به عبارت دیگر، قوانین درنظر گرفته‌شده برای بازگشت دانشجویان ایرانی خارج به یکی از دانشگاه‌های کشور تسهیلاتی را در اختیار آنها می‌گذارد که شاید یکی از مهم‌ترین این قوانین مصوبه شورای انتقال فرزندان و همسران ماموران نظام جمهوری اسلامی (فرزندان و همسران دیپلمات‌ها) است که طبق آن این افراد می‌توانند در مقطع کارشناسی، با گذراندن حداقل ۳۶ واحد درسی یا معـادل آن در دانشگاه‌های کشور تحصیل کنند، اما اگر نگاهی به مسائل مالی و صحبت‌های مطرح‌شده مسئولان آموزش عالی در این‌باره داشته باشیم، به حجم بالای ارزآوری این دانشجویان برای کشور خواهیم رسید، چراکه به گفته محمدرضا فراهانی، معاون دانشجویی و فرهنگی وزیر بهداشت، امروزه حدود هفت هزار دانشجوی علوم پزشکی و حدود ۳۵ هزار دانشجوی وزارت علوم و در مجموع حدود ۴۵ هزار دانشجوی متقاضی ارز دانشجویی داریم که هر فرد سالانه به‌طور متوسط ۱۵ تا ۲۰ هزار دلار نیاز دارد و مجموع این میزان رقمی بالغ بر ۹۰۰ میلیون دلار می‌شود.

بازگشت دانشجویان و تاثیرات مثبتی که نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد

در این میان در کنار موضوعات مالی دو نکته مهم درباره بازگشت دانشجویان وجود دارد؛ موضوعاتی که بیشتر به حوزه امنیتی و فرهنگی تحصیل آنها در خارج از کشور بازمی‌گردد. به عبارت بهتر، دانشجویانی که برای تحصیل در برخی رشته‌های خاص به خارج از کشور می‌روند، پیش از آنکه ملزم به اثبات سطح علمی خود باشند، باید درباره اساتید ایرانی‌شان اطلاعاتی را در اختیار دانشگاه‌ها بگذارند؛ اطلاعاتی که بیشتر به درد دستگاه‌های امنیتی کشورهای محل تحصیل‌شان می‌خورد یا دانشگاه‌شان؛ از سوی دیگر تحصیل در هر کشوری از لحاظ فرهنگی تاثیراتی روی افراد می‌گذارد، حال هرچه دوران تحصیل در کشور خارجی بیشتر باشد، میزان این تاثیرات نیز افزایش خواهد یافت؛ تاثیراتی که شاید از بین بردن آنها زمان‌بر و حتی در مواردی دست‌نیافتنی باشد.

با وجود اینکه بازگشت این دانشجویان به کشور آن هم به خاطر جلوگیری از خروج ارز می‌تواند هر چند ناچیز از فشار ارزی به کشور بکاهد، اما اجبار دانشگاه‌ها به پذیرفتن دانشجویانی که بعضا از سطح علمی پایینی برخوردار هستند آن هم برای تحصیل در دانشگاه‌های سطح یک کشور موضوعی نیست که بتوان از کنار آن گذشت، از این رو به نظر می‌رسد مسئولان آموزش‌عالی باید در کنار تسهیل ورود این دانشجویان، مکانیسم‌هایی را برای پذیرش آنها در دانشگاه‌ها در نظر بگیرند که عدالت آموزشی نقض نشود. البته آن‌طور که خود روسای دانشگاه‌ها و مسئولان این حوزه می‌گویند، همین عدم الزام دانشگاه‌ها به پذیرش این دانشجویان خود باعث حفظ عدالت آموزشی می‌شود، اما اخیرا اخباری مبنی‌بر اعمال فشار مسئولان وزارت بهداشت بر دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برای پذیرش 100 دانشجو منتشر شده که بنا بر ادعای دانشجویان این دانشگاه در میان آنها اسم آقازاده‌ها نیز به چشم می‌خورد که باعث ایجاد اعتراض دانشجویی در دانشگاه شد.

اجبار مسئولان وزارت بهداشت برای بازگشت آقازاده‌ها به دانشگاه‌‌ سطح یک!

اعتراض به این موضوع کار را به جایی رساند که بعد از انجام مکاتبات دانشجویان با روسای این دانشگاه و عدم نتیجه‌بخشی، روز گذشته دست به تجمع زدند و به‌رغم اینکه دانشجویان از همراهی اساتید و مسئولان این دانشکده با آنها و حتی از تصمیم آنها برای استعفا سخن می‌گفتند، اما ظاهرا ملاحظات اساتید و مسئولان این دانشکده مانع از انجام مصاحبه و صحبت درباره وضعیت فعلی این دانشگاه شده است؛ موضوعی که علیرضا حاتمی، عضو شورای صنفی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درباره‌اش این‌طور می‌گوید: از آنجایی که خود مسئولان نیز از این امر ناراضی بودند تا جایی که حتی خبرهایی مبنی‌بر استعفای اساتید و مسئولان دانشکده نیز منتشر شده بود، اما وقتی دیدند با این کار اتفاقی پیش نخواهد آمد، روز گذشته تعداد بالایی از دانشجویان در محیط دانشکده تحصن کردند.

او درباره شروع اعتراض دانشجویان به موضوع پذیرش دانشجویان خارجی تصریح می‌کند: «موضوع از آنجا شروع شد که دانشجویان از هیات‌رئیسه و اساتید دانشکده دندانپزشکی شنیدند که حدود 100 نفر از دانشجویان انتقالی از دانشگاه‌های خارج از کشور که عمدتا هم از دانشجویانی با سطح علمی پایین هستند، قرار است به این دانشکده که رنکینگ سطح یک کشور را دارد، منتقل شوند.»

او در همین زمینه ادامه می‌دهد: «زمانی که هیات‌رئیسه و هیات پذیرش دانشگاه از این دانشجویان در چند هفته گذشته مصاحبه به عمل می‌آورند، می‌بینند که اکثر آنها حدنصاب علمی کافی را برای ورود به دانشکده دندانپزشکی دانشگاه شهید بهشتی ندارند و به همین دلیل عملا انتقال آنها را قبول نکردند. بعد از این اتفاق فشارهایی از جانب دانشگاه و وزارت بهداشت به دانشکده برای پذیرش این دانشجو صورت می‌گیرد.»

عضو شورای صنفی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه دانشجویان مطرح می‌کنند که در بین این دانشجویان فرزندان مسئولان و آقازاده‌ها هم حضور دارند، تصریح می‌کند: «اعتراض دانشجویان به این است که چرا دانشجویانی که رتبه‌های دورقمی دارند، الان باید در کنارشان دانشجویانی قرار بگیرند که رتبه‌های 5 و 6رقمی را در کنکور کسب کرده‌اند.»

او درباره درخواست دانشجویان در این تحصن این‌طور توضیح داد: «درخواست اصلی‌شان حضور رئیس دانشگاه و پاسخگویی به این موضع بود که این امر محقق نشد، اما سایر مسئولان مانند معاونان دانشگاه و دانشکده و حراست در جمع دانشجویان حضور پیدا کرده و به صحبت‌های آنها گوش دادند.»

حاتمی تصریح می‌کند: «نکته قابل‌توجه این است که براساس قانون از سال 2019 دیگر پذیرش دانشجوی ایرانی از خارج به داخل کشور نخواهیم داشت و چون این سال نیز از چهار ماه دیگر شروع می‌شود، به همین دلیل اقدامات فوری برای انتقال دانشجویان فعلی در حال انجام است، حتی خبرهایی را نیز شنیده‌ایم مبنی‌بر اینکه به چند دانشگاه دیگر نیز فشارهایی برای پذیرش این دانشجویان صورت گرفته که البته آنها زیر بار آن نرفته‌اند.

حاتمی به محدودیت‌های آموزشی موجود در دانشکده دندانپزشکی دانشگاه شهید بهشتی اشاره می‌کند و می‌گوید: «یکی دیگر از اعتراض‌های دانشجویان این است که با اضافه شدن تعداد دانشجویان انتقالی به این دانشکده مشخص نیست وضعیت آموزشی در این دانشکده به کدام سمت و سو خواهد رفت. همین مسائل باعث شد دانشجویان با هیات‌رئیسه و مسئولان دانشکده مکاتباتی را انجام دهند.

عضو شورای صنفی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره دلیل قبول پذیرش این دانشجویان از سوی این دانشگاه می‌گوید: «شائبه‌هایی در این زمینه مطرح است که یکی از آنها درباره مسائل مالی است، چراکه عنوان شده این دانشجویان از آنجایی که دانشجوی بین‌الملل محسوب می‌شوند باید شهریه بالایی پرداخت کنند و چون دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با کمبود منابع مالی روبه‌رو شده، با این موضوع موافقت کرده است، از این رو شاید بحث مسائل مالی نیز در کنار آقازاده بودن این دانشجویان مطرح باشد.»

او تصریح می‌کند: «تجمع روز گذشته دانشجویان به این دلیل بود که امکان ورود این دانشجویان بر سر کلاس‌ها فراهم نشود؛ با این حال اساتید و مسئولان دانشکده تایید کرده‌اند که وزارت علوم این دانشجویان را برای انجام مصاحبه علمی به دانشکده فرستاده و بعد از انجام مصاحبه نیز مشخص شده که این دانشجویان حدنصاب علمی را برای ورود به این دانشکده ندارند.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت پیشخوان، تاریخ انتشار2 مهر 97، کدخبر: 108664، www.pishkhaan.net