شعار سال: پرداخت الکترونیک پاسارگاد، همانند بقیه شرکت‌های هولدینگ فناپ ، کاملا در خدمت بانک پاسارگاد و رفع نیازهای تخصصی و حرفه ای این بانک، عمل می‌کند. پس از انحلال فناپ پرداخت (اتیک) بخشی از فعالیت‌های پرداختی این شرکت در PSP پاسارگاد یا همان شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد ، متمرکز شد و بخش تولید سخت افزار کارتخوان و فعالیت‌های مربوط به آن به شرکت فناپ تک انتقال یافت. در سال‌های اخیر با توجه به گسترش بازار توسط چند PSP بزرگ و تبلیغات گسترده PSP ها، به نظر می رسد که شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد در عرصه رقابت‌های فنی - تکنولوژیک و عمومی و بین بنگاهی عقب مانده باشد. در حالی که اصل داستان به سیاست بانک پاسارگاد در همه گیری خدمات رسانی  و تسهیل در دریافت زیرساخت ها توسط گروه های مختلف شهروندی، مربوط می باشد.

*** سهم از بازار :

بررسی های به عمل آمده بر حسب گزارشاتی که توسط شرکت شاپرک در بولتن اقتصادی این شرکت منتشر می‌شود نشان می‌دهد که طی چند سال گذشته، شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد سهم خود را از بازار پرداخت ایران کوچک‌تر کرده است. همان گونه که در شکل۱ مشخص است، سهم این PSP از تعداد و مبلغ تراکنش‌ها در اسفند ۹۴، به ترتیب ۷٫۶۳ و ۶٫۴۲ درصد بوده است که در اسفند ۹۷ این آمار به ۵٫۳۷ و ۵٫۸۳ درصد کاهش پیدا کرده است. بنظر می رسد که این امر به دلیل عملکرد مثبت رقبا و گرفتن بازار مخصوصا در تراکنش‌های موبایلی و پذیرندگان اینترنتی از یکطرف و دنباله گیری سیاست های بانک پاسارگاد بر توسعه سطح دسترسی عمومی شهروندان به زیر ساخت های متداول دریافت خدماتی بانکی باشد(اولویت قائل شدن و پاسخ گویی به نیازهای عادتی و روش های متداول دسترسی شهروندان به زیرساخت های اخذ خدمات بانکی بجای تمرکز خاص بر ترویج فناوری پیشرفته و سودآوری محض) .

*** تمرکز زیاد بر کارتخوان :

واضح است که در دنیای امروز روندها به سمت استفاده از ابزار موبایل در انجام عملیات بانکی بوده و مشتریان پیشرو،گرایش خاص به استفاده از ابزارهای دیجیتال مانند تلفن‌های هوشمند و اپلیکیشن برای انجام تراکنش مالی دارند. همچنین هزینه انجام تراکنش از طریق ابزارهای دیجیتال به مراتب از ابزارهای الکترونیکی کمتر است. همین روند در بین بانک‌ها و شرکت‌های ایرانی نیز دیده می‌شود. شرکت‌های بانکی و پرداختی کشور در سال‌های اخیر هر کدام اپلیکیشن‌های خود را معرفی کرده‌اند و با تبلیغات و البته سرویس‌های متنوع و فراوان توانسته‌اند مشتریان زیادی برای خود جذب کنند. وری نوع ماموریت های محول شده به این شرکت و تاکیدات  صورت پذیرفته در این خصوص، به نظر می رسد که شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد از رقبای خود عقب افتاده و شاهد آن بوده‌ایم که تمرکز این شرکت همچنان بر تراکنش‌های کارتخوان است. بنابراین عمده درآمد این شرکت مبنی بر اجاره کارتخوان هاست.

آمار منتشر شده در اسفند ۹۷ نشان می‌دهد که پرداخت الکترونیک پاسارگاد علیرغم سهم ۵٫۹۲ درصدی از تراکنش‌های کارتخوان، تنها ۱٫۷۶ درصد از تراکنش‌های اینترنتی و ۰٫۰۳ درصد از تراکنش‌های موبایلی را در اختیار دارد. نمودار شکل۲ وضعیت پرداخت الکترونیک پاسارگاد در تراکنش‌های موبایلی در مقایسه با سایر PSP ها را نشان می‌دهد.


ممکن است این عقب ماندگی ظاهری در نگاه اول، تعبیر به کم کاری شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد شود. در حالیکه این شرکت تابع سیاست های کلی تر بوده و نوعی گذار تدریجی از اخذ خدمات مالی و بانکی مبتنی بر زیرساخت ها و روش های الکترونیکی به سمت روش ها و ابزارهای دیجیتالی را دنباله گیری می کند.

در شکل سوم ، با نگاهی تحلیلی به آمارهای منتشر شده از سوی شرکت شاپرک، اثربخشی کارتخوان های شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد مورد بررسی قرار گرفته است.  شاخص اثربخشی در گزارش‌های شاپرک از تقسیم سهم تراکنش های PSP بر سهم از کارتخوان آن شرکت به دست می آید. به عنوان مثال PSP پاسارگاد در اسفند ۹۷ به گونه‌ای عمل کرده است که ۵٫۹۲ درصد از کل تراکنش‌های کارتخوان در شبکه را به خود اختصاص داده است. این در حالی که ۷٫۷۸ درصد از کارتخوان‌های فعال در کشور متعلق به این شرکت بوده است. بنابراین میزان اثربخشی کارتخوان های پاسارگاد در اسفند۹۷، حاصل تقسیم این دو بر یکدیگر و برابر با ۰٫۷۶۱ است. اگر این شاخص برابر با یک باشد به این معناست که آن PSP به اندازه کارتخوان‌هایش توانسته سهم از تراکنش‌ها داشته باشد. حال باید ببینیم جایگاه پرداخت الکترونیک پاسارگاد در مقایسه با سایر رقبا چگونه است؟

در شکل سه، شرکت‌های پرداخت بر حسب میزان اثربخشی کارتخوان‌های شان نشان داده شده‌اند. مشخص است که پرداخت الکترونیک پاسارگاد اندکی از سایر رقبای خود عقب افتاده است.

 
*** کارمزدی که بانک پاسارگاد می‌پردازد:

از آنجا که بخش اعظم عملکرد پرداخت الکترونیک پاسارگاد مبتنی بر دستگاه‌های کارتخوان بوده و تاکید کمتر این PSP به تراکنش‌های اینترنتی و موبایلی با توجه به سیاست های کلان بانک در خصوص تغییر تدریجی زیرساخت ها و روش های خدمات رسانی، دنباله گیری می شود، طبیعی خواهد بود که بانک پاسارگاد هزینه زیاد نگهداری شبکه کارتخوان را متحمل شود. بررسی گزارش اسفند ۹۷ شرکت شاپرک نشان می‌دهد که بانک پارسیان به ازای هر ۱۰ هزار تومان منابعی که از طریق شرکت PSP خود در شبکه کارتخوان جذب می‌کند، ۱۲۲ ریال کارمزد می‌پردازد. این در حالی است که در این شاخص، بانک پاسارگاد بین ۳۴ بانک در رتبه نهم قرار دارد و در مقایسه با رقبای خود هزینه زیادی برای جذب منابع، که ماندگاری و عایدی زیادی برایش ندارد، هزینه می‌کند.

اگر هزینه اجاره کارتخوان‌ها را نیز به عدد کارمزد اضافه کنیم، هر ۱۰ هزار تومان جذب منابع از طریق کارتخوان، برای بانک پاسارگاد ۲۷۲ ریال هزینه دارد. در حالی که میانگین این عدد در بانک‌ها ، ۲۰۵ ریال بوده و از این نظر در بین ۳۴ بانک، پاسارگاد در رده هفتم جای دارد. برآوردها نشان می‌دهد که هزینه بانک پاسارگاد در شبکه پرداخت معادل ۵۰۰ میلیارد ریال در ماه است. پولی که بیش از نیمی از آن هزینه اجاره کارتخوان می‌شود و مابقی آن هزینه کارمزدهای پذیرندگی و شتاب و شاپرک می‌ گردد.

بنابراین هزینه‌ای در حدود ۵۰۰۰ میلیارد ریال در سال برای شبکه پرداخت ،هزینه ای سنگین بوده که با تغییر رویکرد PSP این بانک از حوزه پرداخت الکترونیک و card present به حوزه پرداخت‌های دیجیتال و بدون حضور کارت، بخش قابل توجهی از آن قابل کاهش است.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه تحلیلی نود فناوری، تاریخ انتشار 18 خرداد 98، کدخبر: - ، www.90ict.com