دکتر عیسی کلانتری دبیر طرح احیای دریاچه ارومیه اظهار داشت: با توجه به شرایط دریای خزر و سولفاته بودن آب این منطقه در مقابل آب کلریته دریاچه ارومیه، امکان ورود آب از این مکان وجود ندارد. اما مذاکراتی برای واردات آب از مناطق دیگر در دست اجرا است.

وی افزود: در ضلع شمالی دریاچه ارومیه کوههای نمکی وجود دارد که وقتی آب شیرین ورودی به این دریاچه با آنها برخورد می‌کند، آب این دریاچه را شور می‌کند وگرنه آبهای ورودی به این دریاچه شور نیستند.

دبیر طرح احیای دریاچه ارومیه ادامه داد: حوزه آبریز دریاچه ارومیه در سالهای گذشته به ۲۹۰ هکتار سطح زیر کشت آبی منتقل می‌شد که اکنون این رقم به بیش از ۵۰۰ هزار هکتار رسیده است و یک و نیم میلیارد متر مکعب از آب دریاچه ارومیه اضافه برداشت می‌شد.

وی تصریح کرد: در صورتی که دریاچه ارومیه ۲۰ میلیارد متر مکعب آب داشته باشد، برداشت اضافه یک و نیم میلیارد متر مکعبی سالانه ۷ تا ۸ درصد آب دریاچه را کم می‌کند که ادامه این روند باعث خشک شدن کامل دریاچه ارومیه می‌شد که تا حدودی این برداشت بی‌رویه اصلاح شده است.

نامبرده گفت: اگر بتوانیم به درستی نیاز آبی گیاه را تامین کنیم، براساس آب اختصاص داده شده حتی نیازی به تغییر الگوی کشت در شرایط فعلی نداریم.

وی با اشاره به اینکه از سایر استان های کشور از آب دریاچه ارومیه به طور غیرمستقیم برداشت می‌کنند، گفت: در استان‌های خراسان و اصفهان که کمبود آب دارند و سطح زیر کشت چغندر در آنها کاهش پیدا کرده است، برای تامین چغندر مورد نیاز خود به اراضی اطراف دریاچه سرازیر شده‌اند و سالانه ۴۰۰ هزار تن چغندر قند از منطقه اطراف دریاچه ارومیه به استان‌های یاد شده می‌رود.

کلانتری تصریح کرد: ارزش شکر تولید شده توسط این ۴۰۰ هزار تن براساس محاسباتی که ما انجام داده ایم ۱۸ میلیون دلار است، اما سالانه ۲۲ میلیون دلار یعنی ۴ میلیون دلار بیشتر برای هزینه حمل و نقل این چغندرها به اصفهان و خراسان پرداخت می‌شود که این امر در اقتصاد کلان ۴ میلیون دلار به کشور ضربه وارد می‌کند.

وی گفت: ستاد احیای دریاچه ارومیه من‌بعد دیگر اجازه خروج چغندر از استان آذربایجان غربی را نمی‌دهد و این محصول باید فقط در خود استان مورد استفاده قرار گیرد. زیرا هم توجیه اقتصادی ندارد و با کاشت ذرت به جای چغندر مازاد می‌توان سالانه ۶۰ میلیون تا ۶۴ میلیون متر مکعب آب صرفه‌جویی کرد.

دبیر طرح احیای دریاچه ارومیه یادآور شد: برای بهبود مصرف آب در منطقه با سازمان اصلاح نباتات و برخی شرکت‌های خارجی قراردادهایی داریم تا واریته‌های مقاوم به کم‌آبی را در اختیار کشاورزان منطقه قرار دهیم.

وی گفت: پیشنهاداتی هم برای تغییر کشت سیب به انگور داشتیم، اما با توجه به اینکه میزان بارش ها در سال های گذشته مناسب بوده است، از این موضوع صرفنظر شد.

دکترکلانتری گفت: طرح نکاشت در اطراف دریاچه ارومیه فقط برای دو سال در نظر گرفته شده بود تا شرایط دریاچه ارومیه به ثبات لازم برسد. اما با توجه به بارندگی های خوبی که انجام شد اجرای این طرح به فراموشی سپرده شد و عملیاتی برای جلوگیری از طرح نکاشت انجام نشد.

وی ادامه داد: آب مصرفی کشاورزی از دریاچه ارومیه سالانه ۲ر۴ میلیارد متر مکعب است که ۹۰ درصد آب مصرفی دریاچه می شود.

دبیر طرح احیای دریاچه ارومیه اظهار کرد: آمار به دست آمده درباره مصرف آب توسط بخش های مختلف دقیق و براساس آب اختصاص داده شده به آنها اعلام می‌شود که این رقم ۹۰ درصدی مصرف آب در دریاچه ارومیه توسط بخش کشاورزی می‌تواند قابل تامین به کشور باشد.

وی تاکید کرد: بسیاری از کشورهای دنیا استفاده بیش از ۴۰ درصد از آبهای تجدیدپذیر را ممنوع کرده اند و این در حالی است که مصرف بالای آب از منابع تجدیدپذیر ایران ۱۰۷ تا ۱۰۸ درصد است که این موضوع به نوعی تیشه به ریشه زدن کشور است.

این مقام مسئول تاکید کرد: اگر کسی به حق از مدیریت مصرف آب در اطراف دریاچه ارومیه خسارت دید ستاد احیای دریاچه ارومیه خسارت وی را پرداخت می‌کند و ما معتقدیم که در هر عملی ممکن است برخی متضرر شوند، اما سعی ما این است که این اتفاق نیافتد.

وی افزود: ائمه جمعه و پایگاههای بسیج و شورای شهر و روستاهای منطقه همکاری خوبی با ستاد احیای دریاچه ارومیه دارند و مردم به درستی دریافته‌اند که حتی اگر از محدودیت‌های موجود متضرر شوند، احیای دریاچه ارومیه امری ضروری است.

دکتر کلانتری تاکید کرد: فعالیت زنبور عسل در شرق دریاچه ارومیه ۸۰ درصد کم شده زیرا نمکی که از دریاچه ارومیه بر گیاهان اطراف نشسته است، امکان بهره برداری این حشره را از طبیعت نمی‌دهد و در صورتی که روند قبلی دریاچه ارومیه ادامه پیدا می‌کرد، فجایع اکولوژیکی را شاهد بودیم.

وی گفت: در صورت احیا نشدن دریاچه ارومیه، شهر تبریز و شهرهای مراغه، آذرشهر، ملکان، بناب و شبستان باید تخلیه می‌شدند و فقط با تخلیه شهر تبریز باید ۱۰۰ میلیارد دلار هزینه را متقبل می‌شدیم.

دبیر طرح احیای دریاچه ارومیه با اشاره به گسترش بیماری‌ها و تغییرات ژنتیکی در اطراف دریاچه ارومیه ناشی از خشکسالی آن گفت: زمستان و تابستان در شرایط خشکی دریاچه ارومیه هر کدام ۴ درجه سردتر و گرمتر می‌شود و به محصولات کشاورزی آسیب می‌رسد؛ به همین دلیل بود که دولت تصمیم استراتژیکی برای احیای دریاچه ارومیه گرفت.

همچنین محمد مسعود تجریشی مدیر دفتر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه در این نشست گفت: عملیات مشترک نجات دریاچه ارومیه از هفته آینده با کمک ژاپن از جنوب این دریاچه بر اساس اولویت ورودی آب شروع می‌شود.

وی اظهار کرد: این ستاد برای فعالیت هایی که در مورد احیای دریاچه ارومیه انجام داده و در دستور کار دارد، هرگز کشاورزی را کنار نگذاشته است و کشاورزان در برخی موارد ۴۵ درصد بیشتر از نیاز گیاه آب مصرف می‌کنند که ما این مصرف را با کمک خود آنها مدیریت کردیم.

مدیر دفتر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه ادامه داد: از طریق بکارگیری لوله و تاسیسات در مناطق اطراف دریاچه ارومیه هدررفت آب به کمترین میزان خود رسیده است و ما می‌توانیم به راحتی از طریق تاسیسات به کارگرفته شده اندازه‌گیری کنیم که چقدر آب و به چه صورتی مصرف شده است.

وی تصریح کرد: از سال ۹۳ اقدامات کنترلی مصرف آب در بخش کشاورزی در مزارع اطراف دریاچه ارومیه انجام شده و اقدامات دیگری نظیر تهیه بذرهای مناسب و مقاوم به خشکی و همچنین نحوه کاشت، داشت و برداشت به کشاورزان منطقه برای صرفه‌جویی بیشتر در مصرف آب آموزش داده شده است.

تجریشی تاکید کرد: در منطقه ساعین قلعه به طور متوسط ۴۰‌درصد در مصرف آب کشاورزی با استفاده از مدیریت مصرف، صرفه‌جویی شده و از ورود بیش از اندازه آب به مزارع جلوگیری به عمل آمده است.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روزنامه اطلاعات، صفحه 4، تاریخ انتشار: سه شنبه 26 مرداد 1395، شماره: 26513 .