شعار سال: عضو هیئت‌رئیسه انجمن مدیران صنایع کارتن کشور در گفت‌وگو با «سبزینه»، با بیان این‌که کارخانجات تولید کارتن به‌دلیل صادرات با مشکل مواجهند، اظهار داشت: امسال در این‌خصوص با فراز و نشیب‌های زیادی در بازار مواجه بودیم. وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت بخشنامه‌ای را درباره ممنوعیت صادرات کاغذ به‌دلیل کمبود این کالا در بازار ابلاغ کرد؛ اما اکنون شاهد آزادسازی صادرات آخال به خارج از کشور هستیم. محمدرضا کرمانی ادامه داد: برای مثال در واحدهای تولیدی نظیر مرغداری‌ها که برای بسته‌بندی محصولات مشکل داشتند قانون ممنوعیت صادرات کاغذ ابلاغ شد و ما نیز از آن استقبال کردیم؛ درحالی‌که بخشنامه فوق 20 روز بیش‌تر قابلیت اجرایی نداشت. با لغو این بخشنامه شاهد افزایش حجم زیادی از صادرات کاغذ بودیم و مجدداً با مذاکرات صورت‌گرفته در وزارتخانه مذکور مقرر شد که هر واحد تولیدی کاغذ بتواند 15 درصد از محصولات خود را صادر کند. در این‌خصوص تفاهم‌نامه‌ای منعقد شد تا صادرات کاغذ به‌طور کلی ممنوع نشود تا این‌که مجدداً رحمانی، وزیر فعلی صنعت، معدن و تجارت، بخشنامه‌ای را صادر کرد مبنی‌بر این‌که صادرات کاغذ و کارتون بسته‌بندی آزاد شود؛ درحالی‌که این دو موضوع دو مبحث جداگانه است، زیرا کاغذ دارای مواد خام است و کارتن ارزش افزوده ایجاد می‌کند. کرمانی با بیان این‌که تولید کارتن مقیاسی برای ارزش‌گذاری وضعیت تولید در کشور محسوب می‌شود، اظهار داشت: درصورتی‌که تولید در کشور رونق داشته باشد کارتن‌سازی‌ها نیز رونق خواهند یافت. این در حالی است که در شرایط کنونی نمی‌توانیم صنعت کارتن‌سازی را یک صنعت مستقل در کشور بدانیم؛ زیرا این صنعت جزو صنایعی است که حال‌ و روز آن بستگی به وضعیت اقتصادی کشور دارد. وی در ادامه ظرفیت اسمی کارتن‌سازی‌های کشور را در حدود 5/2 تا دومیلیون و 700 هزار تن اعلام کرد و افزود: در حال حاضر به‌دلیل رکود ایجادشده در اقتصاد کشور میانگین تولید بسیار پایین‌تر از این رقم است؛ چراکه در سال گذشته میانگین تولید کارتن در کشور700 هزار تن بود. این آمار به معنای آن است که یک‌سوم ظرفیت کارتن‌سازی‌های ما خالی است. از سویی نیز کاغذ‌سازی‌ها با همین مشکلات مواجه است؛ ولی با توجه به این‌که صنعت کاغذ صنعت خامی است؛ اگر تولید کاغذ در کشور روندی مطلوب داشته باشد تولید کارتن نیز مطلوب خواهد بود، درنتیجه محصولی که بسته‌بندی می‌شود کارتن باکیفیتی خواهد داشت. عضو هیئت‌رئیسه انجمن مدیران صنایع کارتن کشور، با بیان این‌که کارخانه‌های تولید کاغذ از چند بخش مجزا تشکیل شده‌اند، اظهار داشت: در حال حاضر تعدادی از کارخانجات تولید کاغذ، کاغذهایی با کیفیت بسیار بالا تولید می‌کنند و تعدادی از کارخانجات کاغذهای غیراستاندارد تولید می‌کنند. از این‌رو در وهله اول باید برای تولید مطلوب و باکیفیت کاغذ استاندارد‌سازی صورت بگیرد و کارخانجاتی که تولید کاغذ آن‌ها ضعیف است نسبت به به‌روزرسانی دستگاه‌های خود در کشور اقدام کنند تا بتوانند به صنعت کارتن‌سازی کشور خدمت کنند. کرمانی با انتقاد از سیاست آزاد‌سازی آخال به خارج از کشور اظهار داشت: در مقطعی که صادرات کاغذ آزاد شد، آخال نیز از کشور خارج شد؛ درصورتی‌که برای مثال اگر محصولات پتروشیمی صادر شود منابع زیرزمینی برای جایگزینی آن در کشور وجود دارد یا درصورتی‌که فولاد صادر شود، منابع سنگ آهن برای جایگزینی آن وجود دارد، در حالی‌که اگر کاغذ صادر شود محصول جایگزینی نخواهیم داشت، زیرا اجازه برداشت از جنگل‌ها را در کشور نداریم و باید آخال جایگزین شود. وی ادامه داد: در حال حاضر آخال یک ماده تولید‌کننده کارتنی است که در کشور دارای چرخه تولید است. به این مفهوم که در ابتدا تبدیل به کاغذ و پس از بازیافت تبدیل به کارتن می‌شود. در مقطعی که میزان زیادی کاغذ از کشور خارج شد به‌نوعی منابع آخال کشور کاهش یافت، به‌طوری‌که جایگزینی برای آن نداشتیم. وی در ادامه یادآور شد: همزمان با بحرانی‌شدن منابع زیست‌محیطی، محیط‌زیست واردات را ممنوع کرد با رایزنی‌های صورت‌گرفته محیط‌زیست اجازه داد که واحدهای تولید کاغذ بتوانند آخال وارد کنند. کرمانی در ادامه با بیان این‌که کیفیت آخال خارجی از آخال داخلی مناسب‌تر است گفت: آخال خارجی با مخلوط ‌شدن با آخال داخلی در مجموع کیفیت کاغذ و کارتن را ارتقاء می‌دهد. عضو هیئت‌رئیسه انجمن مدیران صنایع کارتن کشور با بیان این‌که صادرات آخال هیچ توجیهی در کشور ندارد، افزود: به‌دلیل محدودیت‌های موجود در تولید آخال بسیار تلاش کردیم تا واردات این محصول آزاد شود؛ زیرا واردات آخال می‌توانست به افزایش کیفیت آخال تولیدی در کشور کمک کند. وی در ادامه گفت: امروزه کمبود آخال علاوه‌بر صنایع کارتن‌سازی، صنعت کاغذسازی را نیز با مشکل مواجه ساخته است و درصورتی‌که اقدامی جهت حل این مشکل صورت نگیرد و نهاده‌های تولید کاغذ (چوب یا آخال) تأمین نشود، کارخانجات کاغذسازی نیز در زمانی کوتاه بسته خواهند شد.

بین کاغذ‌سازان و کارتن‌سازان داخلی هماهنگی وجود ندارد

از سویی دیگر علی‌قلی حسنی‌اعظمی، مدیرعامل انجمن مدیران صنایع کارتن کشور، در گفت‌وگو با «سبزینه» با بیان این‌که واحدهای کارتن‌سازی‌ کشور با رکود در فعالیت‌های خود مواجهند، اظهار داشت: در شرایط موجود سیاست صادرات آخال که از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت اجرایی شده، غیرکارشناسانه‌ است. وی با بیان این‌که واحدهای تولیدی در تأمین مواد اولیه کارتن با مشکل مواجهند، گفت: صادرات آخال می‌تواند کارخانه تولید کارتن را با مشکل تولید مواجه کند، به‌طوری‌که پیش‌بینی می‌شود اجرای آزادسازی صادرات آخال واحدهای تولیدی زیادی در کشور را تعطیل و به‌تبع کارگران زیادی بیکار می‌کند. وی با اشاره به دیگر مزایای کارتن‌های بسته‌بندی و میزان اهمیت آن‌ها گفت: کارتن‌های مقوایی که به‌منظور بسته‌بندی کالا استفاده می‌شوند، پوششی برای کالا هستند. در حال حاضر تعداد واحدهای تولید کارتن 180 واحد صنفی و 167 انجمن را ثبت شده‌ است، این در حالی است که معادل پروانه بهره‌برداری صادره در حدود سه‌میلیون و 300 هزار تن میانگین ظرفیت اسمی ما در سال است؛ اما عملاً میزان تولید در شرایط بسیار مطلوب بیش‌تر از 800 هزار تا یک میلیون تن نیست. مدیرعامل انجمن مدیران صنایع کارتن کشور با اشاره به این‌که ظرفیت‌های خالی زیادی نیز در کشور وجود دارد، گفت: به‌دلیل افت تولید ما در بسته‌بندی با مشکلات زیادی روبه‌رو هستیم. در شرایط کنونی از یک‌سو به‌دلیل کاهش تولید در کشور با افزایش موجودی انبارها مواجهیم، از سوی دیگر نیز پیمان‌سپاری ارزی موجب شده است که صادرات آخال به‌صرفه‌تر باشد. اعظمی با بیان این‌که بین کاغذ‌سازان و کارتن‌سازان داخلی هماهنگی وجود ندارد، گفت: تمایل کاغذ‌سازی‌ها برای صادرکردن محصولات خود بدون در نظرگرفتن نیازهای داخلی سبب شده تا کارتن‌سازی‌ها برای تهیه کاغذ موردنیاز خود اقدام به واردات کاغذ خارجی آن هم با ارز آزاد کنند که این امر به بالارفتن قیمت تمام‌شده کارتن منجر می‌شود. وی افزود: یکی دیگر از مشکلات صنعت کارتن‌سازی صدور مجوز‌های بی‌رویه از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت برای تأسیس واحد‌های تولید کارتن است. در حال حاضر۱۶۷ واحد کارتن‌سازی در کشور وجود دارد که بخش عمده‌ای از این واحدها با حداکثر۳۰ درصد از ظرفیت واقعی خود مشغول فعالیت بوده و تعدادی دیگر از این واحدها در آستانه تعطیلی قرار دارند و به‌طورکلی می‌توان گفت این صنعت از نظر تولید داخلی اشباع شده، با این‌حال وزارت صنایع بدون توجه به نظرات انجمن مدیران این صنعت مبادرت به صدور مجوز برای واحدهای جدید می‌کند.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته روزنامه سبزینه تاریخ انتشار ------، کدخبر: 61850، www.sabzineh.org