شعار سال: شاید انتخاب اول بیشتر ما برای رفتن به دریا، استان‌های شمالی و سواحل خزر باشد، اما جالب است بدانیم که سواحل جنوبی کشور بخصوص آب‌های ساحلی در سیستان و بلوچستان نیز می‌تواند انتخاب مناسبی برای ماه‌های گرم سال باشد. نکته‌ای که بسیاری از گردشگران و حتی حرفه‌ای‌ها نمی‌دانند این است که ماه مطلوب گردشگری در سواحل مکران «مردادماه» است. برخی گردشگران سفر به کنار دریا را در ماه مرداد به‌دلیل رطوبت بالا مناسب نمی‌دانند، اما حتی نمی‌توانند تصور کنند بادهای ۱۲۰ روزه، سواحل سیستان و بلوچستان را در ماه میانی تابستان به یکی از خواستنی‌ترین فصول برای ساحل گردی تبدیل کرده است. در جایی که همسایگان جنوبی کشور که هر کدام شاید کوچکتر از یک استان ایران هستند بخوبی از ظرفیت‌های ساحلی خود استفاده می‌کنند، سیستان وبلوچستان با داشتن حدود 300 کیلومتر خط ساحلی نتوانسته آن طور که باید در این زمینه رشد کافی داشته باشد. با وجود آنکه این استان سال گذشته به‌عنوان مقصد گردشگری برای نوروز 96 انتخاب شده بود، همچنان بی‌توجهی به توسعه زیرساخت‌ها و کمبود امکانات این استان را از رشد فزاینده جذب گردشگر دور کرده است.

طرح‌های سالم‌سازی فقط برای سواحل شمالی

طرح‌هایی تحت عنوان سالم‌سازی دریا تابستان هر سال در استان‌های شمالی کشور اجرا می‌شود و تاکنون با وجود کمبودهایی که داشته‌اند توانسته‌اند زمینه رشد گردشگری در این استان‌ها را فراهم کنند. هر چند به علت تفاوت‌های اساسی در توپوگرافی و موقعیت‌های خاص جغرافیایی، سواحل صخره‌ای، میزان شوری بالای آب، گرما و رطوبت هوا، فرهنگ متفاوت منطقه و... نمی‌توان این استان‌ها را همردیف یکدیگر دانست و نسخه‌ای واحد برای هر دو تجویز کرد، اما باید بپذیریم سواحل جنوبی کشور نیز به اندازه سواحل شمالی ظرفیت گردشگری دارد. گرچه موقعیت جغرافیایی، فرهنگی، شرایط آب و هوایی در استان‌های شمالی بسیار متفاوت‌تر از استان‌های جنوبی است، اما اگر زیرساخت‌های حضور گردشگران اعم از حضور ناجیان غریق، جشنواره‌های ساحلی، تفریحات آبی و... در فصل مناسب در سواحل اجرا شود بدون شک این استان‌ها نیز می‌توانند در زمره استان‌هایی که درآمد بالایی از حوزه گردشگری دارند، قرار بگیرند.

شناگاه رسمی در سیستان و بلوچستان وجود ندارد

سازمان حفاظت محیط زیست کشور اعلام کرده، تابستان امسال ۱۵۰ شناگاه در استان‌های گیلان، مازندران، گلستان، هرمزگان، سیستان و بلوچستان، خوزستان و بوشهر پایش و پرچم‌گذاری شده، اما به گفته مسئولان گردشگری سیستان و بلوچستان هیچ شناگاه رسمی (شناگاه‌هایی که طرح‌های سالم‌سازی دریا در آنها اجرا می‌شود) در این استان وجود ندارد. در واقع سواحل جنوبی از داشتن نجات غریق، جایگاه اختصاصی برای بانوان، تفرجگاه مناسب ساحلی و بقیه امکاناتی که سال‌هاست در سواحل شمالی کشور وجود دارد، محروم است.

«نیره پورملائی» مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان در این خصوص در گفت‌و‌گو با «ایران» اظهار داشت: سال گذشته طرح پایش شناگاه‌ها در استان انجام شد و امسال نیز این موضوع در دستور کار قرار دارد. این پایش تنها به‌منظور بررسی شناگاه‌ها و همچنین مناطق تفریحی دریایی و وحدت رویه در نحوه بازرسی تدوین شده، اما باید اعلام کنم که هیچ شناگاه رسمی در استان وجود ندارد و افراد علاقه‌مند تنها مجبورند از شناه گاهای غیر رسمی استفاده کنند.

هیچ شنا گاهی نتوانسته پرچم آبی بگیرد

این مقام مسئول ادامه داد: در این راستا مراکزی که موفق به کسب امتیاز بالا در خصوص مدیریت زیست محیطی و بهداشتی محدوده فعالیت خویش بشوند «پرچم آبی» و مراکزی که استانداردهای لازم را نداشته باشند «پرچم زرد» دریافت خواهند کرد. در بازرسی انجام شده تاکنون هیچ شناگاهی در استان نتوانسته پرچم آبی دریافت کند. پورملایی افزود: یکی از مشکلات استان نبود شناگاه رسمی و ایمن در محدوده نوار ساحلی شهرستان‌های «چابهار» و «کنارک» به‌عنوان سواحل اصلی استان است. اجرای طرح‌های سالم‌سازی با وجود داشتن ظرفیت‌های بی‌نظیر گردشگری ساحلی و دریایی در هیچ نقطه‌ای از استان اجرا نمی‌شود و تاکنون در این خصوص اقدامی صورت نگرفته است.

بودجه برای حضور نجات غریق نداریم

وی ادامه داد: در شمال کشور شناگاه‌ها در قالب طرح سالم‌سازی دریا فعالیت دارند. نیروهای نجات غریق سازمان هلال احمر در این نقاط مستقر هستند لذا از لحاظ ایمنی وضعیت بهتری دارند، اما استان‌های جنوبی از این مهم محروم هستند. 7 شناگاه غیر رسمی در سیستان و بلوچستان وجود دارد که سهم شهرستان کنارک 6 و سهم شهرستان چابهار یک شناگاه است. با وجود تمام این کاستی‌ها حوزه دریایی استان توانسته در ایام نوروز و تابستان تعداد زیادی مسافر را جذب کند که برخی کمبود‌ها سبب حوادثی نیز شده است. سالانه تعدادی از افرادی که در نبود ناجیان غریق در دریا به شنا می‌پردازند، جان خود را از دست می‌دهند و عده‌ای دیگرهم طعمه دیگر حوادث می‌شوند. در این شرایط است که اختصاص بودجه برای حضور ناجیان غریق بیش از پیش احساس می‌شود. مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان خاطرنشان کرد: درست است که دستورالعمل اجرای طرح‌های سالم‌سازی مانند استان‌های شمالی را نداریم، اما پایش میکروبی آب، جلوگیری از ورود فاضلاب‌ها به دریا و... به طور مستمر توسط این سازمان انجام می‌شود و مردم نگرانی در خصوص آلودگی آب‌های استان نداشته باشند.

فرهنگ‌سازی کلید رشد گردشگری

بر اساس گزارش‌های میدانی و گفت‌و‌گوی خبرنگار«ایران» با مردم محلی، علاوه بر کمبود زیر ساخت‌های لازم فرهنگ حاکم بر منطقه سبب شده تا مردم استان تمایلی برای اجرای طرح سالم‌سازی دریا در منطقه نداشته باشند. لذا به نظر می‌رسد، در مرحله اول مسئولان باید در این زمینه فرهنگ‌سازی کنند و مزیت‌های حضور گردشگران و چگونگی رفتار با گردشگر را به مردم محلی آموزش دهند تا آنان نیز راغب به گسترش گردشگری دریایی در این استان باشند.از سوی دیگر نیز باید آداب و رسوم منطقه به گردشگران معرفی شود.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران ، تاریخ انتشار ------، کدمطلب: 474041، www.iran-newspaper.com