شعار سال: محققان يک شرکت دانش بنيان در پارک علم و فناوري خليج فارس پس از ۲ سال تلاش، موفق به طراحي و ساخت ۴ مدل دستگاه آب شيرين کن خورشيدي شدند. ايران دومين کشور جهان پس از استرالياست که موفق به ساخت چنين دستگاهي شده‌است. اين دستگاه ها آب شور دريا را با بهره گيري از انرژي خورشيدي به آب شيرين تبديل مي کند و آب شيرين توليد شده داراي مصارف کشاورزي و شرب است.

در حال حاضر در پي سفارش هاي دريافتي، اين دستگاه ها براي استفاده در مناطق جنوبي کشور به توليد تجاري رسيده است. همچنين يک نمونه صنعتي آن در پارک علم و فناوري خليج فارس و يک نمونه ديگر در يک واحد صنعتي در تهران نصب شده است. اساس کار اين دستگاه هاي آب شيرين کن خورشيدي، استفاده از روش تبخير و ميعان است اما بسته به نوع مکاني که قرار است در آن استفاده شود، بهينه سازي مي شود. هم اکنون استراليا تنها کشوري است که به طور وسيع از اين فناوري استفاده کرده است، 

به گونه اي که يک سوم آب مصرفي جنوب استراليا از آب دريا و اقيانوس تأمين مي شود.مهندس پدرام اصفهاني مجري طرح با بيان اين مطلب در گفت وگو با خراسان افزود: محققان مي توانند با استفاده از اين فناوري، کمبود آب را در سال هاي آتي رفع کنند. در همين راستا، پروژه اي در پارک علم و فناوري خليج فارس تعريف شد که بر اساس آن، موفق به توليد ۴ نمونه مختلف از دستگاه هاي آب شيرين کن با استفاده از نور خورشيد شديم که قادر به تأمين آب مصرفي گلخانه ها، مزارع، آب شرب خانواده هاي ۴ نفره و واحدهاي صنعتي و شهرک هاي مسکوني است.هم اکنون مدل پنجم اين دستگاه ها نيز با ظرفيت توليد روزانه ۴۰۰ ليتر آب شرب در مرحله تحقيقاتي است.

نحوه شيرين‌سازي آب دريا با دستگاه ابداعي وي تصريح کرد: اين دستگاه ها بر اساس موقعيت جغرافيايي، بومي سازي شده است. نمونه اول که براي استفاده در مزارع ساخته شده، ارزان قيمت است و قابليت توليد يک ليتر آب شيرين را از ۵ ليتر آب شور دريا به صورت خودکار دارد. اين دستگاه مي تواند در طول روز، خاک کشاورزي مناطق گرمسيري و مناطق جنوبي کشور را مرطوب نگه دارد. نمونه دوم دستگاه آب شيرين کن خورشيدي براي استفاده در گلخانه ها ساخته شده که تا ۲۵ درصد آبي را که براي آبياري در گلخانه استفاده و تبخير شده است، جمع آوري و دوباره وارد سيستم آبياري گلخانه مي کند. همچنين اين دستگاه طوري طراحي شده که داراي ورودي آب شور است و مي تواند اين آب شور را براي استفاده در گلخانه به آب شيرين تبديل کند.اين مهندس فيزيک حالت جامد ادامه داد: نمونه سوم دستگاه آب شيرين کن خورشيدي براي استفاده خانوارهاي ۴ نفره طراحي شده است که مانند آب گرم کن هاي خورشيدي روي پشت بام نصب مي شود. از ۷ تا ۸ ليتر آب شوري که وارد اين دستگاه مي شود مي توان روزانه ۶ تا ۷ ليتر آب شيرين به دست آورد. نمونه چهارم اين دستگاه ها براي واحدهاي صنعتي و شهرک هاي مسکوني ساخته شده که در طراحي آن ها از يک روش سنتي الهام گرفته شده است.

 در روش سنتي، آب شور روي يک سنگ خيلي بزرگ گرم ريخته و آب تبخير شده جمع آوري مي شد. حال ما با ابزارهاي مدرن، اين سيستم را بهينه کرده و راندمان آن را افزايش داده ايم. اين دستگاه مي تواند در طول روز بين ۲۰۰ تا ۳۰۰ ليتر آب شيرين توليد کند. تمام آزمايش هاي اين دستگاه ها با موفقيت در داخل کشور انجام شده است.وي افزود: ميزان ناخالصي در بهترين دستگاه هاي آب شيرين کن بين ۶۰ تا ۷۰ پي پي ام است اما ميزان ناخالصي در آب شيرين کن هاي خورشيدي بين ۱۰ تا ۱۵ پي پي ام است علاوه بر اين آب شيرين کن هاي معمولي از نيروي برق استفاده مي کنند و وسايل مصرفي آن ها مانند فيلترها هر چند وقت يک بار بايد تعويض شود.اصفهاني ادامه داد: آب شيرين کن هاي خورشيدي در ۲ نوع ساخته مي شود. يک نوع آن ها نور خورشيد را در يک منطقه وسيع جمع آوري مي کند و روي يک نقطه باز مي تاباند. در اين حالت، کوره اي ايجاد مي شود که دماي خيلي بالا دارد و آب را تبخير مي کند. از آب تبخير شده نيز به کمک پديده هاي فيزيکي در يک بخش سرد طي فرآيند ميعان، آب کاملاً خالصي توليد مي‌شود که ديگر نمک، املاح و آلودگي ندارد.

 ما از اين روش در مدل چهارم دستگاه هاي خود استفاده کرده ايم. در نوع اول و دوم و سوم آب شيرين کن هاي خورشيدي نيز از بازتاب کننده ها استفاده نمي شود اما سطح وسيعي دارند که به طور مستقيم نور خورشيد را جذب و آب شور را تبخير و سپس به آب خالص تبديل مي کند.تمام اين دستگاه هاي آب شيرين کن داراي يک صفحه سياه رنگ از جنس تفلون است. دماي صفحه پس از جذب نور خورشيد به شدت بالا مي رود. بخش ميعان کننده زير اين صفحه سياه رنگ قرار مي گيرد که جنس آن نيز از جنس بطري هاي يک بار مصرف آب است. صفحه سياه رنگ که نور خورشيد در آن متمرکز شده و داراي دماي بالايي است، آب شور ريخته شده روي صفحه را تبخير مي کند، آب تبخير شده روي قسمت گنبدي شکل دستگاه جمع مي شود و يک بخش ديگر دستگاه که داراي سيستم خنک کننده است، موجب ميعان آب مي شود و قطرات تشکيل شده طي اين فرآيند همان آب شيرين است.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت رسوب زدای الکترونیکی تاریخ انتشار ------، کدمطلب: 945، www.rosoobgir.com