شعار سال: اینها بخشی از گفته‌های نعمت احمدی، وکیل دادگستری و استاد دانشگاه است. احمدی بیان می‌کند تاسیس دانشگاه‌ها بدون در نظر گرفتن استادهای باکیفیت برای آن، آسیب جدی به علم و دانشگاه وارد کرده است و فرصت آموزش مجازی در دانشگاه‌ها که به واسطه شیوع ویروس کرونا برای ما ایجاد شده در کنار تمامی دشواری‌هایی که با خود دارد فرصت مناسبی است تا استادهای باکیفیت از استادهای بدون کیفیت پالایش شوند.

با دانشگاه که نمی‌شود شوخی کرد

بعد از شیوع ویروس کرونا در ایران و تغییراتی که این ویروسِ بدون ملاحظه در سبک و شیوه زندگی همه ما ایجاد کرد، حالا در تمامی محفل‌ها صحبت از این است که باید تغییرات ایجاد شده را تبدیل به فرصت‌هایی کرد و از آن بهره مناسب برد. گروهی از کارشناس‌ها در زمینه‌های مختلف معتقدند که می‌توان از کرونا و تغییرات اجباری آن برای جبران تصمیم‌ها و اقدام‌ها و رفتارهای گذشته استفاده کرد، تصمیم‌ها و اقدام‌هایی که برای کشورِ ما هزینه‌های بالایی داشته است، به زعم این گروه از کارشناس‌ها یکی از این تصمیم‌ها تاسیس دانشگاه‌های غیرانتفاعی و علمی-کاربردی بود، دانشگاه‌هایی که سبب‌ساز این شد تا بدون ملاحظه و توجه به کیفیت آموزش و تدریس، افرادی نام استادی و معلمی را یدک بکشند. حالا این گروه از کارشناس‌ها معتقدند با قرار گرفتن آموزش مجازی آن هم به شکل اجباری بر سر راه دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالیِ کشور با توجه به اینکه تمامی این کلاس‌ها ضبط می‌شود و امکان رصد کردن آن وجود دارد به راحتی می‌توان دریافت کیفیت علمی استادها چگونه است. نعمت احمدی حقوقدان، وکیل دادگستری و استاد دانشگاه در همین رابطه می‌گوید:«این یک فرصت مناسب است که به وضعیت دانشگاه‌ها برسیم. هرکس که می‌خواهد کاری برای وضعیت دانشگاه انجام بدهد ابتدا باید تکلیف دانشگاه‌های جامع علمی‌-کاربردی، غیرانتفاعی و پیام نور را روشن کند؛ حتی دانشگاه آزاد هم باید کمی بال و پر خودش را بریزد، چرا که دانشگاه آزاد در آن زمانی که اوج جمعیت بود و تقاضای زیادی وجود داشت شکل گرفت تا اینکه جوابگوی تقاضاها باشد.»احمدی ادامه می‌دهد:«سال‌ها قبل وقتی که می‌خواستند دانشگاه آذربایجان را تشکیل بدهند، استادهای بزرگ آن دوره که در دانشگاه تهران تدریس می‌کردند یک اعتراض‌نامه نوشتند و گفتند دانشگاه که دبیرستان نیست سر هر کوچه بازاری بزنیم. آنها معتقد بودند وقتی که می‌خواهید در آذربایجان دانشگاهی تاسیس کنید، اول باید استادهای خودتان را تامین کنید. ببینید ابتدا به تعداد دانشکده‌ها استاد با کیفیت دارید یا ندارید، از آن روز به بعد این جمله معروف شد «دانشگاه دبیرستان نیست که سر هر کوی بشود آن را تاسیس کرد»، یعنی در آذربایجان که محل دانش و علم است و بسیاری از استادهایی که این نامه اعتراضی را نوشتند خودشان هم آذری بودند، اما با این اتفاق مخالف بودند و می‌گفتند با دانشگاه که نمی‌شود شوخی کرد. در همه جای دنیا هم وقتی که خواستند برای دانشگاه کاری انجام دهند، خود دانشگاه‌ها را تقویت کردند نه اینکه بروند دانشگاه متعدد سر هر کوچه تاسیس کنند.»

ضدیت با‌ هاشمی و تاسیس دانشگاه غیرانتفاعی

نکته‌ای که نعمت احمدی به آن اشاره می‌کند، وجود تعداد بالای مراکز دانشگاهی در ایران است که این تعداد بی‌شمار سبب‌ساز آن شده کیفیت استادها پایین بیاید و پایین آمدن کیفیت استادها منجر به پرورش دانشجوهای ضعیف می‌شود، دانشجوهایی که ممکن است هر کدام در آینده در جایگاه معلمی و استادی قرار بگیرند، این وضعیت چیزی شبیه به یک دور باطل است، این استاد دانشگاه معتقد است که یک جایی باید این دور باطل را متوقف کرد.احمدی در ادامه عنوان می‌کند:«یکی از فجایع علمی در این مملکت در دوره احمدی‌نژاد بود که این دانشگاه‌های غیرانتفاعی را تاسیس کردند، مانند یک هجوم مغول‌وار به علم و دانشگاه بود. این تصمیم ضربه وحشتناکی به دانشگاه مملکت وارد کرد. هر کسی در آن دوره که یک ارتباطی با وزارتخانه داشت رفت دانشگاه غیرانتفاعی گرفت. جالب اینجا است که خود معاونین وزارتخانه وقت هر کدام چندتا دانشگاه غیر انتفاعی گرفتند.»وی در پاسخ به این پرسش که لزوم تاسیس دانشگاه غیرانتفاعی در آن روزها چه بود؟ می‌گوید:«رئیس دولت وقت در آن روزها(دولت نهم و دهم) با دانشگاه آزاد مخالف بود، البته برای او هرجایی که نام آیت‌الله ‌هاشمی رفسنجانی بود این ضدیت را داشت، چون دانشگاه آزاد با اسم آقای ‌هاشمی عجین بوده و هست و تا آخرش هم خواهد بود، به هر حال دانشگاه آزاد یادگار ‌هاشمی است، اینها خواستند به دانشگاه آزاد صدمه بزنند که به‌ هاشمی صدمه زده باشند.»این وکیل دادگستری ادامه می‌دهد:«وقتی آنها دیدند که نمی‌توانند با دانشگاه آزاد کاری کنند آمدند راه دیگری پیش گرفتند، یعنی به هر متقاضی یک دانشگاه غیر انتفاعی دادند، آمدند دانشگاه جامعه علمی‌-کاربردی تاسیس کردند، بعد با این روش‌ها کنکور را دور زدند، یعنی ابتدا گفتند در این دانشگاه‌ها بدون کنکور دانشجوی کاردانی بگیرید، بعد آمدند گفتند فارغ‌التحصیل‌های کاردانی می‌توانند برای لیسانس ادامه تحصیل دهند، یعنی با دانشگاه‌های غیر انتفاعی خواستند دانشگاه آزاد را که با آقای‌ هاشمی عجین است زمین بزنند.»

فرصت طلایی برای شناخت کیفیت استادها

احمدی در ادامه گفت‌وگواز یک فرصت طلایی صحبت می‌کند، فرصتی که آموزش‌های مجازی دانشگاه‌ها در روزهای شیوع کرونا آن را ایجاد کرده و به کمک آن می‌شود به راحتی استادهای ضعیف و بدون صلاحیت علمی را شناخت، استادهایی که به عقیده او در پی همین رشد بی‌رویه مراکز دانشگاهی نام معلمی را با خود همراه دارند، اما کیفیت علمی مناسبی را ندارند. او در این باره  می‌گوید:«شما نگاه کنید، موقع انتخابات مجلس که می‌شود بخش زیادی از کاندیداها در رزومه خود نوشته‌اند استاد دانشگاه، بعد تحقیق که می‌کنیم می‌بینیم مثلا در فلان نقطه از کشور دو ماه درس داده است، استادیِ دانشگاه در دنیا یک مرتبه علمی بالایی است، ما اجازه ندهیم از این عناوین سوءاستفاده شود و هر کسی خودش را استاد دانشگاه معرفی کند.»این حقوقدان ادامه می‌دهد:«شما وقتی تدریس برخی از استادها را نگاه می‌کنید می‌بینید همچنان دارند همان مباحث قدیمی را می‌گویند و هیچ پیشرفتی در دانش خود ایجاد نکرده‌اند، اما از یک سو به واسطه همین مقالاتی که به کمک دانشجوها و غیره می‌نویسند که خود مقاله‌ها هم داستان خودش را دارد، ارتقای علمی پیدا می‌کنند. اتفاقا من از دانشجوها می‌خواهم که این آموزش مجازی را تبدیل به فرصت طلایی برای پالایش استادها کنند، استادهایی که ارتقا پیدا کرده‌اند اما در خصوص درس دادن به دانشجوها می‌بینیم که هنوز در پله اول هستند و هیچ پیشرفتی حاصل نشده است.»این استاد دانشگاه بیان می‌کند:«حسنی که این آموزش مجازی دارد این است که تمام کلاس‌ها ضبط می‌شود، اینکه کدام یک از استادها با سواد هستند، کدام یک از آنها وقت کلاس را با خاطره گفتن می‌گیرند و کدام استادها درس می‌دهند، با همین آموزش مجازی به عنوان یک سنگ محک مشخص می‌شود. می‌شود فهمید استادهایی که الان رتبه گرفته‌اند آیا به واسطه مقاله‌های کپی شده بوده است یا که واقعا از سطحِ سواد برخوردارند و کار کرده‌اند. انشاالله از ترم مهر99 ، آقایان بیایند با یک ترازویی که ما الان در اختیار داریم و برای همه هم مشخص است، توانایی استادها را بسنجند، ببینند آنچه که استاد در طول یک ترم به دانشجوها منتقل کرده است چیست، ببینند مطالب چقدر علمی هستند، چقدر استادها به منابع دست اول دسترسی داشته‌اند و سطح علمی کلاس‌های آنها را مشخص کنند.»

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه همدلی، تاریخ 30 فروردین 99، شماره: 1399: www.hamdelidaily.ir