شعارسال: نظریه اکثریت روان شناسان شخصیت مبتنی بر داده هایی بود که از طریق کار با بیماران نوروتیک یا روان نژند و آدم های غیرعادی بدست می آوردند. آلپورت برخلاف آنان بود ؛ آلپورت هرگز هیجگونه کار بالینی برای تدوین نظریه شخصیت خود انجام نداد. در نگاه آلپورت این مسئله به هیج وجه قابل قبول نبود که افراد سالم با افراد روان نژند نقاط مشترک دارند.
به نظر او یکی ازنقاط ضعف روان شناسان شخصیت این بود که، هرگز درصدد نشدند که حداقل یک توصیف نظری از شخصیت سالم داشته باشند. بنابراین، آلپورت به تحقیقات وسیع و دامنه داری پرداخت تا بتواند تعریف جامع و کاملی از شخصیت سالم و آنچه را که او تحت عنوان «شخصیت بالغ و پخته» نامگذاری می کرد، ارائه دهد.
آلپورت به این نتیجه رسید که در درون فرهنگ های مختلف و گوناگون، مفاهیمی نهفته است که نشان دهنده و بیانگر رفتار سالم افراد می باشند. در نگاه آلپورت سخصیت سالم کسی است که احساس مسئولیت در زندگی نموده و به دنبال بسط و توسعه این ایده مسئولیت پذیر است.
آلپورت به این نتیجه رسید که افرادی که دارای سلامت روان هستند دارای این شش ویژگی می باشند:
A. افرادی که ازسلامت روان برخورداراند قادر خواهند بود که خود را آنگونه که هستند ببینند و نسبت به خلق خوی خود بینش و بصیرت دارند Self-objectification
شناخت و درک خود به این معناست که او تفاوت های وجودی خود را می شناسند و می فهمد دیگران درباره او چه فکر می کنند و چه قضاوتی دارند.
عینیت بخشیدن به خود: شناخت کافی از خود، مستلزم بصیرت داشتن است به آن چه شخص میپندارد هست و آنچه واقعاً هست. هر چه این دو تصور به هم نزدیکتر باشند، فرد بالغتر است.
شخص سالم برای این که بتواند تصویری عینی از خود داشته باشد، به عقاید دیگران راجع به خودش با گشادهرویی مینگرد.
B. فرد سالم دارای امنیت هیجانی Emotional Security و روانی است
شخصیت سالم اساساً تصویر مثبتی از خود در ذهن دارد، Self-Acceptance . به گونه ای که قادر است رنج ناکامی ها و یا حوادث ناگوار را بر خود تحمل نماید و نگذارد که این رخدادهای ناگوار تبدیل به احساس بد و خصمانه گردد و در نهایت روی رابطه اش با دیگران تاثیر بگذارند.
امنیت هیجانی: شخصیتهای سالم میتوانند همه جنبههای هستی خود، از جمله نقاط ضعف و کاستیهای خود را بپذیرند، بدون آن که فعل پذیرانه تن به آنها دهند.
شخصیتهای بالغ بی آن که زندانی هیجانها و عواطف خویش باشند یا آنها را پنهان کنند، میتوانند عواطف بشری را بپذیرند.
آلپورت، خصیصه دیگر امنیت عاطفی را مدارا با ناکامی خوانده است. این خصیصه نمایانگر واکنش شخص در برابر فشارهایی است که بر خواستههایش وارد میآید و سدهایی که در برابر آرزوهایش ایجاد میشود.
C. شخص سالم و پخته احساس فراتر از خود دارد
افرادی که از سلامت روان برخوردارند، فعالیت ها، رفتار و اعمال آنها محدود به آرزوهای شخصی شان نمی شود؛ بلکه آنها افرادی هستند که درقبال دیگران نیز احساس مسئولیت می کنند. Skills and Assignments
مهارت و وظایف: آلپورت بر اهمیت کار و غرق شدن در آن تاکید فراوان داشته است. ضمن داشتن مهارت مورد نیاز و مناسب، باید این مهارتها را به شیوهای صمیمانه و مشتاقانه به کار برد و از خود از هر جهت مایه گذاشت.
D. فرد سالم بزرگسال، فلسفه زندگی یکپارچه ای دارد A Unifying Philosophy of Life و درک درستی از معنای زندگی دارد Directedness
فردی که ازسلامت روان برخوردار است برای خودش مجموعه ای از ارزشها دارد که از طریق این ارزشها، بنیانی قوی و مستحکم برای زندگی خودش می سازد، of the Individual The Intentional Nature که او را به سمت هدف های آینده هدایت و راهنمایی می کند. Pursuing Aspirations and Goals
فلسفه یگانهساز زندگی: آلپورت، انگیزش یگانهساز را جهتداشتن خوانده است. جهتداشتن، همه جنبههای زندگی شخص را به سوی هدفها هدایت میکند و به او دلیلی برای زیستن میدهد. وجدان اخلاقی نیز به فلسفه یگانهساز زندگی کمک میکند.
E. فرد سالم و پخته دارای ارتباط گرم و صمیمانه با دیگران است Extension of the Sense of Self
چنین فردی حس نوع دوستانه و شفقت آمیز به همه مردم دارد و از قدرت فوق العاده عشق ورزی نسبت به دیگران برخوردارد، Warm Relating of Self to Others و این خود باعث سپاس و احترام دیگران نسبت به خود او می گردد.
گسترش احساس خود. هنگامی که انسان بالغ پخته میشود، توجهش به بیرون از خود معطوف میگردد. اما داشتن رابطه با چیزی یا کسی فراسوی خود (از قبیل شغل) به تنهایی کافی نیست، انسان باید نقشی مستقیم و کامل بیابد.
آدمی باید خود را با فعالیت گسترش دهد. هر چه شخص با فعالیتها، مردم و اندیشههای متنوعتری در ارتباط باشد، سلامت روان بیشتری مییابد. خود در این فعالیتهای پرمعنا سرمایهگذاری میشود و این فعالیتها دامنههای گسترده حس خود میشوند.
ارتباط صمیمانه خود با دیگران: آلپورت میان دو گونه ارتباط صمیمانه با مردم فرق گذاشته است. این دو، توانایی صمیمی بودن و توانایی دلسوز بودن است.
شخصی که از نظر روانی سالم است، میتواند به همه نزدیکانش صمیمیت نشان دهد. این توانایی، حاصل پرورش کامل مفهوم گسترش خود است. در این حال، شخص به فرد محبوب خود احساسی اطمینان بخش میدهد و به آسودگی و شادمانی او به اندازه خوشی و آسایش خودش اظهار علاقه میکند.
دلسوزی، دومین نوع ارتباط صمیمانه، لازمهاش درک وضعیت واقعی بشر و احساس همبستگی با همه مردم است.
F. فردی که از سلامت روان بهره مند هست، اشیا را آنطور که هستند، درک می کند، نه آنطور که آرزو می کنند Realistic Perception
شایستگی و لیاقت چنین فردی در این است که سر و کار آنها با واقعیات و در تماس کامل و همه جانبه با واقعیات است؛ چنین فردی واقعیت ها را در هم نمی آمیزد تا به نیازها و خیالپردازی های خود تحقق بخشد .
هدفهای تعریف شده این فرد که برانگیزاننده رفتار اوست نیز بر گرفته و متخذ از همین واقعیات عینی اند.
ادراک واقعبینانه: اشخاص بالغ بر پایه ادراک یا تجربههای شخصی، همه مردمان و تمامی موقعیتها را نیک یا بد نمیپندارند و واقعیت را همانگونه که هست، میپذیرند.
سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت روانشناسی پیمان، تاریخ انتشار: - ، کدخبر: - : paymanpsychology.com