شعار سال: 21 کشور حوزه اقیانوس هند با حدود جمعیتی دو میلیارد نفری و کشورهای آسیای میانه، قفقاز تا شرق اروپا با حدود جمعیتی 800 میلیون نفر چشم به چابهار دارند؛ چابهار چهارراهی ترانزیتی است با موقعیتی ویژه.

اما چهارراه‌های ترانزیتی ابزار‌های حمل‌و‌نقل مانند بندر، جاده، فرودگاه و راه‌آهن می‌خواهند. این در حالی است که جاده‌های چابهار دوطرفه، خطرناک و قدیمی‌ هستند و کشش بار هشت و نیم میلیون تنی بندر را ندارند و راه‌آهن آن نیز روی ریل بی‌پولی جلو می‌رود. دولت بودجه ندارد و می‌گوید سال 1400 شاید بخشی از آن به ‌بهره‌برداری برسد.

برای چابهاری که دورترین نقطه و کانون جمعیتی به مرکز و پایتخت‌نشینان است، فرودگاه و راه‌ هوایی که دسترسی سریعی ایجاد کند، نسبت به دیگر ابزارهای حمل‌و‌نقل حکم نان شب را دارد تا سرمایه‌گذاران، گردشگران و صدالبته صاحبان بار و کالا بتوانند به‌راحتی رفت و آمد کنند.
فرودگاهی که هم‌اکنون در چابهار مورد استفاده و بهره‌برداری قرار می‌گیرد یک فرودگاه نظامی متعلق به نیروی هوایی ارتش است که چند سالی است با مجوز سازمان هواپیمایی کشوری به دلیل نیاز مبرم چابهار به ارتباط هوایی امکان حضور در پروازهای داخلی و بین‌المللی را یافته است.


فرودگاه کنارک با محدودیت‌هایی نظامی
فرودگاه نظامی‌مسافری کنارک، در 45 کیلومتری شرق واقع شده است که به‌دلیل نظامی بودن محدودیت‌هایی بی‌اندازه دارد. این فرودگاه تا همین چندسال پیش امکان فرود و بلند شدن هواپیما را در شب نداشت و ترمینال مسافری آن کوچک است و ظرفیت محدودی دارد. برقراری چند پرواز در یک زمان، ازدحام را در ترمینال کوچک و بدون زیرساخت مناسب آن افزایش می‌دهد و مسافران را کلافه می‌کند.

معاون حمل‌و‌نقل و ترانزیت منطقه آزاد چابهار می‌گوید: فرودگاه کنارک به دلیل نظامی بودن تمام قوانین سازمان جهانی هوانوردی، ایکائو را نظامی کرده است. می‌گویند نیروی هوایی ارتش، سازمان هواپیمایی کشوری را راه نمی‌دهد، برج مراقبت در اختیارشان است و اجازه بارپذیری نیز نخواهند داد.

«محسن محمدی‌معین» می‌افزاید: ایجاد یک فرودگاه اختصاصی برای چابهار مجزا از کنارک دنبال و 2800 هکتار زمین برای آن در نظر گرفته شده است؛ منطقه آزاد چابهار نیز 200 میلیارد تومان برای این فرودگاه اعتبار در نظر گرفته که 100 میلیارد تومان آن در بودجه سال 98 تخصیص می‌یابد.

احداث فرودگاه بین‌المللی برای چابهار از سال‌ها پیش و از زمان دولت سازندگی دنبال می‌شد، اما مجوز آن اردیبهشت‌ماه 95 از سوی شورای عالی فضایی ایران صادر شد؛ اصولاً شورای عالی فضایی و سازمان هواپیمایی با ساخت هر فرودگاه جدید در ایران به دلیل اقتصادی نبودن مخالفت می‌کنند، اما چابهار به‌واسطه موقعیتش قرار بود اقتصادی‌ترین فرودگاه ایران را در خود جای دهد.


منطقه آزاد، متولی ساخت فرودگاه
استاندار سیستان و بلوچستان می‌گوید: شورای عالی فضایی که شامل هفت عضو، نماینده ستاد کل نیروهای مسلح، نماینده ارتش، نماینده نیروی انتظامی، نماینده وزارت دفاع، نماینده سازمان هواپیمایی و شرکت فرودگاه‌هاست در دهه‌های گذشته به‌دلیل وجود فرودگاه کنارک و تداخلات نظامی و غیرنظامی آن از ایجاد فرودگاه جدید و مستقل جلوگیری می‌کرد تا این‌که با رایزنی‌های فشرده و اهمیت استراتژیک چابهار مجوز ساخت آن را صادر کرد.

«احمدعلی موهبتی» می‌افزاید: در آن مقطع (سال 95) ساخت فرودگاه به منطقه آزاد واگذار شد، چراکه منافع عمده آن برای منطقه آزادی بود که تنها منطقه آزاد ایران و شاید جهان‌ است که نه مرز هوایی دارد و نه زمینی و نه دریایی؛ اما به‌دلایلی کار معطل ماند تا این‌که با پیگیری‌های صورت‌گرفته دوباره به جریان افتاد و قرار است دوباره همان روال قبلی طی شود و منطقه آزاد ساخت را بر عهده گیرد.


لغو و تمدید مجوز اول

ساخت فرودگاه بین‌المللی چابهار از سال 95 معطل ماند و تا لغو مجوز آن از سوی شورای عالی فضایی پیش رفت؛ رئیس شورای اسلامی شهرستان چابهار از لغو مجوز ساخت فرودگاه بین‌المللی چابهار از سوی شورای عالی فضایی خبر داد و دلیل آن را طولانی شدن روند تملک اراضی ساخت فرودگاه و مخالفت استانداری با ساخت آن از سوی منطقه آزاد چابهار دانست.

«معین‌الدین سعیدی»، رئیس شورای اسلامی شهرستان چابهار، می‌گوید: دو مشکل روند طولانی تملک اراضی ساخت فرودگاه و مخالفت استانداری با ساخت آن از سوی منطقه آزاد چابهار موجب شد شورای عالی فضایی به‌دلیل مشکلات داخلی و درون‌استانی مجوز ساخت آن را لغو کند. با روی کار آمدن احمدعلی موهبتی استاندار سیستان و بلوچستان در آبان‌ماه ورق برگشت، مجوز تمدید شد و دوباره کار به منطقه آزاد چابهار سپرده شد.


احداث یک شهر فرودگاهی

مدیرعامل منطقه آزاد چابهار نیز می‌گوید: نظر بر این است که محدوده ساخت فرودگاه با تفاهم‌نامه‌ای میان وزارت راه و شورای عالی مناطق آزاد به منطقه آزاد چابهار واگذار شود یا در طرح توسعه منطقه آزاد چابهار که هم‌اکنون به شورای نگهبان رفته و منتظر تصویب است به منطقه الحاق شود؛ در صورتی که تحویل زمین صورت گیرد، سازمان منطقه آزاد چابهار مشکلی برای تامین منابع ساخت فرودگاه بین‌المللی چابهار نخواهد داشت.

«عبدالرحیم کردی» می‌افزاید: مجموعه فرودگاهی که در چابهار پیش‌بینی شده و در طرح آمده، احداث یک شهر فرودگاهی در بازه زمانی 10 ساله است که سرمایه‌گذاری بالایی را می‌طلبد، اما با توجه به ‌این که فعلا امکان برقراری ارتباط هوایی در کمترین زمان ممکن برای چابهار در اولویت است این فرودگاه در بازه زمانی کوتاه‌تری ساخته خواهد شد. پیش‌بینی می‌شود فاز اول احداث شهر فرودگاهی چابهار با ظرفیت جابه‌جایی یک میلیون مسافر در سال در بازه زمانی 18 ماه تا دو سال به بهر‌ه‌برداری برسد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه همشهری، تاریخ انتشار 19 فروردین 98، شماره: 51541