شعار سال: رمضانعلی فیضی در نشست خبری ویژه مناطق پیرامونی و کمبرخوردار شورای اسلامی شهر مشهد که در تالار شورای شهر برگزار شد، اظهار کرد: مدیریت شهری توجه خاصی نسبت به مناطق پیرامونی و کمبرخوردار کرده است. درواقع توجه به این مناطق و رفع مشکلات آن، در شورای چهارم کلید خورد. حتی در ساختار شورای شهری، کمیسیون حاشیه شهر در نظر گرفته شد و فعالیتهای خود را تا شکلگیری شورای پنجم در پیش گرفت.
وی افزود: در شورای پنجم، بلافاصله پس از استقرار در کمیسیون، در مناطق پیرامونی، حضور میدانی داشتیم و تلاش کردیم نام این کمیسیون را تغییر دهیم؛ چراکه نام حاشیه جداییگزینی را در ذهن مردم این مناطق ایجاد میکند و احساس انزوا را به همراه دارد. از سویی دیگر وجود مشکلات معیشتی، اقتصادی و... با این احساس انزوا دیگر ابعاد زندگی انسانی مردم این مناطق را درگیر خود میکند و در طول سالیان، تداعیکننده نوعی دوگانگی و چندگانگی در جمعیتشناختی مردم مشهد میشود.
فیضی ادامه داد: در این راستا نام مناطق پیرامونی و کمبرخوردار را برگزیدیم، تا ارتباط روانی مردم با آن راحتتر باشد. در راستای فعالیتهای ۱۱ ماه خود در این کمیسیون، تلاش کردیم تا با درنظرگرفتن مجموعه فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی، هویتی در این مناطق مشکلات مردم را تاحدودی رفع کنیم. آغاز حاشیهنشینی از سال ۱۳۰۰ شمسی بوده است و نقطه اوج رشد آن، دهه ۵۰ شمسی بود. درواقع بهدلیل افزایش درآمد دولت از محل صادرات نفت، پدیده حاشیهنشینی و رشد آن، آغاز شده است.
رئیس کمیسیون ویژه مناطق پیرامونی و کمبرخوردار شورای اسلامی شهر مشهد توضیح داد: در طول این مدت زمان، مختصات، مطالعات جمعیتی و سرشماریهای کشوری به تفکیک جمعیت شهری و روستایی انجام شده است و تمرکز روی مسائل پیرامونی شده است. براساس اطلاعات بهدست آمده از سرشماری در طول مدت زمان 40 ساله، از سال ۵۵ تا ۹۵ جمعیت کشور دو برابر و جمعیت شهری پنج برابر شده است. این آمارها نشانگر افزایش جمعیت حاشیهنشینی است که هر دهه دو برابر میشده است.
فیضی با اشاره به اینکه افرادی که در حاشیهها زندگی میکنند نسلهای پیشین آنها نیز در این مناطق ساکن بودهاند تصریح کرد: امروز بعد از گذشت سه نسل، از زندگی کسانی که در حاشیه شهر بودهاند، ۴۲ درصد از کسانی که در مناطق پیرامونی زندگی میکنند، همانجا بهدنیا آمدهاند. همچنین ۳۰ درصد از شهروندان مشهدی نیز بنابر دلایل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از متن شهر به مناطق پیرامونی مهاجرت کردهاند. درواقع توان اقتصادی این افراد در مدت این زمان کاهش داشته است. امروز ۳۳ درصد از جمعیت مشهد در مناطق پیرامونی زندگی میکنند و از مؤلفههای رفاهی، اجتماعی و فرهنگی محرومند.
وی با بیان اینکه «اقتصاد غیررسمی اصلی اساسی در مناسبات میان پهنههای پیرامونی با هسته اصلی شهر است» توضیح داد: حدود ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در مناطق پیرامونی مشهد ساکن هستند. براساس آمارهای موجود منطقه چهار پرتراکمترین بافت شهر مشهد را تشکیل میدهد و در منطقه شش بیشترین درصد حاشیهنشینی وجود دارد. تراکم بیش از ۳ برابری جمعیت در این مناطق و رشد شتابان منجر شده است که یک سوم جمعیت مشهد در این مناطق زندگی کنند.
10 درصد مساحت مشهد جزو حاشیه شهر است/ مشهد رتبه نخست رشد حاشیهنشینی در کشور است
رئیس کمیسیون ویژه مناطق پیرامونی و کمبرخوردار شورای اسلامی شهر خاطرنشان کرد: براساس آمار کلی، جمعیت مناطق پیرامونی شهر مشهد از بسیاری استانهای کشور چون یزد، بوشهر، خراسانشمالی و جنوبی بیشتر است. درواقع هشت منطقه شهرداری از مجموع 13 منطقه شهرداری درگیر مشکلات مناطق پیرامونی هستند. ۱۰ درصد مساحت کل شهر مشهد را این مناطق دربرگرفتهاند. مشهد دومین شهر پس از تهران است که مشکل حاشیهنشینی دارد. این درحالیست که به لحاظ شدت این پدیده در رتبه نخست کشوری قرار داریم. درواقع تغییرات اقلیمی کشور یکی از اساسیترین عوامل تحرک جمعیتی از دیگر شهرهای کشور به مشهد است همچنین عوامل گوناگون اقتصادی عامل درونزا برای تحرکهای جمعیتی از داخل خود مشهد به سمت این مناطق پیرامونی است.
مشهد مهاجرپذیری بینالمللی دارد
وی با بیان اینکه «مشهد مهاجرپذیری بینالمللی دارد» تصریح کرد: از جمله مشکلات اساسی مرد این مناطق میتوان به مسائل امنیتی، مشکلات موجود در معابر و کمبود بهداشت و فضای سبز آن نام برد. اعتقاد ما بر این است که تنها از منظر توانمندسازی، میتوان مشکلات مردم این مناطق را حل کرد. یکی از مسائل مورد توجه پیشگیری از روند حاشیهنشینی است. همچنین اجرای دقیق طرحهای تفصیلی با تکیه بر ایجاد یکسری از پدیدههای طبیعی و زیستی موثر است. بنابراین در طرح کمربند سبز شمالی تلاش برای همپوشانی با کشفرود که منطقهای پیرامونی است، درنظر گرفته شده است. توزیع عادلانه رفاه اجتماعی، رعایت عدالت اجتماعی و همچنین مشارکت مردمی از جمله مواردی است که برای بهسازی این مناطق درنظر گرفتهایم.
فیضی بیان کرد: لایحه تعیین و تکلیف مناطق پیرامونی و کمبرخوردار بهمنظور جلوگیری از گسترش بیرویه شهر از سوی شورای شهر پیگیری میشود. افزون برآن، بحث پیگیری و بررسی وضعیت روستاهای حریم شهر نیز در این کمیسیون درنظر گرفته است؛ چراکه نوع دیگری از حاشیه را بهوجود میآورد. اساسنامه فضای شهری را نیز در ارتباط با دیگر کمیسیونها پیگیری کردهایم. همچنین در مورد این مناطق درخواست بودجه نیز داشتهایم. راهکارهای ما در این کمیسیون تاکید بر پیشنگری، پیشگیری، برنامهریزی و ساماندهی ظرفیتهای داخل و خارج از شهرداری در راستای بهبود مناطق کمبرخودار و پیرامونی است.
رئیس کمیسیون ویژه مناطق پیرامونی و کمبرخوردار شورای اسلامی شهر اظهار کرد: 133 میلیارد تومان در قالب تبادل بودجه سال ۹۷ شهرداری مشهد برای مناطق پیرامونی شهر پیشبینی شده است. ترمیم و تصحیح بافتهای ناکارآمد در این مناطق با ایجاد دفاتر تسهیلگری همراه مشارکتهای مردمی انجام خواهد شد. از سویی دیگر مشکلات حقوقی این مناطق با بهرهمندی از خدمات دفاتر تسهیلگری رفع خواهد شد. همچنین پروژههای جدیدی که در مناطق پیرامونی انجام خواهد شد بایستی از شاخصهای علمی، فنی و برنامهریزی برخوردار باشد.
سایت شعار سال، با تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایسنا، تاریخ انتشار 11 مرداد 97، کد مطلب: 3420685، www.isna.ir
با تکیه برتوسعه همین حاشیه نشینی ها میشه کل شهر رو به ابادانی کشوند