شعار سال : دریا و ساحل در بندرعباس به ذخیره‌گاه فاضلاب و زباله تبدیل شده است و این آلودگی حتی برای بازی کودکان هم خطرناک است.

به تماشای نمایش غم انگیز غروب خورشید در ساحلی نشسته‌ام که بوی تعفن فاضلاب به مشام می‌رسد و لحظات به کندی می‌گذرد.

رفته رفته آخرین پرده نمایشی همیشه با شکوه اجرا شد و خون خورشید پس از رنگین کردن افق بر بستر دریا ریخت و همزمان با برآمدن پرده سیاه شب گلگون افق در سیاهی محو شد و ستارگانی که خود را در روشنایی نور خورشید پنهان ساخته بودند، یکی یکی در پهنه آسمان بیکران ظاهر شدند.

لحظات انتظار هر لحظه سنگین‌تر و سنگین‌تر می‌شد. دقایق دیگر گذشت و احساس می‌کردم انتظارم بیهوده است.

بساط قلیان‌فروشی توسط زنان و مردان جوان و میانسال پهن می‌شدند و اندک اندک دختران و پسران جوان به عنوان مشتری به ساحل می‌آمدند و هر زوج، قلیانی را در آغوش می‌گرفتند و در گوشه‌ای می‌نشستند و دودش را به سمت ساختمان‌های استانداری، فرمانداری، دانشگاه علوم پزشکی و گاهی به سمت ماهیان دریا و رهگذران فوت می‌کردند.

شاید می‌خواستند از بساط امنی که این دستگاه‌های اجرایی روبرویشان، برایشان فراهم کرده‌اند قدردانی کنند گاهی به ریش رهگذران و آبزیان بخندند که صدای اعتراض‌شان را هیچ مسؤولی نمی‌شنود و اگر می‌خواهند به ساحل بیایند و تفریح کنند، محکوم هستند که دود قلیان‌های میوه‌ای و لنگه‌ای و... را در ریه‌هایشان حبس کنند و مشخص نیست کی به آسم و آلرژی و سرطان و... تبدیل شود.

آن‌ها فقط لذت بردن شان در عذاب دادن خانواده‌ها و کودکانی است که به ساحل می‌آیند که یا باید همنشین و همسفره‌شان باشند در قلیان و یا اینکه نیایند. آن‌ها نیمکت‌های ساحل و... را هم در تصرف خود درآورده اند. هر کس به ساحل می‌آید باید دو بوی فاضلاب و قلیان را توامان با جان دل بخرد، وگرنه در گوشه خانه‌اش حبس شود و نیاید.

واکنش‌های مردم

وقتی موضوع گزارشم را با مردم مطرح می‌کنم؛ واکنش‌ها متفاوت است. برخی می‌گویند مگر مسؤولان خودشان وضعیت ساحل را نمی‌بینند؟ اتفاقا بسیاری از ادارات از استانداری، فرمانداری، دانشگاه علوم پزشکی، محیط زیست و. در نوار ساحلی قرار دارند.

چرا نمی‌خواهند مشکلات را برطرف کنند؟ دیگری می‌گوید: سال گذشته که معاون اول رئیس جمهور، وزیر نیرو و تعدادی از مسؤولان کشوری و استانی در ساحل خواجه عطاء قدم می‌زدند و گلایه مردم را از ورود فاضلاب به دریا و وضعیت نامناسب ساحل شنیدند، وعده دادند که مشکل را برطرف کنند که بنظرم بعد از خروج‌شان از بندرعباس، وعده‌شان را هم به فراموشی سپردند.

در استان هیچ مسؤولی گویا تصمیم ندارد وضعیت بغرنج ساحل را سروسامان دهد. شهروندی دیگر به ناگاه سر درد دلش را باز کرد و کلمات همچون آبی که سال‌ها بر پشت دیواره سدی جمع شده باشند و ناگهان آن سد را بشکند بر زبانش جاری شد، از بی‌تفاوتی مسؤولان نسبت به این نعمت خدادادی و کفران این نعمت گفت.

اینکه مسؤولان از این ظرفیت هیچ‌گونه بهره مناسبی نمی‌برند و اینکه چرا همچنان ساحل و دریا با فاضلاب و زباله و دود قلیان و. آلوده می‌شود و هیچ‌کس هم حاضر نیست با این آلودگی مقابله کند.

حتی تشکل‌های زیست محیطی نیز در مقابل این بحران زیست محیطی سکوت کرده‌اند و کمربند حمایتی از ساحل و دریا تشکیل نمی‌دهند و از مسؤولان نمی‌خواهند از ادامه یافتن آلودگی‌ها جلوگیری کنند. زمانی که ساحل هم برای احداث خیابان و... خشک می‌شود، همه فقط نظاره‌گرند و اقدامی صورت نمی‌گیرد.

گلایه زوج جوان

یک زوج را در حال سوار شدن بر خودرویی می‌بینم. سر صحبت را که با آن‌ها باز می‌کنم، مرد نیز دل پر دردی از ساحل بندرعباس دارد و می‌گوید: یک روز به همراه همسرم به ساحل پشت فرمانداری بندرعباس رفته بودم. از یک طرف دیدم سکو‌ها و در آنجا شکسته شده است و زیر آسفالت با امواج دریا خالی شده و احتمال سقوط مردم در زمان تجمع در ساحل وجود دارد.

صحنه دیگری که دیدیم این بود که قلیان‌فروشان بسیاری از نیمکت‌های لب ساحل را تصاحب کرده و قلیان‌های خود را روی آن گذاشتند تا به مشتریان‌شان عرضه کنند و جایی برای نشستن‌مان نبود.

روی نیمکت‌ها قلیان قرار داده شده بود و یا جوانانی نشسته بودند و قلیان می‌کشیدند. فضای ساحل آمیخته به بوی قلیان‌های میوه‌ای بود که مدتی قبل هم در خبر‌ها دیدم که برخی سوءاستفاده و با فضولات حیوانات تهیه می‌کنند.

همسرش هم می‌گوید نمی‌دانم واقعا آیا استانداری، فرمانداری، دانشگاه علوم پزشکی و... که ساختمان‌هایشان هم روبروی ساحل است چرا بر وضعیت ساحل نظارتی ندارند و حق شهروندان در این ساحل سلب شده است؟

شهروندی دیگر می‌گوید برخی اسب و شترهایشان را به ساحل می‌آورند که هم باعث کثیفی ساحل با مدفوع این حیوانات می‌شود و هم اینکه نظارتی بر نرخ، میزان مسافت سوارکاری و... وجود ندارد و اگر حادثه‌ای نیز رخ دهد، هیچ‌کس پاسخگو نیست و نیاز است آن‌ها نیز ساماندهی شوند.

از طرفی دیگر به دلیل آلودگی دریا هر از گاهی شاهد مرگ فانوس ماهیان، دلفین‌ها، ماهیان و... هستیم که اجسادشان به ساحل می‌رسند و مشخص نیست چه بلایی بر آبزیان در داخل دریا می‌آید که آن‌ها را نمی‌بینیم.

استاندار از پنجره اتاقش، ساحل را تماشا کند

مقصد بعدی پارک دولت پشت استانداری هرمزگان است که از یک طرف فاضلاب از پشت ساختمان سفید استانداری وارد دریا می‌شود و بوی تعفنش فضا را پرکرده است.

از طرف دیگر نورافکن‌هایی که در پارک دولت وجود دارند تا آن محوطه وسیع را روشن کنند، خاموش هستند و شب‌ها بخصوص در ضلع غربی پارک که درختان زیادی وجود دارد، ناامنی می‌شود و در همانجا تابلوی برق هم بدون قفل و... رها شده و خطر رهگذران و کودکان را تهدید می‌کند. اطراف تابلوی برق هم حفاری و رها شده است.

همچنین برخی سنگ فرش‌ها شکسته شده اند و ردپای هیچ مسؤولی در این نقطه دیده نمی‌شود. البته اگر استاندار و معاونانشان درب پنجره اتاقشان را هم باز کنند و به ساحل نظری بیندازند، هم بوی تعفن فاضلاب ورودی به ساحل به مشامشان می‌رسد و هم وضعیت ساحل و پارک ساحلی را مشاهده می‌کنند.

برخی شهروندان نیز معتقدند که بایستی کنار ساحل و در محل‌های که فاضلاب وارد دریا می‌شود و زباله ریخته شده تابلو‌هایی هشداردهنده نصب شود تا اطلاع رسانی شود و گردشگران میوه‌های خود را در آن آب فاضلاب نشویند و فرزندانشان وارد نشوند و بازی نکنند.

دم دمای غروب تا پاسی از شب نیز قلیان‌ها خودنمایی می‌کنند و به سیمای رهگذران چشمک و لبخند می‌زنند تا بوسه‌ای بر آن‌ها بزنند و با ولع دودشان را میهمان ریه‌های خسته‌شان کنند؛ دودی که محیط ساحل را ابری و دودی می‌کند و کودکان را می‌آزارند.

خانواده‌ها از بساط قلیان فروشان در ساحل گلایه‌مندند و می‌گویند: آن‌ها نمی‌توانند به ساحل بیایند و حتی نیمکت‌ها در تصرف قلیان فروشان و مشتریان شان است و گویا هیچ مسؤولی، نظارتی ندارد. با توجه به کمبود شدید اماکن تفریحی در بندرعباس، ساحل هم که این‌گونه است و همین موضوع باعث شده که مردم خانه نشین شوند و یا به سمت تفریحات ناسالم بروند.

یکی از شهروندان نیز چندین گله سگ را در نوار ساحلی نشانم می‌دهد که آسایش آنها، آرامش شهروندان را ربوده است و حتی کودکان و نوجوانان جرأت نزدیک شدن به دریا را ندارند.

شهروند دیگری می‌گوید: هر وقت بچه‌هایم را به ساحل می‌آورم، از یک طرف ترس از بیماری‌شان به دلیل آلودگی دریا و ساحل با فاضلاب دارم که حتی لوله‌های بزرگی و خور‌ها به راحتی فاضلاب را به دریا منتقل می‌کنند، از طرفی دیگر سگ‌ها به ساحل می‌آیند، امنیت‌مان را برهم می‌زنند. نمی‌دانم متولی رفع این مشکلات در بندرعباس کیست؟

پرویزی، شهروند دیگری است که می‌گوید: واقعا از این فضای ساحلی و دریا در بندرعباس استفاده نمی‌شود. از پارک دولت به سمت پارک ولایت بیش از چند صد قلیان عرضه می‌شود و ساحل به قلیان سرا تبدیل شده است.

در این منطقه هوا را آلوده کرده اند که حتی نمی‌شود در آنجا قدم زد و تفریح کرد. هیچ نظارتی هم نیست. پشت استانداری هم بوی تعفن فاضلاب به مشام می‌رسد و هم محوطه بزرگی است و مشخص نیست آکواریوم هست یا پارک آبی که سال‌ها نیمه تمام و به صورت خرابه رها شده و فضا و چهره و سیمای خیلی زشت و نازیبایی را ایجاد کرده است.

انتظار مردم

مردم انتظار دارند با توجه به کمبود فضای سبز و اماکن تفریحی در شهر بندرعباس، حداقل در ساحل، فضا به گونه‌ای باشد که بتوانند تفریح سالم را با خانواده داشته باشند. اما متاسفانه دریای ما تبدیل شده به محل ورود فاضلاب و نمی‌توان به راحتی در آن جا تفریح داشت یا قدم زد یا با خانواده به ساحل بیاییم.

این ساحل اگر در هر شهر دیگری بود به بهترین نحو استفاده می‌شد. از طرفی دیگر بهترین شهر‌ها در دنیا شهر‌های بندری هستند و زیباترین شهر‌ها شهر‌های ساحلی هستند، اما در بندرعباس چقدر به ساحل بها داده می‌شود؟

ورود فاضلاب به دریا باعث آلودگی شده و این آلودگی بر روی آبزیان هم تاثیر گذاشته است و می‌بینیم که طعم و مزه و رنگ آبزیان نیز تغییر کرده است و به طور حتم بایستی اقدام اساسی برای رفع چنین مشکلاتی صورت بگیرد.

برخی دیگر از شهروندان می‌گویند: هر گردشگر و مسافر که از شهر دیگر به بندرعباس می‌آید. اولین مکانی که می‌خواهد مشاهده کند و برود، ساحل است و می‌خواهد دریا را ببیند و از تفریحات دریایی و آبی استفاده کند و قایق‌سواری داشته باشد؛ اما این امکان در ساحل بندرعباس وجود ندارد و قایق‌سواری ممکن نیست مگر اینکه از قایق‌های غیر مجاز استفاده شود که امنیت ندارد و گویی تا اتفاقی نیفتد و کسی جانش را از دست ندهد، اقدامی صورت نمی‌گیرد و این قایق‌ها ساماندهی نمی‌شوند. درصورتی که می‌توان با ساماندهی صد‌ها قایق در بندرعباس، تفریحات دریایی را بنیان نهاد و برای صد‌ها نفر اشتغال‌زایی، و گردشگران زیادی را جذب کرد.

اما در حال حاضر وضعیت به گونه‌ای است که اگر کسی هم بخواهد قایق‌سواری کند، این امکان برایش فراهم نیست. از طرفی دیگر اماکن ساحلی مجاز و غیرمجاز برای شنا هم مشخص نیست و همین موضوع باعث شده است که در سال‌های اخیر، بار‌ها افرادی که برای شنا کردن وارد دریا شده بودند، به دلیل عدم وجود علائم هشداردهنده، جان‌شان را از دست داده‌اند و غرق شدند و نیاز است که اماکن مجاز برای شنا کردن مشخص شود و تیم‌های امداد نجات و امداد غریق هم در ساحل مستقر شوند که تاکنون برای این موضوع تدبیری اندیشیده نشده است. انتظار می‌رود مسؤولان این مشکل را برطرف، و زمینه گردشگری ساحلی را فراهم کنند.

موضوع دیگر برمی‌گردد به کثیف بودن ساحل و ریختن زباله در سواحل توسط برخی‌ها که مردم هم بایستی مراعات کنند و البته سطل زباله هم در ساحل کمتر دیده می‌شود.

شهروندان می‌گویند: خانواده‌ها حق دارند که بتوانند از ساحل و دریای سالم و زیبا عاری از فاضلاب و زباله و... بهره ببرند. اما بیشتر ساحل بندرعباس را قلیان فروشان در محاصره دارند که برخی از آن‌ها حتی اقدام به فروش مشروبات و مواد مخدر صنعتی و سنتی و حتی اعمال خلاف عفت عمومی می‌کنند که مسؤولان این موارد را گویا نمی‌بینند و اقدامی نمی‌کنند که جای بسی تأسف است.

مشکل اشتغال وجود دارد، اما مسؤولان نسبت به این موضوع بی‌تفاوت هستند و آن را اشتغال‌زایی می‌دانند و اینکه بگویند که عرضه قلیان باعث اشتغال‌زایی می‌شود و این شغل کاذب را ترویج داده اند که آلودگی ساحل را به همراه دارد و خانواده‌ها را از تفریح سالم محروم می‌کند. فقط برخی از افراد و بیشتر جوانان و دختران پسر و دختر در ساحل به تفریح می‌پردازند و قلیان می‌کشند و جوانی‌شان را دود می‌کنند.

حضور ناجا

یکی از شهروندان هم می‌گوید: نیاز است گشت‌های نیروی انتظامی در سواحل مستقر شوند و با بداخلاقی‌هایی که برخی‌ها انجام می‌دهند برخورد کنند. همچنین نیاز است که در ساحل چند نقطه برای شنای بانوان و شنای آقایان به صورت جداگانه مشخص شود تا بانوان نیز با خاطر آسوده بتوانند وارد دریا شده و شنا کنند.

مرادی، شهروند دیگری است که می‌گوید: ساحل ما از جهت آلودگی، مشکلات خیلی پیچیده و ثقیل و سنگینی دارد. اگر بودجه شهرداری جوابگوی رفع مشکلات در ساحل نیست، اما برداشتن یک گام مثبت هم اثرگذار است و آن هم حرکت مردمی است.

همکاری اختیاری و وجدانی مردم با شهرداری با شعار شهر ما خانه ماست، جهت پاکسازی و پاک نگهداشتن ساحل به صورتی است که هر کس مسؤولیت و تعهد اخلاقی دارد نه اینکه فقط آشغال در ساحل نریزد بلکه هر چیزی به عنوان زباله در حد توان خود در محدوده ساحل می‌بیند را جمع‌آوری کند.

از طرفی ریختن فاضلاب به دریا در طول ساحل شهر بندرعباس معضلی است که وظیفه مردم است تا متولیان را مجبور کنند که حتی اگر در توان ندارد به طریقی از جهت مادی و معنوی و مشاوره از مرکز کشور استمداد و مددجویی کنند.

 

شعارسال ، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری فارس ، تاریخ انتشار 27 آبان 98 ، کد خبر : 13980827000094 ،farsnews.com