانی می‌باشند که در جریان عملیات موسسه مورد استفاده قرار می‌گیرند. دارایی‌های این گروه به مرور زمان و پس از استفاده مکرر مستهلک می‌گردند به همین دلیل برای هر یک از دارایی‌های ثابت استهلاک(فرسودگی و کاهش بها) منظور می‌شود. (به استثناء زمین که مستهلک نمی‌گردد) مانند: زمین ، ساختمان ، تاسیسات ، ماشین آلات و تجهیزات ، ابزارآلات ، وسائل نقلیه و منصوبات ، قالب ها ، لوازم آزمایشگاهی و دارایی‌های سرمایه‌ای موجود در انبار.

در این مبحث با دارایی و مفهوم حقوقی آن آشنا شدیم و می دانیم که دارایی مربوط به کدام دسته از اموال و ویژگی های انسان و شخصیت آدمی است. دارایی تا زمانی که شخص زنده است جزوی از وی است و در هر زمان باشد ، بدهی و ورشکستگی باشد یا سرمایه و اموال ، با شخصیت انسان یکی است و همان طور که گفته شد هر انسانی دارای این صفت یا ویژگی خواهد بود.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از وبلاگ دادور، تاریخ انتشار: 23خرداد1396، کدخبر: -: www.blog.dadvar.net