شعار سال: آخرین آمار‌های پیمایش سلامت روان در کشور نیز از ابتلای 23 درصد از جمعیت 80 میلیونی کشور به یک اختلال روانی حکایت دارد. افرادی که به گفته معاون دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت بیشتر آنها در سنین 25 تا 35 سال قرار دارند و مشکلات اقتصادی و بیکاری بیشتر از همه آنها را تحت تأثیر قرار داده است. با این همه، صاحبنظران این حوزه، معتقدند با افزایش شادی و نشاط می‌توان از حجم اختلالات روانی کاست. با این حال، این سؤال مطرح می‌شود که در ایران چقدر شرایط بروز شادی و نشاط برای جوانان فراهم شده است و برای افزایش این موضوع چه کار باید کرد؟
«علی اسدی» معاون دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت در گفت‌و‌گو با «ایران» از بالاتر بودن میزان ابتلا به این اختلالات در سنین 25 تا 35 سال خبر می‌دهد و می‌گوید: این افراد چون در مرحله آغاز زندگی و کار هستند بیشتر از دیگران درگیر این اختلالات می‌شوند و آسیب می‌بینند. به گفته معاون دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت افسردگی و اضطراب دو اختلال شایعی است که در میان مردم دیده می‌شود. البته شکل و علایم این اختلالات در جوانان متفاوت از دیگران است.
اسدی، مشکلات اقتصادی، امنیتی، فقر و بیکاری را مهم‌ترین دلایل شیوع اختلالات روانی در مردم می‌داند و تأکید می‌کند: نوسانات ارزی باعث شده جوان‌ها بعد از اینکه از خواب بیدار می‌شوند اول از هر چیز قیمت ارز را سؤال کنند. این بحران‌ها البته می‌تواند زود گذر باشد و با برگشتن به وضعیت سابق تعادل روحی جوانان به وضعیت سابق بازگردد. معاون دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت با اینکه نکات مثبت فضای مجازی را می‌پذیرد اما معتقد است این فضا، تحرک و نشاط را از جوانان گرفته و باعث شده آنها کمتر به رفتارهای شادی آور بپردازند. به گفته اسدی این اختلالات بیشتر در زنان دیده می‌شود و تحقیقات وزارت بهداشت نشان می‌دهد، افراد مجرد، مطلقه و کسانی که تنها زندگی می‌کنند بیشتر به این اختلالات دچار می‌شوند. «امید محدث»، مدیر کل دفتر هماهنگی و نظارت بر امور جوانان هم مسائل اقتصادی را مهم‌ترین عامل ابتلا به اختلالات روانی می‌داند و می‌گوید: با تغییر الگوی‌های رفتار جوانی مواجه هستیم و مشاهده می‌کنیم میل به انزوا و تنهایی در میان جوانان بیشتر شده است. اختلالات روانی به طور قطع بی‌تأثیر در این ماجرا نیست اما باید بررسی کرد که چه عواملی باعث به وجود آمدن آنها شده است.
وی با تأکید بر اینکه سطح استرس زندگی در شهر تهران باعث شده تا از هر چهار نفر یک نفر دچار اختلال روانی شود، ادامه می‌دهد: میزان ابتلا به اختلالات روانی در بازه سنی 18 تا 36 سال در ایران بیشتر از دیگران است. چراکه حجم مشکلات و چالش‌ها در حوزه جوانان بیشتر از سایر سنین است و همین موضوع باعث بالا رفتن آمار آنها می‌شود. مدیر کل دفتر هماهنگی و نظارت بر امور جوانان به افزایش آمار مبتلایان به اختلالات روانی در جوانان اشاره و تأکید می‌کند: علت این اتفاق هم به خاطر آن است که بعد از 18 سال افراد وارد بحران‌های زندگی و چرخه کار می‌شوند. همچنین، مشکلات اقتصادی و اجتماعی باعث می‌شود شرایط برای جوانان سخت‌تر از دیگران شود. وی ادامه می‌دهد: تحقیقات نشان می‌دهد زنان بیشتر از مردان دچار اختلالات روانی می‌شوند. همچنین این مشکل در افراد مجرد و مطلقه بیشتر از دیگران است. وی در پاسخ به اینکه آیا امکانات مربوطه برای شادی و نشاط برای جوانان فراهم نشده است، می‌گوید: بیشتر این مشکلات ذهنی است یعنی افراد در ذهن خودشان را از شادی محروم می‌کنند. در اینجا هرچقدر هم تلاش شود که پارک و شهربازی و... ساخته شود هیچ فایده‌ای نخواهد داشت.

افزایش هیجانات کاذب در میان جوانان
«کوروش محمدی»، رئیس انجمن آسیب شناسی کشور نقش شادی و نشاط را در سلامت روان انکار‌ناپذیر می‌داند و به «ایران» می‌گوید: نشاط و شادی آن چیزی است که رضایت و احساس لذت را در افراد نهادینه کند. منتهی آن چیزی که در جامعه میان جوانان شاهد هستیم احساس نشاط نیست بلکه هیجان‌های لحظه‌ای همراه با شادی است. او معتقد است در ایران تعریف خاصی برای اوقات فراغت جوانان بیان نشده است و این موضوع باعث شده تا آنها به سمت تنهایی و افسردگی بروند. وی ادامه می‌دهد: متأسفانه ما فاقد قدرت شاد بودن هستیم و بیشتر متوسل به هیجان‌های لحظه‌ای می‌شویم. به طور مثال زمانی که اتفاقی مانند مسابقه فوتبال یا یک کنسرت می‌افتد جوان‌های ما به صورت کوتاه مدت به شادی می‌پردازند اما بعد از آن دوباره به تنهایی پناه می‌برند. او شادی در یک کنسرت و فوتبال را یک شادی دائمی نمی‌داند و تأکید می‌کند: زمانی که جوان‌ها در برنامه‌های جمعی، کنسرت و برای مسابقات فوتبال به شادی می‌پردازند هیچ تضمینی برای اینکه این شادی را حفظ کنند وجود ندارد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران، تاریخ انتشار 17 مهر97، شماره: 485013